Tatlıda da tuzluda da küp küp şeker var

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), sürekli tükettiğimiz gıdaların içindeki şeker oranlarını listeleyince ortaya ilginç bulgular çıktı. Günde ortalama 100 gramlık şeker tüketimimizin, 25 gramla sınırlanması gerektiği ancak bu sınırların çok üstünde tüketim yapıldığı belirlendi. Gıdaların tek tek incelenmesiyle, günlük yiyeceklerden, içeceklere ne kadar şeker tükettiğimiz sonucuna ulaşıldı ve şeker mercek altına alındı.

Ürünlerdeki kalori miktarı, bir küp şeker bazında ölçüldü. Yapılan inceleme sonrasında gıdaların içinde oldukça yüksek oranda şeker olduğu tespit edildi.

Oranlar tek tek incelendi
Listeye ilk olarak meyve ve sebzelerdeki şeker oranları yazıldı. Buna göre, 1 adet elmada 4 buçuk, muzda da 3 buçuk küp şeker bulunuyor. Sebze kategorisinde yer alan mangoda ise 9 küp şeker içeriyor.
Hazır gıdalardaki oranlar korkutucu
Hazır gıdalarda belirlenen şeker oranlarının ise korkutucu olduğu ortaya çıktı. Özellikle gençler tarafından sıkça tüketilen enerji içeceklerinin 1 kutusunda 5 buçuk küp şeker, 500 ml'lik bir portakal suyunda da 10 küp şeker bulunuyor. Hazır çorbaların paketi ise 5 küp şeker içeriyor.
Bir kap dondurma 25 küp şeker içeriyor
Hem dünyada hem de Türkiye'de oldukça sık tüketilen dondurmanın içinde şeker oranı ise oldukça fazla. Listede yer alan bir kap meyveli dondurmanın içinde 25 küp şeker yer alıyor. Sık tüketilen içeceklerden olan kolanın bir kutusunda 7 buçuk küp şeker bulunuyor.

Tuzlu gıdalarda da şeker var
DSÖ, tatlı ve şekerli gıdaların yanı sıra acı ve tuzlu gıdaların içindeki şeker oranlarını da inceledi. Buna göre hazır gıdalar arasında sık tüketilen bir paket hazır çorbada 5 küp şeker, makarna sosu olarak kullanılan bolonez sosusun tek kavanozunda 6 küp şeker olduğu belirlendi.

Günde 20 küp şeker tüketiliyor
Yayımlanan rapora göre, günümüzde bu gıda maddelerini tüketen bir kişinin vücuduna günde ortalama 19 ile 20 küp arasında
şeker giriyor. DSÖ, kullanılan şeker miktarının oldukça fazla olduğuna dikkat çekerek, önerilen günlük şeker oranının 6 küp şeker olduğunu belirtti.

Şeker ve tuz kullanımına dikkat
Beslenme ve Diyet Uzmanı Seda Albayrak, fazla tuz ve şeker kullanımının vücuda zararlarını anlattı. Albayrak, Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan ve kamu binalarında tuz ve şeker kullanımının azaltılmasıyla ilgili genelgeye dikkat çekti. Elazığ Fırat Üniversitesi Hastanesi'nde görevli Beslenme ve Diyet Uzmanı Seda Albayrak, vücudun aslında basit şekere ihtiyacı olmadığını ifade ederek, "Aşırı şeker ve tuz tüketimi değiştirilebilir sağlıksız bir beslenme uygulamasıdır. Vücudumuzun aslında basit şekere ihtiyacı yoktur. Çünkü besinlerde yer alan karbonhidratlar da şeker içermektedir. Şekerin hiçbir vitamin mineral protein değeri yoktur.

Yani besleyici bir yanı olmamakla beraber sadece boş bir enerji kaynağıdır. Tükettiğimiz fazla şeker başta obezite olmak üzere birçok hastalığı da beraberinde getirmektedir. Şeker çok çabuk bir şekilde yağa dönüşür. Özellikle bel ve göbek çevresi yağlanmayla beraber vücuttaki yağ oranını da arttırır. Bir küp şeker yaklaşık 20 kaloridir. Günde 5 bardak çay içtiğimizi varsayalım tek bir şekerle. Bu 5 küp şeker de bize 100 kalori kazandırır. Bu da bir yıl içerisinde 5 kilo kadar ağırlık kazanımına yol açar. Şeker ince bağırsaklarda emilerek kan şekerini hızlı bir şekilde yükseltir, diyabet riskini de arttırır. Ayrıca diş çürüklükleri, hipertansiyon, kolesterol, gibi birçok hastalığı da beraberinde getirir. Saflaştırılmış rafine şeker yani basitleştirilmiş şekerler yerine tam tahıllı ürünler, kuru baklagiller ile kuru sebze meyveleri tüketmemiz daha doğru olacaktır" şeklinde konuştu.
"AŞIRI TUZ TÜKETİMİ FELÇ VE BEYİN KANAMASINA YOL AÇIYOR"
Şeker gibi tuzun da aşırı kullanımının insan sağlığını olumsuz etkilediğini aktaran Albayrak, sağlıklı yaşam kurallarından birinin de günlük sodyum ihtiyacını karşılayacak şekilde tuz tüketmek olduğunu söyledi. Albayrak, "Günlük sodyum ihtiyacımız 2400 miligramdır. Bu da 5 gram tuza denk gelmektedir. Ülkemizde 2008 yılında yapılan bir araştırmaya göre, bir kişinin ortalama tükettiği tuz miktarı 18 gram olarak saptanmıştır. Ancak bu oran 2012 yılında 15 grama düştüğü belirlenmiştir. Dünya Sağlık Örgütü'nün önerisi ise günlük tuz tüketim miktarının 5 gram olmasıdır. Bu verilere göre ülkemizdeki tuz tüketim miktarı istenen oranın 3 katı kadardır. Sadece yemek yerken tabağımıza eklediğimiz tuz, aslında tuz değildir. Günlük olarak alınan tuzun yüzde 77'si işlenmiş gıdalardan yüzde 12'si doğal olarak tüketilen gıdalardan yüzde 6'sı sofrada yüzde 5'i ise pişirme esnasında eklenir. Aşırı tuz tüketimi hipertansiyon başta olmak üzere böbrek hastalıkları, kalp damar hastalıkları, felç ve beyin kanaması gibi birçok hastalığı da beraberinde getirir" dedi.

"ŞEKER VE TUZ YERİNE SEBZE MEYVE TÜKETİLMELİ"
Yemeklerde tuz yerine baharat çeşitlerinin tercih edilmesi gerektiğini belirten Albayrak, şeker ve tuz yerine sebze ve meyve tüketilmesinin daha yararlı olacağını kaydetti. Albayrak, "Vatandaşlara önerim aşırı şeker ve tuz tüketiminden kaçınmalarıdır. Ev dışında yemek yendiği zaman az tuz kullanılmalı. Yemek pişirilirken kullanılan tuz miktarı azaltılmalı. Yemeklerin tadına bakılmadan tuz eklenmemeli. Yemeklerin lezzetini arttırmak için tuz yerine baharatlar kullanılmalı. Satın alınan ürünlerin etiketleri muhakkak okunmalı. Bol bol su içilmeli, bolca sebze ve meyve tüketilmeli" diye konuştu.

İÇECEKLERDE NE KADAR ŞEKER VAR?

Milkshake:.................................12 küp
Portakal suyu (500 ml):.............10 küp
Kremalı sıcak çikolata:....9 buçuk küp
Kutu kola:.........................7 buçuk küp
Elma Şırası:................................ 5 küp
Enerji içeceği:..................5 buçuk küp

YİYECEKLERDEKİ ŞEKER MİKTARI NEDİR?

Meyveli dondurma:........25 buçuk küp
Mango:....................................... 9 küp
Çikolata:...........................6 buçuk küp
Hazır çorba:............................... 5 küp
Elma:................................4 buçuk küp
Muz:..................................3 buçuk küp
Meyveli yoğurt:................2 buçuk küp
Havuç (2 adet):........................... 1 küp
Kremalı Bisküvi:........................ 1 küp