Ankara - Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, pek çok vatandaşın kredi kartının limitinin dolması nedeniyle harcamaların azaldığını ve bunun sonucunda piyasalarda durgunluk yaşandığını belirterek, bu durumu aşmak için bankaların söz konusu borçları yeniden yapılandırması gerektiğini söyledi.
Palandöken, mal ve hizmet piyasalarında uzun bir zamandan beri durgunluk yaşandığını, bu durumun esnaf ve sanatkar başta olmak üzere tüm reel sektörü olumsuz etkilediğini bildirdi.
Piyasalardaki hareketsizliğe, pek çok kredi kartının limitlerinin dolması, üzerlerindeki borcun ödenememesi sonucu devre dışı kalmalarının neden olduğunu belirten Palandöken, bankalardan, bu durumdaki müşterileriyle karşılıklı oturarak kartları üzerindeki borcun yeniden yapılandırılmasını istedi.
Kredi kartlarında böyle bir yapılandırmaya gidilmesiyle, piyasaların rahatlayacağını bildiren Palandöken, esnaf ve sanatkar kesiminin de yıllarca "veresiye defteri" uygulamasıyla vatandaşı finanse ettiğini söyledi.
Palandöken, şöyle devam etti:
"Kredi kartları hayatımıza girmeden önceki zamanlarda mahalledeki bakkal, manav, kasap vatandaşa veresiye satış yapardı. Ekonomik anlamda sıkışan vatandaş veresiye olarak ihtiyaçlarını giderebiliyordu. İnsanlar borçlarını geç ödedikleri için faize maruz kalmıyorlardı. 4 milyon esnaf bunu yapıyordu. Her esnafın bu sistemde alacağı olduğunu varsayalım katrilyonlar yapar... Bu görünmeyen bir para olarak vatandaşların hizmetindeydi.
Vatandaş kredi kartları çıkınca hayat standartlarının yükseldiğini zannetti. Aldığı ücretten çok daha fazlasını harcadı, ama ödeyemediği için kartların limitleri doldu, birçok kart bloke oldu. Şimdi bankaların da böyle bir sorumluluğu üstlenmesi, kart borçlarının yeniden yapılandırılması lazım. Bu fedakarlığı bu kez de bankalarımızdan bekliyoruz. Bu uygulama piyasaya sıcak para girişi sağlayacağından canlanma olacaktır."
Palandöken, bunun için bankaların Bankalar Birliği öncülüğünde alacakları bir kararla kredi kartları üzerindeki faizlerden fedakarlıkta bulunmaları ve borçları taksitlendirmek suretiyle vatandaşa kredi kartı borçlarını ödeme ve kartları yeniden kullanma olanağı sağlamaları gerektiğini söyledi.
TESK Başkanı, piyasalarda bir müddet daha canlılık sağlanamazsa, bu durumdan sadece reel sektörün değil, mal ve hizmet piyasalarına bağlı olan tüm finans kesiminin de zarar göreceği uyarısında bulundu. Palandöken, "sanayi ve tarım sektörüyle ticaret ve hizmet sektörlerinin ayakta kalmakta güçlük çektiği böylesi ekonomik krizlere finans kesiminin duyarsız kalması akılcı değildir" diye konuştu.
Bendevi Palandöken, Türkiye'de 40 milyonun üzerinde banka kartı bulunduğuna işaret ederek, bankalardan bu kartlardan "kart masrafı" adı altında aldıkları ücretlerden de vazgeçmelerini istedi.
Hükümete de çağrıda bulunan Palandöken, alım gücünün düşük olduğunu belirterek, hükümetin mevcut şartlarda asgari ücretin 450-500 YTL olamayacağını bilmesi gerektiğini söyledi. Yıl başından bu yana elektrik ve doğal gaza çok büyük oranlarda zam yapıldığına işaret eden Palandöken, kamuda çalışanların maaşlarına da bu oranlarda zam verilmesi gerektiğini ifade etti.
AA