Taşeron işçilerin kadrosu TBMM'de

Geçtiğimiz günlerde bir çok Eyleme sahne olan ve Hükümet ile Yol iş sendikası arasında karşılıklı açıklamalara sahne olan Karayollarında çalışan taşeron işçilerin kadro sorunu MHP Elazığ Milletvekili Enver Erdem tarafından Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’a sözlü soru önergesi sunarak bu sorunun çözümü noktasında gerekli girişimlerin yapılmasını talep etti.

Sözlü soru önergesinin muhatabı olan Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, “Yargı kararı mutlaka yerine getirilecek” ifadesini kullandı.

MHP Millet Vekili Enver Erdem’in Sözlü Soru Önergesi;

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Karayolları Genel Müdürlüğüne bağlı bölge müdürlüklerinde taşeron işçisi olarak çalıştırılan, ancak açtıkları davalar sonucunda Karayolları Genel Müdürlüğünün sürekli personeli olduğu tescillenen 9 bin civarındaki işçinin yaşamış oldukları sorunları bir kez daha gündeme getirmek üzere söz almış bulunmaktayım, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, Karayolları Genel Müdürlüğüne bağlı bölge müdürlükleri bünyesindeki iş yerlerinde yıllardır Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre hizmet alımı yapılmaktadır. Ancak, yapılan bu ihalelerde Kamu İhale Kanunu'nun 4'üncü maddesinde tanımlanan şekilde bir hizmet satın alınmadığı, yapılan işin işçi temin etmekten öteye bir işlem olmadığı ve yapılan işin sadece primleri yatırmaktan ibaret bir işlem olduğu ortaya çıkmıştır. Bu şekilde istihdam edilen işçilerin zamanla kalifiye hâle geldikleri, ihaleyi kazanan firma hangisi olursa olsun aynı işçileri çalıştırmaları yönünde kurumlarınca kendilerine telkinde bulunulması sonucunda Karayolları bölge müdürlüklerinde çalışan, sayıları bugün 9 bin civarında olan, asli hizmetler yürüten bir işçi topluluğu ortaya çıkmıştır.

Çok zor şartlar altında çalışan bu işçiler "taşeron işçi" olarak görüldüğü için Karayolları Genel Müdürlüğünün kadrolu işçilerine tanınan yasal hak ve imkânlardan mahrum oldukları gibi, çalıştıkları iş yerlerindeki benzer işi yapan diğer işçi arkadaşlarının istifade ettiği toplu iş sözleşmesinden doğan haklardan da mahrumdurlar.

Bu haksızlıkları ortadan kaldırmak için yargıya giden taşeron işçiler sürekli işçi olduklarına dair yargı kararlarını almış, Yargıtaya da bu kararlarını tescil ettirmişlerdir. Almış oldukları bu yargı kararlarına rağmen, söz konusu işçilere kadro verilmemiş, yargı kararlarının gereği yerine getirilmemiştir.

Yargı kararları doğrultusunda işlem yapılmak üzere Ulaştırma Bakanlığının Maliye Bakanlığına yazmış olduğu yazıya da maalesef, Maliye Bakanlığı olumlu bir yanıt vermemiştir. Mahkeme kararlarına rağmen, bahse konu işçilerin kadroya alınmaması hem uluslararası sözleşmelere hem Anayasa'ya hem de çalışma yasalarına aykırı olduğu kadar, hakkaniyete ve adalet ilkelerine de aykırılık teşkil etmektedir.

Değerli milletvekilleri, bu işçilerin hizmet alımı yoluyla çalıştırılmalarının devlete olan maliyeti yaklaşık olarak 192 milyon lira civarındadır. 12'nci dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin Ek 1/B skalasının 1'inci derecesinin 1'inci kademesine göre çalıştırılmaları hâlinde maliyetleri sadece 201 milyon lira olacaktır yani devlete ilave bir yük gelmeyecektir. Yine, bu işçilerin işten çıkarılması hâlinde ödenecek rakamın 675 milyon lira olduğu göz önünde bulundurulursa bu taşeron işçilerin sorunlarının bir an önce çözülmesi ehemmiyet arz etmektedir. 94 sayılı ILO Sözleşmesi'nde kamu kuruluşlarının ihaleyle iş verdikleri işveren işçilerine -ya da hizmet alımı yoluyla- yüklenici firma işçilerine asıl iş yerlerinde uygulanan, toplu sözleşmelerinde yer alan haklarından daha az haklar verilemeyeceğini hükme bağlamıştır. Buna rağmen bizde bu kural hâlâ göz ardı edilmektedir.

Değerli milletvekilleri, 9 bin aileyi yakından ilgilendiren bu sorunun çözümü bir yana, maalesef, bugün Hükümet bu taşeron işçilerin çalıştıkları işlerde, işin tamamını ihaleye çıkararak, bu insanların durumlarının düzeltilmesi bir yana, mevcut işlerini de kaybetmeyle karşı karşıya bırakmıştır.

Bu insanların sorunlarının araştırılması ve sorunlarının çözümü için bir Meclis araştırması önergesi de vermiş bulunmaktayım. Bu soruna Meclisimizin bigâne kalmaması için Milliyetçi Hareket Partisi milletvekili olarak bir kez de bu kürsüden dile getirmenin doğru olacağına inanmıştım, onun için söz aldım. İlgili bakanlıkların üzerine düşen görevleri yerine getirerek, bu taşeron işçilerin sorunlarını çözerek bu sorunun ortadan kaldırılmasını temenni ediyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Bakan binali yıldırım'ın cevabı cevabı;

Karayollarında olduğu gibi belediyelerde ve bütün bakanlıklarda, kısaca tüm kamu idarelerinde memur, sözleşme karşılığı çalışanlar KİT'lerde, kamu işçisi şeklinde istihdamlar mevcuttur. Ayrıca, zaman zaman ihtiyaçtan dolayı hizmet alımı şeklinde de bazı işler dışarıdan firmalara yaptırılmaktadır. Bu kapsamda, hizmet alımıyla gerçekleştirilen işlerde çalışan işçiler olmaktadır.

Piyasada taşeron işçiler diye de anılan bu statüde çalışanların, konuşmacının da ifade ettiği gibi, Karayollarında ve diğer bazı kurumlarda mahkemeye müracaat ederek, aslında Karayollarıyla bir sözleşme dâhilinde çalışmalarına rağmen Karayollarının asli kadrolarındaki çalışanlarla aynı işi yaptıklarını ve İş Kanunu'na göre bir muvazaa söz konusu olduğunu dile getirerek dava açmışlar ve Karayollarında, TKİ'de farklı birkaç kurumda bu davalar da lehlerine sonuçlanmış bulunmaktadır.

Aslında sorun sadece Karayollarıyla sınırlı değildir. Bu şekilde kamuda, belediyelerde, bakanlıklarda, bütün kamu idarelerinde 650-700 bin civarında çalışan mevcuttur. Bu gelişme karşısında, bu statüde olan bütün çalışanlara yönelik yeni bir düzenlemeye ihtiyaç hasıl olmaktadır.

Kamuda işe başlamanın, kamuda çalışmanın şartları, mevzuatı bellidir. KPSS'yle veya İŞKUR marifetiyle yarışma suretiyle kamuda istihdam öteden beri uygulanan bir yöntemdir. Ancak, bu yargı kararıyla meydana çıkan durumun çözüme kavuşturulması ve sayıları 700 bini bulan bu şekilde çalışanın durumunun hakkaniyete uygun bir şekilde çözümü için, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığımız ve ilgili bakanlıklar bir çalışma yürütüyoruz. Buradaki amacımız, üretilecek çözümün hakkaniyet içerisinde, davaya konu bu çalışanlarımızla kamu arasında bir çözüm temelinde buluşturulmasıdır.

İddia; İş Kanunu'na göre muvazaalı bir durum var, mahkeme de bunun muvazaalı bir durum olduğuna hükmetmiş. E tabii, davayı kazananlar için bunu uygulamanız yetmiyor. Bu durumda olan -az önce ifade ettiğim gibi- büyük bir rakam var, bunun topyekûn ele alınması lazım, bunun kamudaki karşılığının, maliyetinin hesap edilmesi lazım, bu konuya da çözüm getirilmesi lazım. O yüzden, ben, fotoğrafın daha büyük olduğunu ifade etmek istiyorum.

ENVER ERDEM Yargı kararı yerine getirilmek zorunda değil mi?

Ulaştırma, Denizcilik Ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ;

yargı kararı mutlaka yerine getirilecek ama az önce ifade ettim, 700 bin kişiyi ilgilendiren bir konudan bahsediyoruz yani büyük bir alım söz konusu. Buna bir çözüm üretilecekse hepsi için aynı çözümün üretilmesi lazım. İki hafta önce bu konuyu ele aldık, daha önce tabii girişimlerimiz var ama iki hafta önce, bu konuda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımızın koordinasyonunda bir çalışma başlatıldı. Bir çözüm mutlaka bulmamız gerekir, bunda şüphe yok ama bu çözümün hakkaniyet içerisinde olması da önemli. Yani aksi hâlde, kamuya KPSS'yle, sınavla giren ve birçok elemeden geçen insanlarla bu yollarla girmeyenlerin aynı şekilde değerlendirilmesinin de başka sakıncaları ortaya çıkaracağı aşikârdır. Burada yapılması gereken, hem yargı kararının uygulanabilmesine imkân sağlamak hem de bundan sonra buna benzer olayların yaşanmaması için gerekli tedbirleri ortaya koymaktır.

Ajans23/Arzu Akın