İSTANBUL (İHA) - Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD) üyelerinin Uluslararası Para Fonu (IMF) ile bir önceki programa göre daha net önlemleri içeren bir stand-by'i tercih ettikleri belirlendi.
TÜGİAD, 2005 ile 2007 arasında uygulanacak olan yeni 3 yıllık ekonomik program ve bu program çerçevesinde IMF ile yeni bir stand-by sürecine yönelik iş dünyasının değerlendirme ve beklentilerini ortaya koyacak bir anket çalışması yaptı. Söz konusu anket, TÜGİAD üyelerinin 3 yıllık yeni programdan beklentilerini ortaya koydu.
Yaklaşık 150 bin kişiye istihdam sağlayan ve 2003 yılı itibariyle 3 milyar doları aşan ihracatı ve 9 milyar doları geçen cirosu ile dikkat çeken TÜGİAD'ın anketinde IMF ile ilişkiler, Avrupa Birliği süreci, makro ekonomik datalar, yapısal reformlar ve diğer ekonomik konularda üyelerine sorular soruldu.
Ankete katılan üyelerinin yüzde 70 gibi önemli bir çoğunluğu IMF'siz bir 3 yıllık ekonomik programı uygulamanın veya yürütebilmenin mümkün olmadığı görüşünü destekledi. Yüzde 70'lik çoğunluk hükümetin geçen hafta IMF heyetini yeni dönem için görüşmelerde bulunmak üzere davet etmesiyle örtüştüğünü belirtti.
"HÜKÜMET IMF İLE DEVAM EDECEK, BAŞARILI OLACAK"
Yüzde 73 oranında TÜGİAD üyesi, hükümeti IMF ile yeni bir program uygulama konusunda orta ölçüde kararlı görürken yüzde 16 oranında ise yüksek ölçüde kararlı buldu. Hükümetin yeni ekonomik programı başarıyla uygulama şansının yüzde 33 oranında yüksek, yüzde 51 oranında orta ölçüde iyi bulunduğu belirtilen ankette, TÜGİAD üyeleri hükümetin mevcut programı uygulamadaki başarısını göz önünde tutarak, bu yüksek güveni oylarıyla sergilemekte iken, diğer taraftan da gelecek dönemde özellikle ham petrol ve uluslararası faizlerdeki yükseliş gibi muhtemel dış şokların olası negatif etkileri nedeniyle, hükümetin mali disipline geçmiş dönemde gösterdiği azami dikkatin yeni programda daha da önemli hale geldiğinin altı çizildi.
"ERKEN SEÇİM İHTİMALİ YOK"
Öte yandan TUGIAD üyeleri, ülkenin gündeminde bir erken seçim ihtimali olmadığı görüşünü paylaştı. Bununla birlikte, IMF ile birlikte yürütülecek bir ekonomik programın olası bir erken seçim nedeniyle aksaması ihtimaline evet diyen üyelerin oranının yüzde 45.6 ile hayli yüksek olması, TÜGİAD üyelerinin olası bir erken seçim atmosferine girilmesi halinde programın sağlıklı bir şekilde yürütülmemesi ile ilgili endişelerini de gösterdiği kaydedildi.
Yeni bir ekonomik programda ağırlığın iç ve dış borçların iyileştirilmesine verilmesi gerektiğini düşünen TÜGİAD üyeleri; bazı durumlarda büyüme ve istihdama göre daha öncelikli olarak istikrarlı bir ekonomi ve müreffeh bir gelecek için tavizsiz olarak mali disipline öncelik verilmesi gerektiğini ifade ettiler.
"NET ÖNLEMLERİ İÇEREN STAND-BY"
Ankete katılanların büyük çoğunluğu, 2005 yılındaki kaynak ihtiyacı nedeniyle IMF ile anlaşma şeklinin normal stand-by olması gerektiğini düşündü. Anket, IMF'nin olası tercihinin muhtemel dış şokları da göz önüne alan kapsamlı bir stand-by olması ise, geçen IMF orijinli programın sağladığı başarının IMF açısından da devamlılığının garanti altına alınmasının TÜGİAD üyelerince önemli bir nokta olduğunu gösterdi. İhtiyati stand-by olasılığının ise yüzde 25 oranında tercih edildiği gözlemlendi. Ankette TÜGİAD üyelerinin yüzde 60'a yakını daha net önlemleri içeren bir stand-by'ı tercih ettiği gözlendi.
IMF PROGRAMI VE AB
Ekim ayında hem AB Komisyonu'nun Türkiye ilerleme raporunun, hem de IMF ile gerçekleştirilecek beraberliğin eş zamanlı belli olacağı dikkate alındığında, TÜGİAD üyelerinin yüzde 88 oranında ağırlıklı bir bölümü AB'den müzakere tarihi alınmasının, yeni ekonomik programın IMF desteği olmaksızın uygulanmasına alternatif olamayacağını, hem AB Komisyon Raporu'nun müzakereler konusunu netleştirmesinin, hem de IMF ile birlikte uygulanacak bir yeni bir ekonomik programın birlikte olması gerektiğini vurguladı.
3 yıllık yeni ekonomik programda, birinci önceliğin yapısal reformlara, ikinci önceliğin cari işlemler ve ödemeler dengesine, üçüncü önceliğin ise borçların sürdürülebilirliğine verilmesi gerektiğini düşünen genç işadamları ankette, bir kez daha istihdam, büyüme ve enflasyon hedefinin diğer üç önceliğin ardından gelebileceğine işaret etti.
YATIRIM VE İŞ ORTAMININ İYİLEŞTİRİLMESİ
TÜGİAD üyelerinin yatırım ve iş ortamının iyileştirilmesi adına IMF destekli yeni bir programdan ağırlıklı beklentileri, yüzde 39.4 ile yabancı sermayenin Türkiye'ye ilgisinin artması olarak öne çıktı. Bunu yüzde 33.3 oranında tercih ile reel faizlerin düşürülmesi ve yüzde 30.3 oranında tercih ile üretim maliyetlerinin iyileştirilmesi izledi. IMF destekli yeni bir programa imza atılmasının yabancı sermayeye net bir mesaj vereceğinin altı çizilirken, bunun da beraberinde programın reel faizlerin düşürülmesi ve üretim maliyetlerinin iyileştirilmesi için fırsat oluşturacağı görüşü paylaşıldı.
Yeni ekonomik programla 2005 yılında ilk olarak ne yapılmasını istedikleri sorusuna genç iş adamları çok ezici bir çoğunlukla vergi yükünün azaltılması cevabını verdi. İkinci sırayı ise reel kur politikasına geçilmesi aldı. Bu noktada, AK Parti Hükümeti'nin kayıt altındaki iş dünyasının vergi yükünün hafifletilmesi yönünde düzenlemelere gitmesi yönündeki beklentilerin ağır bastığı ve IMF ile büyük ölçüde ekonomi yönetiminin bu konuda pazarlık yapmasının beklendiği görüldü.
REEL SEKTÖRÜN FİNANSMANI
TÜGİAD üyeleri, ankette büyük bir çoğunlukla IMF ile anlaşmanın reel sektörün finansmanına "uluslararası piyasalardan ve kurumlardan daha rahat borçlanabilme" kolaylığı getireceği yönünde görüş belirtti. Anket açıklamasında, "Bu da yeni yatırım ve modernizasyon yatırımlarının finansmanı için gereken fonun IMF ile yeni bir stand-by'a yönelik anlaşmanın uluslararası piyasalara vereceği net mesajla daha kolay ve daha düşük maliyetle gerçekleşmesine yapacağı katkıya inanıldığını gösterdi. Nitekim, ödemeler dengesinin Ocak-Mayıs dönemi verileri incelendiğinde, reel sektörün 4 milyar doların üzerinde dış borçlanma kullandığı dikkate alındığında, TÜGİAD üyelerinin bu konudaki taleplerinin reel ekonominin uygulamaları ile örtüştüğü ifade edildi" denildi.
"ELDE EDİLEN KAZANIMLAR İLERİYE TAŞINMALI"
TÜGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Murat Saraylı, söz konusu anketten çıkan beklentiler çerçevesinde IMF'in Eylül ayında gerçekleştireceği 9. Gözden Geçirme ve yeni ekonomik programa yönelik ziyareti esnasında, hükümet ile IMF'in görüşme sürecine katkıda bulunacak bir teknik çalışmayı da başlatma kararı aldıklarını söyledi.
Murat Saraylı, ankette 59. Hükümet'in mevcut programı uygulamaktaki başarısının, yeni 3 yıllık programa tavizsiz bir şekilde taşınmasının ve yapısal reformlara ağırlık vermenin gereğinin vurgulandığı ve bugüne kadar elde edilen kazanımların korunması ve daha da ileriye götürülmesi hususunda gerekli hassasiyetin gösterilmesinin öneminin altının çizildiğini kaydetti.