Toroslar'da üretilen kirazlar, Avrupa'da sofraları süslüyor

MEHMET ÇETİN - Karaman'ın Toroslar üzerine kurulu Bayır köyünde, üzüm bağlarının kurumasıyla alternatif ürün olarak kiraza yönelen üreticilerin 2 bin rakımda yetiştirdiği kirazlar, ihraç edildiği Avrupa ülkelerinde sofraları süslüyor.

Dağlık bir arazide yer alan ve tarım alanları oldukça sınırlı olan Bayır köyünde, yüzlerce yıldır en önemli geçim kaynağını üzüm ve pekmez üretimi oluşturuyor. Köylüler, kayalıklar arasında kazma kürekle düzenledikleri küçük alanları üzüm bağı yaparak geçimini sağlıyor.

Son yıllarda bağlarında görülmeye başlanan hastalık nedeniyle verimin düşmesi üzerine alternatif ürün arayışına giren köylüler için, son dönemde yaygınlaşmaya başlayan kiraz üretimi umut oldu.

Çevre ilçelerden 20 yıl önce getirilen birkaç fidan ile köyde üretilmeye başlanan kiraz, kalitesi ve aromasıyla ihracatçıların da dikkatini çekiyor. Geçtiğimiz yıllarda sadece bir tüccarın geldiği köy, yapılan haberler ve tanıtımlardan sonra ihracat yapan firmaların uğrak yeri oldu. Bu sezon köyde 4 tane ihracat yapan firma, kiraz alımı yaparken rekabetin getirdiği fiyat artışı üreticinin yüzünü güldürdü.

Karaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yıllardır geçimini bağcılıkla sağlayan, pekmezi ve sofralık üzümüyle meşhur Bayır köyünde bağların kurumasıyla köy halkının alternatif ürün arayışı içine girdiğini söyledi.

Yazları genellikle köyün yaylasında geçiren vatandaşların yaklaşık 20-25 yıl önce tesadüfen kirazla tanıştığını ifade eden Bayram, "Bu yayladaki araziler bin 700 ile 2 bin rakım arasında. Taşlık ve kayalık alanın içindeki küçük araziler ekilip, dikilmiyordu. Atıl vaziyetteydi. İnsanlar buralara kiraz bahçesi yapmaya başladı. Verim alınınca bu bahçeler çoğaldı ve kiraz köy halkına alternatif bir ürün oldu." diye konuştu.

- "Üretilen kirazlar direkt Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor"

Artık kirazın insanların birinci geçim kaynağı olduğunun altını çizen Bayram, şunları kaydetti:

"Bölgede yetişen kirazın rengi aroması ve tadı çok farklı. Kiraz bahçelerinin kurulduğu topraklar bakir ve verimli. Kimyasal gübre ile tanışmamış topraklar. 30 kalibreye kadar kiraz var. Şimdi firma geliyor, aldığı kirazları özel donanımlı tırlara yükledikten sonra ihraç ediyor. Üretim sadece bu köyle sınırlı değil. Buraya yakın İhsaniye, Akçaalan, Kalaba ve Ada köylerinde üretim var. Bayır merkez olduğu için üretici kirazını buraya getiriyor. Bu sene bin ton rekolte bekleniyor. Bunun 600-700 tonu ihracatlık ürün. Sıkıntı modern depolama ve alım merkezlerinin olmaması. Çünkü kiraz nazik bir meyve. Biz Ziraat Odası olarak köylülerle bir araya geldik. Kalite daha nasıl arttırılır diye tartıştık. İnşallah güz döneminde bölgedeki tüm toprakları analiz edip, toprağın fazlalıklarını ve eksiklerini tespit edeceğiz. Burası Karaman'a 70 kilometre uzaklıkta. İmkanlar kısıtlı. Üretilen kirazlar direkt Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor. Bu şartlarda bile üretim yapıp dünyada ülkemizin adını duyuran ve döviz kazandıran çiftçimizin elini öpüp takdir etmemiz lazım."

- "Fiyatlardan çok memnunuz. Yüzümüz güldü"

Köy muhtarı Mustafa Ceylan da bu sene 7 lira ile 9 lira arasında olan fiyattan memnun olduklarını belirtti.

Bölgede kiraz üretimi olduğunu çok fazla kişinin bilmediğini vurgulayan Ceylan, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Geçmişte bir ihracatçı firma ve bir kaç yerel tüccar gelirdi. Geçen sene yapılan bir haber sayesinde adımız duyuldu. Ben basın yayın organlarına teşekkür ediyorum. Bu yıl sadece 4 ihracatçı firma alım yapıyor. Fiyatlardan çok memnunuz. Yüzümüz güldü. Bu sayının daha da artmasını istiyoruz. Fiyat iyi olursa bu üretim kısa sürede katlanarak artar. Ürünümüz çok kaliteli. 30 kalibreye kadar ürün var. Daha yüzlerce dekar bahçe yapılacak alan var. Biz bu yaylada kiraz üretilebileceğini ispat ettik. Şimdi de iddia ediyoruz, kiraz kalitesinde bir numarayız. Yetkililerden isteğimiz bize pazarlama ve alım merkezi konusunda yardımcı olmaları. Çünkü alım merkezlerine tırların yanaşabilmesi, tırlar gelinceye kadar kirazı koruyabilmemiz lazım. Herkesi bu bölgeyi görmeye davet ediyoruz. Gelenler pişman olmayacaktır."