Tsunami dalgalarının özellikleri nelerdir? Tsunami dalgaları kıyıya yaklaştıkça yükselir mi?

Tsunami, yıkıcı etkileri olan doğa olayları arasında yer alır. "Liman dalgası" olarak da tabir edilen tsunami; deniz ve okyanuslarda meydana gelir. Tsunami sonucunda sular yer değiştirerek büyük dalgalar oluşturur.

Tsunami dalgalarının özellikleri nelerdir?

Tsunami dalgalarının özellikleri şu şekilde sıralanır:

• 40 metrenin üzerinde yüksekliğe sahiptir. Dalgalar binaları geçecek şiddette oluşur.
• Kıyıya yaklaştıkça hızı azalır.
• Kıyıya uzak alanlarda dalgalar saat bazında 900 kilometre hıza ulaşır. Dalgaların hızı, su kütlesinin derinliğiyle ilgili bir durumdur.
• Birden çok dalgadan oluştuğu için can ve mal kayıplarına sebep olur.

Tsunami dalgaları kıyıya yaklaştıkça yükselir mi?

Tsunami, dalgalardan oluşan bir doğal afettir. Tsunami hem büyük hem de küçük dalgalardan oluşur. Okyanus ya da denizin dibinde birden fazla suyun yer değiştirmesiyle tsunami dalgaları meydana gelir. Tsunami dalgaları kıyıya yaklaştığında suyun derinliğinde azalma olur. Su derinliği azaldığında direkt olarak dalgalar yükselir.

Tsunami dalgalarının oluşumunda rüzgârın da etkisi görülür. Rüzgârın etkisiyle yüzey dalgaları meydana gelir. Bu dalgaların birbiriyle arasındaki mesafe 100 metreyi bulur. Dalga yüksekliğiyse ortalama olarak 2 metreye ulaşır. Tsunami dalgaları kıyıya varırken çok yavaşlar.

Tsunamiden önce sular çekilir mi?

Tsunami dalgaları kıyıya vurmadan evvel gelgit olayına benzer şekilde geriye doğru çekilir. Geriye çekilen dalgalar daha sonra kıyıya çok hızlı çarpar. Deniz sularının geri çekilmesi tsunamiye işarettir.

Okyanus ya da deniz altında meydana gelen depremlerde su sütunları yer değiştirir. Depremle birlikte su tabanı ani biçimde zıplar, daha sonra geri iner. Okyanus ve denizin üzerinde yer alan sular da hızlıca zıplayarak sarsıntıya yol açar. Tsunamide kıyıya ilk çarpan dalga büyük değildir. Genellikle ilk dalgadan sonraki dalgalar büyük boyutlarda kıyıya çarpar.

Tsunami dalgalarının önlenmesi mümkün müdür?

Tsunami dalgalarını önlemek mümkün değildir. Ancak tsunami dalgalarının etkisinden bazı önlemler alarak kurtulmaktan bahsedilebilir.

Tsunami dalgalarından korunmak için;

• Denize yakın; tsunami, deprem gibi doğal afet riski taşıyan alanlar yerleşim yeri olarak seçilmemeli.
• Tsunaminin ilk dalgasından sonraki dalgalar çok büyük gelir. İlk dalgadan sonra tsunaminin sona erdiği düşünülerek rahat davranılmamalı.
• Deniz ve okyanus içerisinde yaşanan depremler sonucunda da tsunami oluşur. Denize yakın yerlerde deprem meydana geldiğinde hemen yüksek yerlere çıkılmalıdır.

• Deniz yakınlarında yüksek yamaçlar varsa oralara tırmanılmalıdır.