Yeni Zelanda, büyük bir volkanik patlama ve ardından yaşanan tsunaminin yol açtığı hasarı tespit etmek için Tonga'ya uçak gönderdi.
Patlamanın ardından, Büyük Okyanus'taki adalar ülkesi külle kaplandı, elektrikler ve iletişim kesildi.
Halen Fiji'de bulunan Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu'ndan (IFRC) IFRC'den Katie Greenwood, acil yardıma ihtiyaç olduğunu söyledi.
Katie Greenwood, "Tonga'da patlamanın kendisinden veya patlamanın bir sonucu olarak tsunami ve su baskınından etkilenen 80 bin kadar insan olabileceğini düşünüyoruz" dedi.
Greenwood, "Bu insanlar için bir şoktu, bu yüzden bu dış adalar için biraz endişe duyuyoruz ve haber almaya çalışıyoruz" diye konuştu.
Avustralya'nın doğusundaki adalar ülkesi Tonga yakınlarında, önceki gün su altında dev bir yanardağ patlaması olmuş ve Büyük Okyanus'taki tsunami nedeniyle Avustralya, ABD ve Japonya dahil birçok ülkede kıyı bölgelerinden uzak durma çağrısı yapılmıştı.
Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, tsunaminin "önemli hasara" yol açtığını söyledi.
Şu ana kadar herhangi bir ölüm bildirilmedi.
Ancak olayla ilgili bilgiler henüz sınırlı; Yeni Zelanda ve Avustralya, hasarın boyutunu değerlendirmek için adaların üzerinde keşif uçuşları yapıyor.
Sualtı yanardağının Cumartesi günü patlaması üzerine gökyüzüne bir kül bulutu yayıldı ve Tonga'ya ulaşan 1,2 metrelik dalgalar için uyarılar yapıldı. Patlamanın gürültüsü, Tonga'dan yaklaşık 2.400 km uzaklıktaki Yeni Zelanda'da duyuldu.
Yeni Zelanda'nın Tonga Yüksek Temsilcisi Vekili Peter Lund, patlamadan sonra Tonga'nın volkanik kül tabakasıyla kaplandığını ve "Ay'ın yüzeyi gibi" göründüğünü söyledi.
Yeni Zelanda Başbakanı Ardern, Pazar günü yaptığı açıklamada, tozun su kaynaklarını kirlettiğini ve tatlı suyun hayati bir ihtiyaç haline geldiğini belirtti.
Yetkililer, kül nedeniyle şişe suyu içilmesi ve akciğerleri korumak için maske takılması uyarısı yaptı.
Olay bölgesinde çekilen videolarda, gökyüzünün külle kaplı olduğu, insanların araçlarıyla alçak bölgeleri terk etmeye çalıştığı ve araç kuyrukları olduğu görüldü. Patlamadan birkaç saat sonra Tonga'nın internet ve telefon hatları kesilince 105 bin ada sakini neredeyse tamamen ulaşılamaz hale geldi.
En büyük patlamadan önce, yanardağ birkaç gündür patlıyordu. Tonga Meteoroloji Ajansı, bazı bölgelerde kükürt ve amonyak kokusu bildirildiğini duyurmuştu.
Ardern, adanın bazı bölgelerine elektrik verildiğini ve cep telefonlarının yavaş yavaş yeniden çalışmaya başladığını söyledi. Ancak bazı kıyı bölgelerindeki durum belirsizliğini koruyor.
Avustralya ve Yeni Zelanda'daki birçok Tongalı, arkadaşları ve aileleriyle irtibata geçemedikleri için güvenliklerinden endişe ediyor.
Uydu görüntüleri, bazı uzak adaların tamamen deniz suyuna battığını gösteriyor.
Uzmanlar, Hunga-Tonga Hunga-Ha'apai Yanardağı'nın patlamasının bölgedeki on yıllardır en şiddetli patlamalardan biri olduğunu söylüyor.
İngiltere Dışişleri Bakan Yardımcısı Zac Goldsmith, Tonga'daki durumu "şok edici" olarak nitelendirdi.
Zac Goldsmith, "Milletler Topluluğu dostumuz ve ortağımıza elimizden gelen her şekilde yardım etmeye ve desteklemeye hazırız" dedi.
