Bugün doğmuş olanla, yaşayan en yaşlı vatandaşımız gelir ve eğitim statüsü farketmeksizin, insanlığın tek ortak kullanım alanı olan karayollarını kullanır. Özellikle meslek olarak ticari araç kullananların sağlıklı araç kullanmaları insanlık hakkıdır ve bu hakkı koruyan devlet sorumluluğu ile büyük önem taşıyor. TÜİK ve EGM’den alınan verilere göre 2018 yılından 2020 yıl sonuna kadar ülkemizde tır, kamyon ve otobüs gibi ticari araçların sebep olduğu toplam 54 bin 542 ölümlü ve yaralanmalı kaza gerçekleşti. Kazaların yüzde 89’u sürücüden kaynaklandığından özellikle şoförlük mesleği yapanlara zorunlu tutulan psikoteknik değerlendirme sağlık raporunun (sürücülük psiko-motor becerileri değerlendirme) önemi ve ciddi anlamda denetlenmesi 30 Haziran 2021’den sonra başlıyor.
Araştırma sonuçlarına göre 2018 – 2020 yılları arasında ticari araçlarda kaza yapma sayılarına bakıldığında en fazla 19 bin 354 adet kazayla kamyon sürücüleri ilk sırada yer alırken, ikinci sırada 18 bin 598 adet tır sürücüleri, üçüncü sırada da16 bin 590 adet kazayla otobüs sürücüleri var. Trafik kazaları oluş anı itibariyle önce ölçülemez değerdeki can kaybı ve yaralanma ve dolayısı ile ekonomiye 150’nin üzerinde zincirleme şeklinde hizmet ve emtia kaybı ile ekonomik zarar doğuruyor.
Trafikte gerçekleşen kazaların sadece araç kaza hasarıyla bitmediğini ve ekonomiye birçok alanda zarar verdiğini söyleyen ALG Psikoteknik Yönetim Kurulu Başkanı Ali Güzel konuyla ilgili: “Kaza oluş anı itibariyle araca gelen hasar tutarı ile kalmayıp; zorunlu sigorta ve kasko hasarsızlığı bozulması, ticari araç kazalarında araçtaki ticari ürünün ticari firmaya zamanında ulaşmaması, ticari aracın hasarının tamir ve bakımı yapılana kadar ticaretinden muaf kalması gibi daha birçok sebeplerle ekonomiye zararı dokunmakta. Sadece bunlarla kalmayıp en büyük devlet yükünü yaralanmalı ve ölümlü kazalarda; sağlık hizmetleri, adli hizmetler, emniyet hizmetleri, karayolları hizmetleri gibi daha birçok kurum ve kuruluşa yük getirmektedir. Kazaların sebebiyet verdiği ve kaza sonrası kamu hizmetleri ve ticari emtia kayıplarının zincirin halkası olan 150’yi aşkın unsurla birlikte ekonomimize ciddi zarar vermektedir. Tüm bu detaylarla birlikte trafikte gerçekleşen bir kaza sadece arabada oluşan hasarla kalmamaktadır.” şeklinde açıklamada bulundu.
Ali Güzel, tüm bu unsurları da hesaba kattığımızda normal bir kazanın ekonomimize ve devletimize zararının ortalama 1.000 Dolar, yaralanmalı kazanın ekonomimize ve devlete zararının en az 16 Bin Dolar, ölümlü kazanın ekonomimize ve devlete zararı en az 50 Bin Dolar olduğunu söyledi.
Trafikte sağlıklı sürücülerin araç kullanıyor olması zorunluluğu ile kazaların önüne geçebileceğimizi belirten Güzel, şoförlüğü meslek olarak yapan kişilere uygulanan psikoteknik değerlendirme testleriyle kişilerin bu iş için uygun olup olmadığının tespit edildiğini söyledi. Psikologlar eşliğinde yapılan psikoteknik değerlendirmede, sürücülere refleks, sürekli dikkat, muhakeme, el ayak koordinasyonu, seçici dikkat, hız ve mesafe tahmin, çarpışma zaman tahmin, görsel algı ve bellek, kişilik envanteri, görsel süreklilik, çevresel görsel görüş, tepki hızı ve trafiğe ilişkin görüşlerin ölçüldüğü 12 farklı test uygulanarak bunlardan yeterli düzeyde sonuç alarak geçenlerin mesleki yeterliliğinin olduğunu ve psikoteknik değerlendirme raporunu yeterli olarak alabildiğini vurguladı.