Trans yağ nedir? Uzmanından trans yağ uyarısı!

Prof. Dr. Levent Filik yaptığı yazılı açıklamada, tıp dünyasının, doymuş yağların kalp ve damar hastalıklarına neden olduğunu ilk kez söylediği zamandan sonra yaklaşık 50 yıl geçtiğini belirterek, günümüzde gelinen noktada dünya tıp camiasının "doymuş yağ tüketiminin kalp damar hastalıkları ile ilişkisinin pek de düşünüldüğü gibi olmadığını" söylediğini aktardı.

TRANS YAĞ NEDİR?

Trans yağ, trans-izomer doymamış yağ asitlerine verilen yaygın ad. Terim çift karbon-karbon bağının konfigürasyonuna işaret ettiğinden trans yağlar bazen tekli bazen de çoklu doymamış yağ olabilir, ama hiçbir zaman doymuş yağ olamaz. Trans yağlar, gerekli yağ asitlerinden değildir.

"Doymuş yağların zararına inanarak yetişmiş olan günümüz insanı bu değişiklik ile kafasındaki soru işaretlerine cevap arıyor" değerlendirmesinde bulunan Filik, doymuş yağlara ilişkin bilgi verdi.

DOYMUŞ YAĞLAR NELERDİR?

Filik, iki çeşit doymuş yağ olduğunu, bunların çoğunlukla peynir, tereyağı gibi süt ve et ürünlerinde bulunan doğal doymuş yağlarla sıvı bitkisel doymamış yağların kimyasal dönüşümle doyurulması sonucu elde edilen margarin ve benzeri ürünlerde bulunan trans yağlar olduğunu anlattı.

Levent Filik, doymuş yağlara toptancı bir yaklaşımla zararlı veya zararsız denilemeyeceğini dile getirerek, şunları kaydetti:

"Çünkü doymuş yağlar tek tip değildir ve kaynağına göre farklı moleküllerden oluşur. Örneğin, palm yağındaki palmitik asit kan kolesterolünü olumsuz etkileyebilir, hatta insan psikolojisinde birtakım menfi etkiler oluşturabilir. Hindistan cevizindeki miristik asit kandaki kötü kolesterol düzeylerini artırabilir ancak hindistan cevizindeki diğer yağlar bu olumsuz etkiyi azaltacak faydalı yağlar da barındırır. Keçi sütündeki capra yağ asitleri kilo kontrolüne yardımcı olabilir, diyabet önleyici etki göstererek faydalı sonuçlar doğurabilir. Lifli gıdaların bağırsaktaki faydalı bakteriler tarafından parçalanmasıyla ortaya çıkan doymuş yağ bütirik asit, kalın bağırsağa faydalıdır. Trans yağlar ise insan vücudu için gerekli olmayıp kalp-damar hastalığı riskini artırmaktadır."

Prof. Dr. Levent Filik, yağların vücudun temel yapı taşı olan hücrenin yenilenmesi için gerekli olduğunu, ayrıca hayati öneme haiz hormonların üretiminde yer aldığını dile getirerek, şunları kaydetti:

"Yağlar, vücudumuz için yüksek enerji içerikleri ile protein ve karbonhidratlardan üstündürler. Bu nedenle yağ tüketiminden vazgeçemeyiz. Özetle, aldığımız gıdanın içeriğinde hangi doymuş yağların olduğunu ve miktarlarının ne kadar olduğunu bilmemiz önemlidir. Faydaları olsa da doğal doymuş yağların aşırı tüketilmesi obeziteye neden olabilir. Trans yağların mümkünse hiç tüketilmemesi gerekir. Bu nedenle gıda içeriklerinin ürün etiketlerinde olmasına karar verilmiştir. Elimize aldığımız ürünü satın alıp tüketene kadarki süreçte bu etiketlerden faydalanmak önemlidir. Kendi vücudumuz veya aile bireylerimizin ihtiyaçlarını da göz önüne alarak, tükettiğimiz yağ miktarlarını ayarlayabiliriz."