Trabzon'da 112’ye Bir Yılda 1 Milyon 100 Bin Çağrı Geldi

Trabzon İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Kemal Süleyman, müdahale edilen vakalarda hasta yakınları ya da vatandaşların hastanın bir an önce hastaneye nakli konusunda ısrarlı tutumu ve personele yönelik uygunsuz iletişiminin hastaların hayat kurtarıcı nitelikteki ilk müdahaleden yeterince faydalanamamasına neden olduğunu söyledi.

Her yıl müdahale edilen acil hasta sayısının yüzde 25 oranında arttığını belirten Trabzon İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Kemal Süleyman, sistem tarafından tespit edilen gereksiz veya kastlı meşguliyet, uygun olmayan ambulans talepleri, sözlü taciz niteliğindeki çağrıların toplam çağrıların yaklaşık yüzde 40'lık bir dilimini oluşturduğunu, bu durumun çalışan personelin motivasyonu ve verimliliğini düşürdüğünü söyledi. Trabzon'da 112 Acil Sağlık Hizmetleri’nin 1994 yılında faaliyete geçtiğini, ambulanslar arasında yoğun bakım ve obez ambulansının da yer aldığını belirten Dr. Süleyman, "112 Acil Sağlık Hizmetleri ilimizde 1994 yılında faaliyetine başlamıştır. 2012 yılı itibariyle bir Çağrı Karşılama Merkezi, il merkezinde 7, ilçelerde 16 olmak üzere toplam 23 Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu ile hizmeti yürütmektedir. İl Ambulans Servisi Başhekimliği bünyesinde 32 adet kara ambulansı bulunmaktadır. Bu ambulansların 13 tanesi 1-5 yaş aralığında, 19 tanesi ise 5-10 yaş aralığında olup, toplam yaş ortalaması 5,6’dır. Bunun dışında özel donanımlı 8 adet ambulans mevcuttur (4 adet kar paletli ambulans, 1 adet 4 yataklı ambulans, 1 adet yenidoğan ambulansı, 1 adet yoğun bakım ve obez ambulansı, 1 adet eğitim ambulansı). 2012 yılında ambulans filomuza 4 adet yeni ambulans katılmıştır" dedi.

"AMBULANSLAR 2 MİLYON KİLOMETRE YOL KATETTİ"

Trabzon 112’ye ait ambulansların il içi ve il dışı görevlendirmeler olmak üzere 2012 yılında yaklaşık 2 milyon kilometre yol katettiğini kaydeden Dr. Süleyman, "112 Acil Yardım ambulansları donanımlarıyla, hastane acil servis koşullarıyla eş değer durumdadır. Acil sağlık ihtiyacına yönelik her türlü tıbbi donanım ve personel ambulansla birlikte olay yerine götürülmektedir. Müdahale edilen vakalarda hasta yakınları ya da vatandaşların hastanın bir an önce hastaneye nakli konusunda ısrarlı tutumu ve personele yönelik uygunsuz iletişimi, hastaların hayat kurtarıcı nitelikteki ilk müdahaleden yeterince faydalanamamasına neden olabilmektedir. Ambulansta hastaya müdahale tıbbi ve etik bir yaklaşım olduğundan, vatandaşlarımız bu konuyu tamamen sağlık personeline bırakmalı ve sadece ekip tarafından talep edildiğinde gerekli kolaylığı sağlamalıdır. Hastaların sedyeyle nakli sırasında sağlık ekibi koordinasyonunda vatandaşların desteği alınabilmektedir. Bazı vakalar için olay yerinde yapılacak müdahale yeterli olabildiğinden hastaneye nakil gerektirmeyebilir. Bu kararı verme yetkisinin sadece 112 ekibine ait olduğu bilinmelidir. Sağlık Bakanlığımızın 24.04.2012 tarihli ve 368 sayılı yazıları ile Sağlık Müdürlüğümüze ambulans hibe edilmesi işlemlerinin önü açılmıştır. Ambulanslar ve acil sağlık araçları ile ambulans hizmetleri yönetmeliğinin 10.4.2012 tarihinde yapılan değişiklikle kurumumuza bağışlanacak araçların üzerinde istendiği takdirde bağışı yapan kişi ya da kurumun ya da önerecekleri kişi ya da kuruluşça bağışlandığına dair yazı ve ibarelerin bulunabileceği belirtilmiştir" diye konuştu.

"2012 YILINDA ÇAĞRI MERKEZİNE 1 MİLYON 114 BİN İHBAR GELDİ"

2012 yılında 112 Çağrı Merkezi’ne gelen çağrı sayısının 1 milyon 114 bin 625’e ulaştığını kaydeden Dr. Süleyman, "Bu çağrıların 51 bin 715 tanesi KKM tarafından değerlendirildikten sonra acil vaka olarak kabul edilip, nakil gerçekleştirilmektedir. Her yıl toplam müdahale edilen acil hasta sayısı yüzde 25 oranında artmaktadır. Bu artış oranı doğrultusunda Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü’ne bağlı 112 Acil Sağlık Ekipleri tarafından müdahale edilen hasta sayısının 2015 yılında 100 bin sınırını aşacağı öngörülmektedir. Sistem tarafından tespit edilen gereksiz veya kastlı meşguliyet, uygun olmayan ambulans talepleri, sözlü taciz niteliğindeki çağrılar toplam çağrıların yaklaşık yüzde 40’lık bir dilimini oluşturmakta olup, çalışan personelin motivasyonu ve verimliliğini düşürmektedir. Ayrıca bu tür aramalar 112 Çağrı Merkezi’nde gereksiz bir yoğunluk oluşturmaktadır. Bu durum da, acil yardım çağrısının iletilmesi ve ambulansın ihtiyaç sahibine ulaşması sürecinde hasta mağduriyetine yol açmaktadır. İstenmeyen olaylara sebebiyet verilmemesi maksadıyla bu içerikteki görüşmelerin ses kayıtları ve telefon numaraları savcılıklara iletilmektedir. İl Ambulans Servisi Komuta Kontrol Merkezi’nde kullanılan sistem sayesinde tüm görüşmeler kayıt altına alınmaktadır. Çağrı Merkezi değerlendirmesi sonucunda yapılan ihbarda vakanın acil yardım gerektirdiği kabul edilmiş ise söz konusu adrese en yakın ekip olay yerine yönlendirilmektedir. İlk aramadan hastaneye nakle kadar geçen tüm süreç, ambulans hızı ve konumu da dahil kaydedilmektedir. İlimizdeki 112 Acil Sağlık Hizmetleri’nde görev yapan 23 ambulansın tamamında bulunan GPS (araç takip sistemi) cihazları aracılığı ile bu takipler yapılmaktadır. 2012 yılı sonu itibariyle toplam 51 bin 715 vakaya müdahale edilmiştir. Toplam sayıya bakıldığında kardiyolojik hastalıklar (kalp krizi, kalp yetmezliği vb.) 8 bin 916, nörolojik hastalıklar (inme, beyin kanaması vb.) 6 bin 569, solunum sistemi hastalıkları (astım, solunum yetmezliği, KOAH vb.) 4 bin 571, travma (düşme, iş kazası vb.) 8 bin 268 ve trafik kazası 3 bin 469 sayıları ile en sık vaka grupları olduğu görülmektedir" dedi.

"AMBULANS HELİKOPTER 292 HASTA İÇİN HAVALANDI"

Helikopter ambulans ekibi tarafından 2009 Eylül-2012 Aralık döneminde toplam 292 hastanın naklinin gerçekleştirildiğini belirten Dr. Süleyman, "2009 yılında ilimizde hizmete giren helikopter ambulans Hızırbey Heliport alanında konuşlanmıştır. Helikopter ambulans görevlendirilmesi gün doğumu ve gün batımı saat aralığında 112 Komuta Kontrol Merkezi ve Sağlık Bakanlığı Kriz Merkezi organizasyonuyla yürütülmektedir. Helikopter ambulans ekibi tarafından 2009 Eylül-2012 Aralık döneminde toplam 292 hastanın nakli gerçekleştirilmiştir. Aynı tarihte ülkemizde hizmete giren uçak ambulans Ankara ilinde konuşlandırılmakta olup, görevlendirilmesi Sağlık Bakanlığı’nca yürütülmektedir. Meteorolojik koşullardan daha az oranda etkilenen ve gece uçuş kabiliyeti bulunan uçak ambulanslar ile Trabzon ilinden 33 tanesi 2012 yılında olmak üzere toplam 96 hastanın diğer illere nakli gerçekleştirilmiştir. İleri tıbbi müdahaleye ihtiyacı olan hastaların, hastaneye nakli sırasında kanun gereği ambulansa hasta yakını alınmamaktadır. Ambulansa refakatçi alınması, hastalara tıbbi müdahalede bulunan ekiplerin görevini yapmasını zorlaştırdığı gibi hasta yakınlarından gelen "daha hızlı sürüş" yönündeki kontrolsüz telkinler personel ve ambulans sürüş güvenliği açısından olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Ancak bebek, çocuk, gebe ve engelli hastaların nakli sırasında ambulans ekip sorumlusu izniyle hastanın hastanedeki işlemlerine yardımcı olması için bir kişi refakatçi olarak ambulansa alınabilmektedir. Hasta ya da yaralı ile karşılaşıldığında ilkyardım konusunda eğitim sahibi bireyler ilk müdahalede bulunmalıdır ve unutulmamalıdır ki olay yerinde yapılan bilinçli ilkyardım, sakat kalma ve ölüm oranlarını önemli ölçüde azaltmaktadır. Belirtilen bu gerekçelerden de anlaşıldığı üzere vatandaşlarında ilkyardım eğitimi alması hayati öneme sahiptir. Sağlık Bakanlığımızın ülke genelinde başlattığı uygulama ile ilimizde 2005 yılında UMKE (Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi) kurulmuştur. Afet veya olağan dışı durumlarda (sel, çığ düşmesi, deprem, heyelan vb.) özel eğitimli personelden oluşan UMKE ekibi, kabul edilmiş uluslararası kriterler doğrultusunda medikal kurtarma faaliyetlerini gerçekleştirmektedir. İl Sağlık Müdürlüğü tarafından UMKE ekibinin görevlendirilmesi; 112 Komuta Kontrol Merkezi'ne gelen olağan dışı durumlara yönelik ihbarlar çerçevesinde il içi veya il dışına yönelik gerçekleştirilmektedir. 112 Acil Sağlık Hizmetleri’nden yararlanma hakkının ihtiyaç sahibi her bireye ait olduğu unutulmadan talepte bulunulmalıdır. Bu anlamda, gerçek ihtiyaç sahipleri ile empati yapılarak daha hassas olunması, trafikte ambulanslara kolaylık gösterilmesi, olay yerinde 112 personeline yardımcı olunması, tüm vatandaşların İlkyardım bilinci konusunda kendi üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi hizmetin daha kaliteli biçimde sunulmasını sağlayacaktır" dedi.