Tokyo'yu bekleyen deprem tehlikesi

Richard Black ve Jonathan Amos

BBC muhabirleri

Japonya'da 11 Mart'ta yaşanan 9 büyüklüğündeki deprem, başkent Tokyo'da dev bir deprem tehlikesine ilişkin olasılıkları değiştirdi mi?

Ya da dev bir tsunami oluşturabilecek kadar güçlü, başka bir sarsıntı riskini artırdı mı?

Bilim çevreleri, bu soruların yanıtını arıyor.

Sumatra'da 2004'deki dev depremin ardından 7'nin üzerinde bir çok; 8'in üzerinde ise 2005 ve 2007'de olmak üzere 2 deprem kaydedilmişti.

Bunlardan bazıları 100'ü aşkın insanın ölümüne yol açan tsunamilere neden oldu.

Bu tsunamilerin, 26 Aralık'taki ilk depremin ardından, Sumatra ve Cava'nın batısında uzanan tektonik tabaka hattındaki gerginliğin artmasından kaynaklandığına inanılıyor.

Peki 11 Mart'taki depremin ardından başkent Tokyo ve üzerine kurulu olduğu Kanto vadisi'ni nasıl bir gelecek bekliyor olabilir?

Japon nüfusunun dörtte birinin yaşadığı Kanto vadisi, ülkenin başlıca yönetim ve ticaret merkezi.

1703, 1855 ve 1923'de meydana gelen dev depremler ise bu bölgede 100 bini aşkın can aldı.

Bu depremlerden herhangi birinin, bugün yaşansalardı, ekonomiye maliyetleri de 1 trilyon ABD dolarını aşabilirdi.

Uzmanlara göre sismik aktiviteler, 9 büyüklüğündeki son depremden bu yana kesinlikle artış sergiledi; Japonya'nın bu depremin merkez üssüne yüzlerce kilometre uzaklıktaki bazı yerlerinde de ufak depremler kaydedildi.

O nedenle bu bölge için risk analizi büyük bir öncelik taşıyor; ancak bunun yapılması kolay değil.

ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezi USGS, 1703, 1855 ve 1923'dekilerin benzeri depremlerin yaşanması olasılığını inceliyor.

Amerikalı ve Japon bilim adamlarından oluşan bir grup, 11 Mart'taki deprem öncesinde başkent Tokyo'da önümüzdeki 30 yıl içinde 7 ve üzeri büyüklükte bir deprem yaşanması riskini yüzde 30 olarak belirlemişti.

Grup, bu dev depremin ardından şimdi mevcut değerlendirmenin yeniden gözden geçirilmesi gerekip gerekmediğini sorguluyor.

Uzmanlar, Tokyo'nun hemen güneyindeki fay hatlarındaki gerginliğin az miktarda arttığını hesapladıklarını ve bu nedenle, dev bir deprem riskinin hala geçerli ya da eskisine kıyasla daha yüksek olduğunu söylüyor.

Ancak bu konuda daha kapsamlı çalışma yapılması gerektiğinin de altını çiziyorlar.