Tekmanlılar Çıra Yerine Geven Kullanıyor

Kışın yavaş yavaş kendini hissettirmesiyle Erzurum'un Tekman ilçesinde vatandaşlar keven denilen yaban dikenlerini toplamaya başladı. Soğuk ve şiddetli kış mevsiminin yaşandığı Doğu Anadolu'da ve Erzurum'da kış hazırlıkları başladı. Tekman'a bağlı Hürriyet köyündeki çocuk ve gençler okulların açıldığı ilk hafta ders başı yapmak yerine kırsalda keven toplamayı tercih etti. Genellikle büyükbaş hayvan dışkısından yapılan tezeğin kışlık yakacak olarak kullanıldığı Tekman'da, keven bitkisi çıra görevi görüyor. Odun ve tezeği tutuşturmakta kullanılan keveni kazma yardımıyla toplayan Tekmanlı çocuk ve gençler bu sayede aile ekonomisine katkıda bulunuyor. Dağ ve arazilerden topladıkları kevenleri sırt veya el arabasında kışlık yakacak deposuna taşıyan genç ve çocuklara zaman zaman kadınlar da yardımcı oluyor. Bir kış mevsiminde ortalama 3 ton keven yakan köylüler bu sayede sıcak bir kış geçiriyor. Tekman Lisesi 2. sınıf öğrencisi Cumali Dalbudak ile ilköğretim 8. sınıf öğrencisi olan kardeşi Budak Dalbudak, evlerinden 2 kilometre mesafedeki araziden topladıkları 40 kilogram ağırlığındaki kevenleri el arabasıyla evlerine taşıyor. Sonbahar mevsiminde topladıkları yetişkin kevenlerin çıra gibi yandığını belirten Dalbudak kardeşler bu sayede kışı üşümeden geçirdiklerini ifade etti. Budak Dalbudak, keven topladığı için geçen hafta ders başı yapmadığını ifade etti. Kendisi gibi yüzlerce çocuğun dağ ve kırsaldan keven topladığını belirten Dalbudak, "Kış geliyor. Okulların açılmasıyla, keven toplama sezonu aynı zamana denk geliyor. Okula bir hafta geç gittik mi problem olmuyor, ama keveni az topladık mı kışın ısınamayız. Ben, ağabeyim ve köydeki diğer arkadaşlarım eylül ayının ikinci yarısında keven toplamak için araziye çıkıyoruz." dedi. Çocukluğundan bu yana keven topladığını belirten 53 yaşındaki Naile Gürselel ise ücretsiz olduğu için keveni kullandıklarını anlattı. Tandırda ekmek pişirmek için tezek yaktıklarını ve bunun için de keveni kullandıklarına vurgu yapan Gürselel, "Tezek ve keven bizim için vazgeçilmez iki değerli yakacak. Sobamızı, tandırımızı kevenle tutuşturuyoruz. Hiçbir şey tezek ve kevenin yerini tutmuyor. Kevenle tezeği tutuşturmak maharet ister. Çocukluğumda ve gençliğimde dağlarda keven topluyordum, artık 3 oğlum ile 4 kızım bu görevi üstlendi." şeklinde konuştu.