Tohumculu Kanunu Ve Yönetmelik Eleştirisi

28 yıldan beri tarım sektörüne hizmet veren aylık Hasad Dergisi’nin Sahibi ve Sorumlu Yazıişleri Müdürü Seyfettin Batal, 5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu ve bu kanuna dayanılarak hazırlanan yönetmeliklerin tez zamanda günün ihtiyaçlarına cevap verecek, Türkiye tohumculuk sektörünün önünü açacak şekilde düzenlenmesi gerektiğini söyledi.

1985’de özel sektörün tohumculuk yapmasına izim verilmesiyle Türkiye’de yeni bir dönemin kapılarının aralandığını belirten Batal, yaptığı açıklamada, “Tohum ithalatı yasağını da kaldıran bu dönemle birlikte Türkiye’de tohumculuk sektörü gelişmeye başladı. Önce ithalat kapısı aralandı. Bunun üzerine o güne kadar ülkeye kaçak yollardan giren sebze tohumları yasal yollardan gelmeye başladı, ardından hibrit ayçiçeği tohumları girdi, bunu mısır tohumları takip etti. 1990’lı yıllarda bizim yerli ıslahçılarımız sahneye çıktılar. Özellikle hibrit sebze tohumculuğunda büyük başarılara imza attılar. 2000’li yıllara gelindiğinde 308 sayılı kanunun işlevini yitirdiği görüldü, bunun üzerine sektörden gelen talep doğrultusunda yeni bir tohumluk kanunu için çalışmalara başlandı. 6 yıl sonra 2006 yılı Kasım ayında 308 sayılı kanunu yürürlükten kaldıran 5553 sayılı yeni tohumluk kanunu çıktı” dedi.

Batal, 5553 sayılı kanunun adının “Tohumculuk Kanunu”, olduğunu, ama kanunun ve ona dayanılarak çıkartılan yönetmeliklerin tohumculardan başka herkesin hakkını koruduğunu söyleyerek, “İspatlanması belki de hiç mümkün olmayan suçları ve kusurları dahi tohumculara yükleyen maddeler ve bunlara ilişkin tazminattan para cezasına, kapatmadan meslekten mene kadar çok ağır cezai hükümler içeriyor” dedi.

Batal, “Ülke tohumculuğunun, özellikle tohum üreten, ıslah yapan, yeni çeşitler geliştiren firmaların önünü açması, onları desteklemesi ve teşvik etmesi gereken kanun, tam tersine firmaların elini kolunu bağlayan, tarımsal üretimde olabilecek tüm hataların sorumluluğunu tohum firmalarına yükleyen maddeler içermesi, alt ve üst birlikler adı altında hantal ve karmaşık bir örgüt çatısı oluşturması bu örgütlere binde 3’lük kesintilerle büyük rantlar sağlaması gibi nedenlerden dolayı bu kanun ve ona dayanılarak hazırlanan yönetmelikler en kısa zamanda değiştirilmelidir” diye konuştu.

Batal şöyle devam etti:

“Kanunun o kadar çok yanlış hükümleri ve eleştirilecek yanları var ki, anlatmakla, yazmakla bitmez. Bakın üçüncü bölümde bir ücretlendirme maddesi var. Aynen şöyle diyor:

“MADDE 9 - Sunulan hizmetler ile onaylanan ve düzenlenen belgeler karşılığında, aşağıda belirtilen ücretler alınır:

a) Başvuru inceleme ücret. b) Tescil ücreti. c) Üretim izni ücreti. d) Standart tohumluk kayıt ücreti. e) Genetik kaynaklar kayıt ücreti. f) Sertifikasyon hizmetleri ücreti. 1. Tarla kontrolleri ücreti. 2. Laboratuvar kontrolleri ücreti. 3. Belgelendirme ücreti. 4. Etiket ücreti. g) Yayın ücretleri. h) Diğer ücretler. Bu ücretler, her yıl Ocak ayında Bakanlık tarafından belirlenerek ilân edilir. Ücretler ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.”

Tohumculuk kanunu maddesi değil de sanki maliyenin vergi mevzuatı. Tarla, kontrol ücretini, laboratuvar ücretini ve etiket ücretini anlamak mümkün, bunlar için bir iş yapıldığından bir maliyet olabilir, ama belgelendirme ve yayım ücretlerine ne denmeli? Bir de o “diğer ücretler”le acaba ne kast ediliyor, bunun altı nasıl doldurulacak? Ona para, buna para, ne bu? Tohumcu altın mı kesiyor, vergi vermiyor mu, verdiği vergiye karşılık hiçbir hizmete hak kazanmıyor mu? Hep alan bir devlet, vermeye gelince orada bizim devlet yoktur.“

Tohumculuğun dünyanın en zor işleri arasında yer aldığını vurgulayan Hasad Dergisi’nin Sahibi ve Sorumlu Yazıişleri Müdürü Seyfettin Batal, “Çünkü çok çalışmayı, çok emeği, uzun süreli sabrı ve ciddi yatırımları gerektiren bir iştir. Böyle zor bir işi yapanlar, suçlanmak itilip, kakılmak yerine korunmayı, motive edilmeyi hak ediyorlar” şeklinde konuştu.