TCMB, Döviz tevdiat hesaplarından TL vadeli mevduata geçişte destek verecek

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın kur korumalı TL vadeli mevduat hesabı açıklamasının ardından, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da Resmi Gazete'de tebliğ yayımladı.

Buna göre TCMB, döviz tevdiat hesaplarının ve döviz cinsinden katılım fonlarının hesap sahibinin talebi üzerine Türk lirası vadeli hesaplara dönüşmesi halinde mevduat ve katılım fonu sahiplerine destek sağlayacak.

Resmi Gazete'nin 21 Aralık'ta yayımlanan mükerrer sayısında yer alan tebliğde, 20/12/2021 tarihinde mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz Sterlini cinsinden döviz tevdiat hesapları ve döviz cinsinden katılım fonu hesaplarının, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilmesi durumunda, TCMB'nin vade sonunda kur farkını ödeyeceği belirtildi.

Buna göre satılan döviz kuru Merkez Bankası tarafından satın alınacak ve karşılığı Türk lirası olarak hesap sahibinin banka hesabına yatırılacak. Bu TL ile 3 ay, 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılacak.

Burada da bankanın uygulayacağı faiz oranı, Merkez Bankası'nın belirlediği bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının altında olamayacak.

Vade sonunda faiz veya kâr payı, banka tarafından hesap sahibine ödenecek. Bu esnada vade sonu kurunun dönüşüm kurundan yüksek olması; ve bu farkın da kişinin elde ettiği kâr payı veya faizden yüksek olması durumunda, aradaki fark Merkez Bankası tarafından ödenecek.

Vade dolmadan önce paranın çekilmesi halinde bu ödeme yapılmayacak.

Döviz cinsinden varlıkların TL cinsinden mevduat ya da katılma hesaplarına dönüşümünün hedeflendiği bu uygulamadan sadece bir kez faydalanılabilecek.

Resmi Gazete'nin ardından TCMB de aynı maddelerin yazıldığı bir açıklamaya yayımladı.

Açılamada "Bankacılık sistemindeki toplam mevduat/katılım fonu içinde Türk lirasının payının artırılarak finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla; 20 Aralık 2021 tarihinde ABD doları, Euro ve İngiliz Sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı veya döviz cinsinden katılım fonu bulunan yurt içinde yerleşik gerçek kişiler, söz konusu hesaplarını vadeli Türk lirası mevduat/katılma hesabına dönüştürmeleri halinde destekten yararlanabileceklerdir." ifadeleri yer aldı.

Bu uygulama, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın salı günü açıkladığı uygulamadan farklı.

O uygulamaya göre halihazırda TL hesabı bulunanlar bunu 'kur korumalı TL vadeli mevduat hesabına' çevirebilecek ya da elinde Türk lirası bulunduranlar bankalara parasını yatırarak bu hesabı açabilecek. Bu uygulama için bir sınır bildirilmedi.

Ancak Merkez Bankası'nın uygulamasını her bir kişi tek bir kere kullanılabilecek.

Salı akşamı TRT 1 ve TRT Haber ortak yayınına çıkan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de, iki farklı uygulamanın olduğunu şu sözlerle açıkladı:

"Diyelim ki döviz hesabınız var 10 bin dolar ya da 100 bin liranız var. İki yoldan gidelim. Getirin 10 bin dolarınızı bugünkü kurdan çevir diyoruz. Üç ay sonra ben dövizimi istiyorum derseniz 10 bin dolar karşılığı liranızı alırsınız, Merkez Bankasının o gün 11.00'de açıkladığı fiyatlarla. İkinci olarak 100 bin lira ile dolar almak isterseniz biz almayın diyoruz. Biz 100 bin lira karşılığı kaç dolar geliyorsa o kurdan parasını lira olarak tutuyoruz. Dönem sonunda kaç dolar karşılığıysa 100 bin liranın üstünü biz tamamlıyoruz. Altta kalırsa git paranı harca diyoruz. Katılım bankaları da sistemin içerisinde resmi olarak. Ama kendileri enstrümanlarını geliştirerek sisteme adapte olacaklar."

Açıklamanın ardından bazı ekonomistler de açıklamaların kafa karışıklığı yarattığını, iki uygulamanın farklı olduğunu anlatan paylaşımlar yaptı.

https://twitter.com/Alaattin\_Aktas/status/1473401178188926979?s=20

https://twitter.com/ugurses/status/1473401945574498306?s=20

https://twitter.com/NesliKoroglu/status/1473413051965743118?s=20