TPAO ile Çalık arasında gizli anlaşma
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu (YDK), Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO), ana sözleşmesinde bulunan görevlere uymadığı halde, Çalık Enerji ile Afganistan'da doğal gaz elektrik santralı kurmak için gizli anlaşma imzaladığını ortaya çıkardı.
Anlaşmanın; TPAO Genel Müdürü Osman Saim Dinç'in Çalık Enerji'nin başına geçmesinden 1,5 ay, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın damadı Berat Albayrak'ın da Çalık Holding'e Genel Müdür olmasından bir ay önce imzalandığı belirlendi. Ayrıca anlaşmada tarafların yanlış yere imza atması nedeniyle TPAO aleyhine durumun ortaya çıkabileceği saptandı.
YDK'nın "TPAO 2006 Yılı Raporu" yayımlandı. ANKA'nın ulaştığı rapora göre, TPAO'nun Afganistan projesi başlamadan önce, Çalık Enerji, 21 Ağustos 2006 tarihinde Afganistan hükümetinin Maden Bakanlığı ile bir mutabakat zaptı imzaladı. Ardından 14 Eylül 2006 tarihinde Çalık Enerji ile TPAO arasında "Gizlilik Anlaşması" imzalandı.
Daha sonra Afganistan Maden Bakanlığı'nın, Afganistan'daki bazı petrol ve gaz sahalarının değerlendirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla "Petrol Paylaşım Anlaşması" imzalamak istemesiyle, TPAO ve Çalık Enerji 16 Şubat 2007 tarihinde Afganistan'daki mevcut dataların yorumlanması, ortak teklif hazırlanması ve Afganistan Maden Bakanlığına "Petrol Paylaşım Anlaşması" detaylarını sunmak amacıyla "Ortak Çalışmak İçin Mutabakat Zaptı" imzaladı.
-TPAO ADINA ANLAŞMA YAPTIĞI ÇALIK'A TRANSFER OLDU-
İmzalanan bu mutabakat zaptı ile, öncelikle birlikte teklif hazırlanması, "Petrol Paylaşım Anlaşması"nın detaylandırılması ve Afganistan Maden Bakanlığına sunulması, daha sonra bazı gaz sahalarının rehabilitasyonu, bazı boru hatları ve kompresör istasyonlarının rehabilitasyonu, doğal gaz elektrik santrali inşası, bazı sahaların değerlendirilmesi amaçlandı.
TPAO ile Çalık Enerji'nin "Ortak Çalışma Mutabakatı" 16 Şubat 2007'de imzalanırken, TPAO Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Osman Saim Dinç'in, bu sürecin hemen ardından, 30 Mart 2007'de emekliğe ayrıldıktan sonra 5 Nisan 2007'de Çalık Enerji Genel Müdürü olması dikkat çekti.
-BAŞBAKAN'IN DAMADININ ATAMASI DA AYNI TARİHLERDE-
Çalık Enerji'nin bağlı bulunduğu Çalık Holding, aynı günlerde bir başka görevlendirme ile daha gündeme geldi. Mart 2007'de, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın damadı Berat Albayrak'ın Çalık Holding'e Genel Müdür olduğu basına yansıdı. 1999 yılından itibaren Çalık Holding'te çalışan Albayrak'ın 30 yaşında Genel Müdür olması ve ayrıca Çalık grubunun AKP döneminde iş dünyasında gösterdiği atılımlar bu atama ile tartışma konusu olmuştu.
-TPAO'NUN GÖREV TANIMINA UYMUYOR-
YDK, yapılan anlaşmanın TPAO'nun ana statüsündeki görev tanımları içinde bulunmadığını da belirledi. Raporda, "TPAO ana statüsünde amaç ve faaliyetlerini tanımlayan ifadeler dikkatle incelendiğinde, ne yurtiçinde ne de yurtdışında doğal gaz elektrik santralı inşa etme görevi TPAO'ya verilmemiştir. Ancak, TPAO'nun Çalık Enerji ile imzalamış olduğu Ortak Çalışma İçin Mutabakat Zaptı'nda Çalık Enerji ile birlikte Afganistan'da doğal gaz elektrik santralı kurulması taahhüdünde bulunulmuştur" denildi.
-YANLIŞ YERE İMZA ATTILAR-
YDK, anlaşmada yanlış yere imza atıldığını da belirledi. Rapora göre; TPAO'nun Çalık Enerji ile imzalamış olduğu Gizlilik Anlaşması'nda, tarafları ifade eden ilk paragrafta, "Disclosing Party" (bilgi veren/aktaran taraf) olarak Çalık Enerji, "Receiving Party" (bilgi alan taraf) olarak TPAO gösterildi. Buna karşın, anlaşmanın en son sayfasında TPAO'yu ifade eden "Receiving Party" yazısının altına Çalık Enerji yetkilisi tarafından, Çalık Enerji'yi ifade eden "Disclosing Party" yazısının altına TPAO yetkilisi tarafından imza atıldı.
İmzalanan mutabakat zaptı ya da gizlilik anlaşmalarının şirketlerin birlikte iş yapmalarına olanak tanıyan ve hukuki geçerliliği olan dokümanlar olduğuna işaret edilen raporda, anlaşmaların geçerli olduğu sürelerde çıkabilecek anlaşmazlıklarda, her iki tarafın imzalamış olduğu mutabakat zaptı ya da gizlilik anlaşmasında yer alan ifadelerin önemli rol oynadığı kaydedildi. Raporda, "Bu anlaşmanın geçerli olduğu süre içerisinde çıkabilecek herhangi bir anlaşmazlıkta, yanlış yerlere imza atılmasının hukuki açıdan sorun çıkarması kaçınılmaz olacaktır" denildi.
Raporda, doğal gaz elektrik santralı yapımı işi TPAO'nun görevleri arasında bulunmadığından, Çalık Enerji ile TPAO arasında imzalanan mutabakat zaptının bu yönden ele alınarak değerlendirilmesi önerildi. Ayrıca, anlaşmadaki imzaların düzeltilmesi de istendi.
ANKA
