''Türk aileleri internette geri kalmış!''

Avrupa Çevrimiçi Çocuklar Projesi (EU Kids Online) tarafından yayımlanan raporda, güvenli internet için çocukların kendi odalarında değil, oturma odalarında ebeveyn gözetiminde internete girmeleri tavsiyesinden yeni teknolojiler sebebiyle vazgeçildi.

Avrupa'daki çocukların internet kullanım alışkanlıklarını araştıran Avrupa Çevrimiçi Çocuklar projesinin Türkiye araştırmacıları tarafından hazırlanan ''Ulusal Görüşler'' başlıklı yeni raporunda, çocukların internet kullanımına ilişkin özel tavsiyelere yer verildi.

İnternet güveliği ile ilgili çalışmaların ilk aşamalarında ailelere bilgisayarı çocuğun odasında değil, oturma odasında bulundurmaları tavsiye ediliyordu. Ancak pek çok çocuğun mobil cihazlarla internete erişebilmesinden dolayı önerilen tavsiyelerin de güncellenmesi gerektiği anlaşıldı.

Buna göre, Türkiye için verilen önde gelen tavsiyelerin başında ebeveynlerin ve özellikle annelerin internet kullanıcısı yapılıp, riskler konusunda bilgilendirilmesi geldi. Ayrıca çocukların internet risklerinden kendilerini nasıl koruyabilecekleriyle ilgili bilgilendirme çalışmalarının artırılması da önerildi.

**TÜRKİYE GÜVENLİKTE NEREDE?**

Türkiye'nin Avrupa'daki diğer ülkeler arasında ''Düşük kullanım, biraz risk'' grubunda yer aldığının anımsatıldığı raporda, Türkiye'de çocukların büyük çoğunluğunun internet kullanırken, yüzde 36'sının günde 1 saatten fazla internet kullandığı, yüzde 52'sinin internete evden bağlanırken, bir o kadarının da internet kafelerden erişim sağladığı vurguladı.

Türkiye'deki çocukların internet kullanım becerileri konusunda Avrupa'nın en gerisinde geldiğinin ifade edildiği raporda, ailelerin de internet kullanımı açısından Avrupa'nın en gerisinde yer aldığı belirtildi.

Özellikle kadınların kullanım oranının yüzde 24, Avrupa'daki kadınların kullanım oranının yüzde 82 olduğuna işaret edilen raporda, Türkiye'deki ailelerin, Avrupa'dakilere göre çocuklarına internette yaşadıkları sorunlarla ilgili çok daha az seviyede yardım edebildiği belirtildi.

**ÇOCUKLAR HESAPLARINI HERKESE AÇIYOR**

Raporun Türkiye ile ilgili bulgularına göre, Türkiye'de çocukların yüzde 85'i facebook kullanıyor, çocukların yüzde 42'si facebook hesabını herkese görünür şekilde ayarlıyor, yüzde 9.6'sı internet üzerinden üzücü bir durumla karşılaştıklarını ifade ediyor.

Çocukların yüzde 15'i zararlı bilgiler içeren web sitelerini ziyaret ederken, Türkiye'de babaların internet kullanımı yüzde 49; annelerin ise yüzde 24 seviyelerinde kalıyor.

**FATİH PROJESİNE DE DİKKAT EDİLSİN ÖNERİSİ**

Çocukların ev dışında internet kullanımı ailelerin de internet güvenliği konusunda çocuklarına desteğini zorlaştırıyor.

Raporda, çocukların internet güvenliği konusunda şu tavsiyelerde bulunuldu:

''Çocuklar internet riskleri konusunda pek çok kanal üzerinden bilinçlendirilmeli. Çocukların bilinçli internet kullanımı için ev, okul ve ev dışı ortamlarda destek ve eğitim alabilecekleri bir sistem olmalı. Ailelere teknik bilgi vermek kısa vadede zor olsa da en azından internetteki risklerin farkına varmalarını sağlayıcı destek yapıları oluşturulmalı. Fatih projesinde dağıtılan tabletlere güvenli internet kullanımına yönelik içerikler ve etkileşimli programlar eklenmeli. Türkiye Avrupa'daki farkındalık oluşturma kurumlarına katılarak, farkındalık merkezleri kurmalı ve ihtiyaç duyulan alanlarda bilinçlendirici eğitim ve seminer gibi programlar yürütülmeli. Bireylerin internet üzerinde yaşadıkları sorunlarla başa çıkabilmeleri için destek kanalları kurulmalıdır.''

EU Kids Online projesi Türkiye koordinatörü, ODTÜ Öğretim Üyesi Prof.Dr. Kürşat Çağıltay, konuya ilişkin açıklamasında, Avrupa ülkelerinde çocukların daha bilinçli ve etkin internet kullanımı için yoğun çalışmalar yapıldığını söyledi.

Çağıltay, ''Türkiye'de ise bu yöndeki çalışmaların devlet eliyle internet sitelerine ulaşımın kısıtlanması ya da içeriği nasıl oluşturulduğu bilinmeyen güvenli internet paketi yaklaşımının ötesine maalesef geçememektedir'' ifadelerine yer verdi.

**SİBER ZORBALIKTAN ÖZEL BİLGİ PAYLAŞIMINA BİR DİZİ RİSK BARINIDIRIYOR**

Raporda genel olarak yüksek kullanımı olan çocukların daha fazla riskle karşılaştığı sonucu çıkmaktadır.

Raporda internete dair pek çok risk unsuru belirtilmektedir. Bunlar, hem çocukların teknik olarak internet kullanım becerilerinden kaynaklanan hem de internetteki sosyal çevrenin davranışlarından kaynaklanan (siber zorbalık, yabancılarla arkadaşlık etme, özel bilgilerini paylaşma gibi) risklerdir. Bu nedenle internet üzerinde yaşanabilecek sorunlara yönelik olarak pek çok açıdan çözüm geliştirilmesi gerekmektedir.

Projenin Avrupa Genel Koordinatörü, Londra Ekonomi Okulu'ndan Dr. Leslie Haddon, raporun geneli hakkında yaptığı açıklamada, ''33 Avrupa ülkesinden çocukların internet kullanımı deneyimleri ile ilgili elde edilen bulguların karşılaştırılmalı olarak sunulduğunu ve ülkeler arasında gözlenen farklılıkların çocukların internetteki güvenlikleri konusunda herkes için çalışan hap bir çözümün olmadığını göstermektedir'' dedi.

(A.A)