Taşikardi nedir, ventriküler taşikardi ne anlama geliyor?

Kalbin düzenli olarak atmasını sağlayan elektrik akımlarında bozukluk yaşanması halinde ortaya çıkan taşikardi yalnızca kalbi değil, vücuda yeteri kadar kan pompalanamadığı için dolaylı yoldan diğer organlara da zarar verir. Yetersiz kan akışı sebebiyle ihtiyaç duyulan miktarda oksijenin ulaşamadığı organlarda doku zedelenmeleri yaşanır. Taşikardi nedir diyenler için taşikardi belirtileri ile konuyu detaylı şekilde ele alacağız.

TAŞİKARDİ NEDİR?

Vücudun dinlenir halde ya da herhangi bir efor sarf etmezken kalp ritminin artmasına ya da bozulmasına taşikardi denir. Normal bir kalp dakikada 60 ile 100 kez atarken taşikardi durumunda bu rakam 140 ve üzerine ulaşır

VENTRİKÜLER TAŞİKARDİ NEDİR?

Ventriküler taşikardi, kalbin alt odalarında (ventriküller) anormal elektrik sinyallerinin neden olduğu bir kalp ritim bozukluğudur. Kalp atış hızınız, kalp dokularından gönderilen elektrik sinyalleri tarafından düzenlenir. Sağlıklı bir kalp normalde, istirahat halindeyken dakikada yaklaşık 60 ila 100 kez atar ve kalbin üst bölmelerinden (atriyum) kaynaklanan sinyallerle tanımlanır. Ventriküler taşikardide, ventriküllerdeki anormal elektrik sinyalleri, kalbin normalden daha hızlı, genellikle üst odalarla senkronize olmayan dakikada 100 veya daha fazla atım yapmasına neden olur. Bu olduğunda, kalbiniz vücudunuza ve akciğerlerinize yeterince kan pompalayamayabilir. Ventriküler taşikardi kısa olabilir, sadece birkaç saniye sürebilir ve belki de semptomlara neden olmayabilir. Ya da çok daha uzun sürebilir ve baş dönmesi, baş dönmesi, çarpıntı veya hatta bilinç kaybı gibi semptomlara neden olabilir.

PAROKSİSMAL SUPRAVENTRİKÜLER TAŞİKARDİ NEDİR?

Paroksismal supraventriküler taşikardi olarak da adlandırılan supraventriküler taşikardi (SVT), anormal derecede hızlı bir kalp atışı olarak tanımlanır. Atriyum veya AV düğümünde ventriküllerin (supraventriküler) üstünde ortaya çıkan birçok kalp ritmi problemi formunu (kalp aritmileri) içeren geniş bir terimdir. Normal bir kalp atış hızı dakikada 60 ila 100 atımdır. Dakikada 100 atımdan daha yüksek bir kalp hızına taşikardi (tak-ih-KAHR-dee-uh) denir. Bu, kalp atışlarınızı koordine eden elektriksel uyarılar düzgün çalışmadığında ortaya çıkar. Çırpınan veya yarışan bir kalp gibi hissedilebilir. Nadir supraventriküler taşikardi atakları olan çoğu insan, kısıtlama veya müdahale olmadan sağlıklı yaşamlar sürdürür. Diğerleri için, tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri genellikle hızlı kalp atışlarını kontrol edebilir veya ortadan kaldırabilir.

SİNÜS TAŞİKARDİ NEDİR?

Sinüs taşikardisi normalden daha hızlı bir kalp ritmini ifade eder. Kalbinizde, kalp kasınızdan geçen ve kasılmasına veya atmasına neden olan elektriksel uyarılar üreten sinüs düğümü adı verilen doğal bir kalp pili vardır. Bu elektriksel uyarılar normal olarak iletildiğinde, normal sinüs ritmi olarak adlandırılır. Normal sinüs ritmi tipik olarak dakikada 60 ila 100 atımlık bir kalp atış hızı ile sonuçlanır. Bazen, bu elektriksel uyarılar normalden daha hızlı gönderilir ve sinüs taşikardisine neden olur, bu da genellikle dakikada 100 atımın üzerinde bir kalp atış hızı ile sonuçlanır.

TAŞİKARDİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Kalp ritminin bozulması, vücudun diğer organlarına yeteri miktarda kan ve dolayısıyla oksijen taşınamamasına neden olur. Yeterli miktarda oksijen alamayan organ dokularında meydana gelen hasarlar aşağıdaki belirtilerin görülmesine sebep olur:

• Nefes darlığı
• Bayılma hissi ve baş dönmesi
• Kalbin ağızda atması hissi
• Geçmeyen kalp çarpıntısı

TAŞİKARDİ TEDAVİSİ NASIL YAPILMALIDIR?

Kalp ritmi bozukluklarının tedavisinde öncelikle bozukluğa sebep olan faktör tespit edilmeli ve ortadan kaldırılmalıdır. Örneğin kafeinli içecekler tükettikten sonra taşikardi yaşıyorsanız, kafein tüketimini azaltarak bu problemden kurtulabilirsiniz. Ya da kalıcı strese bağlı ritim bozukluğu yaşıyorsanız stres kaynağından uzaklaşmanız ya da stres etkisini azaltacak psikolojik destek almanız da taşikardinin önüne geçmenizi sağlayabilir. Ayrıca hem taşikardi hem de diğer kalp damar hastalıklarının erken teşhis edilebilmesi için senede bir ya da iki kere check-up yaptırmanız şart.

VAGAL MANEVRA

Vagal manevra doktorların hastaları elleriyle yönlendirerek ilaç kullanmadan uyguladıkları bir tedavi yöntemidir. Taşikardinin tedavisinde de uygulanan vagal manevrada doktor, kalp yüksek hızda atarken tuvalet pozisyonu gibi zorlayıcı hareketler yapılmasını ister ve bir yandan kalp ritmini gözlemler. Bu manevralar akciğer ve mide sinirlerini tetikleyerek kalp ritminin normale dönmesini sağlayabilir.

ANTİ-ARİTMİK İLAÇ TEDAVİSİ

Eğer vagal manevraları yaptıktan sonra kalp ritminde herhangi bir değişiklik olmadıysa ilaç tedavisine başlanması gerekir. Taşikardinin normal seviyelere indirilmesi için kullanılan en yaygın ilaçlar, anti-aritmik (ritim düzenleyici) özelliğe sahip ilaçlardır. Bu ilaçlar doktor gözetiminde enjeksiyon yöntemiyle alınabildiği gibi, ilerleme kaydedilmemesi halinde hap türünde olanları da reçete edilebilir.

KARDİYOVERSİYON (ELEKTROŞOK)

Taşikardi tedavisinde tercih edilen son yöntem kardiyoversiyon ya da diğer adıyla elektroşok yöntemidir. Kardiyoversiyon yöntemiyle hastaya, defibrilatör aracılığıyla düşük miktarlarda elektrik akımı verilir. Bu akımlar kalpteki düzeni bozuk elektrik akımlarını dengeye sokarak taşikardiyi ortadan kaldırabilir.

TAŞİKARDİ NEDENLERİ

Taşikardi, kalp ritmini ve kan pompalanmasını kontrol eden akımların düzeninin dış bir etken tarafından bozulmasıyla ortaya çıkar. Kalp ritminin bozulmasının, diğer pek çok kalp damar hastalığını tetikleyebildiği göz önüne alınırsa taşikardi tehlikeli midir sorusu da evet olarak cevap bulmuş olur.

SİGARA

Sigara tüketimi, kalp rahatsızlıkları başta olmak üzere pek çok hastalığa sebep olarak yaşam ömrünü kısaltır. Taşikardi nasıl düşürülür sorusunun yanıtlarından biri sigarayı bırakmak ve sigara içilen ortamlarda bulunmamaktır.

TİROİD BEZLERİNİN AŞIRI AKTİVİTESİ (HİPERTİROİDİ)

Tiroit hormonu üreten tiroid bezlerinin gereğinden fazla hormon salgılaması endişe, stres ve sinirlilik haline neden olarak kalp ritminin bozulmasını tetikler. Eğer sebebi kestirilemeyen çarpıntılarınız varsa bunun sebebi gizli hipertiroidi olabilir. Hipertiroidi çarpıntıyla beraber ellerde titreme, aşırı terleme, kilo kaybı ve yorgunluğu da beraberinde getirir.

KAFEİNLİ İÇECEKLER

Yapılan son araştırmalar, düzenli kahve tüketiminin hastalığa bağlı ölüm riskini azalttığını gösteriyor. Ancak kafeinli içeceklerin aşırı tüketimi elektrik akımlarının düzenini bozarak taşikardiye sebep olr. Uyarıcı özelliğe sahip bir madde olan kafein, kan akışını hızlandırarak kalbin yorulmasına ve ritim bozukluğuna yol açabilir.

İLAÇLARIN YAN ETKİLERİ

Doktor tarafından reçete edilmemiş, kulaktan dolma bilgiler doğrultusunda kullanılan kas gevşetici ve direkt kas ağrılarına etki eden ilaçlar, temelinde bir kas dokusu olan kalbin yapısını zedelediğinden taşikardi riskini artırır. Ayrıca antibiyotiklerin de uzun süreli ve kontrolsüz kullanımı da kalp ritminin bozulmasına sebep olur.

AŞIRI EGZERSİZ

Sağlıklı bir yaşamın temeli olan spor, düzenli olarak yapıldığında yaşam ömrünü uzatır. Ancak vücudu haddinden fazla zorlayacak yoğunlukta yapılan egzersizler kalbi yorarak kalp ritminin bozulmasında etkili olan faktörlerden biri haline gelir.

KANSIZLIK (ANEMİ)

Kandaki alyuvar sayısı ya da hemoglobin seviyesinin normal değerlerin altında kalmasına kansızlık ya da anemi denir. Folik asit ve B12 eksikliğine bağlı olarak meydana gelen anemi hastalıklarında kalp, alyuvar eksikliğinden dolayı yeterli oksijeni alamaz ve bu da taşikardiye yol açar. B12 eksikliği taşikardinin yanı sıra diğer kan ve lenf hastalıklarına da neden olur.

ALKOL TÜKETİMİ

Birkaç kadehi geçmeyen alkol tüketiminin sağlığa yararlı olduğunu gösteren araştırmalar mevcut olsa da tüketilen alkol miktarının artmasıyla paralel olarak kalp damar rahatsızlıklarında da artış gözlemlenmektedir. Kan akışını hızlandıran alkol kalbi yorarak ritim bozukluğunun yolunu açar.

KALICI STRES

Anlık sebeplere bağlı oluşan stres ve gerginlik hemen herkesin hayatında mevcut. Ancak iş hayatının yoğunluğu, evlilikte yaşanan sorunlar gibi sebeplerle oluşan kalıcı stres, kişiyi hem depresyona sürükler hem de taşikardi oluşumunun baş aktörlerinden biri haline gelir. Taşikardi nasıl düzelir diye merak ediyorsanız, yaşamınızdan stresi uzak tutmaya gayret edin.

TAŞİKARDİ ÖNLENEBİLİR Mİ?

Kalbe yük bindiren ya da kalp dokusuna zarar veren tüm hastalıklar taşikardi riskini artırır. Bu nedenle taşikardiyi önlemek için yapılabilecek en uygun şey, yaşam tarzını değiştirmek ve kalbe zararlı aktivitelerden ve gıdalardan uzak durmaktır. Ayrıca,

• Düzgün beslenme ve spor,
• Kilo kontrolü,
• Kan basıncı ve kolesterolün normal seviyede tutulması,
• Sigarayı bırakmak,
• Alkol tüketimini azaltmak,
• Keyif verici maddelerden uzak durmak,
• Stresi kontrol altına almak gibi faktörler de taşikardi riskini minimuma indirerek sağlıklı bir yaşam sürmenizi sağlar.

TAŞİKARDİ SONRASI OLUŞABİLECEK HASTALIKLAR

Taşikardinin şiddetine, tipine, miktarına, süresine bağlı olarak bazı komplikasyonlar oluşabilir. Bunlardan en sık rastlanılanı ise inmedir. Taşikardi ile kan pıhtılaşması, kalp yetmezliği, bayılma nöbetleri, ani ölüm gibi durumlar görülebilir. Kan pıhtılaşması, kalp krizi ve felç riskini artıran bir yan etkidir. Kalp yetmezliği, kalbin her iki tarafını etkileyebildiği sadece sağ veya sadece sol tarafını etkileyebilir. Bayılma, taşikardi hastalarında sıkça görülen bir semptomdur.