Türk Gözlemevi Uzmanları, 11 Yeni Yıldız Keşfetti

MEHMET BAYER - Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Astrofizik Araştırma Merkezi ve Ulupınar Gözlemevi Müdürü Prof. Dr. Osman Demircan, 11 yeni yıldız keşfettiklerini söyledi. Demircan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, gözlemevinde yürüttükleri ve önemsedikleri çalışmalardan birinin, örten çift yıldızların çevresindeki çekim alanlarının değişimlerinin incelenmesi olduğunu belirtti. Bunları yaparken karşılarına periyodik olaylar çıktığını dile getiren Demircan, "Bu olaylardan anlıyoruz ki çift yıldızın çevresinde görünmeyen ve kesinlikle bulunması gereken cisimler var. Bu gözlemlerin analizlerinde o cisimlerin fiziksel özelliklerini buluyoruz. Ortaya çıkan yeni cisimler, görünmüyen ama var olması gerekenler cisimler, yıldız oluyor. Görünmüyor ama çekim alanlarının değişiminden orada bir yıldız olduğunu anlıyoruz" dedi. Demircan, belirledikleri gök cisimlerinin fiziksel özelliklerini yayına dönüştürerek bilim dünyasına kazandırdıklarını anlattı. Bu bilimsel yayınları, uluslararası toplantılarda sunduklarını aktaran Demircan, şöyle devam etti: "Burada ortaya yeni çıkardığımız, keşfettiğimiz 11 yıldız var. Bunlar tez çalışmalarına girdi, yayına da dönüştü. Ulupınar Gözlemevi'nde 11 yıldız keşfetmiş olduk. Çift yıldızların etrafında başka yıldızların varlığını yıllardır çalışıyoruz. Bu alanda görev yapan 4-5 yeni elemanımız var. Bunlar yüksek lisans ve doktora yapıyor. Sürekli bu alan üzerine çalışıyoruz ve uzmanlaştık. Bizim ekibin uzmanlık alanlarından biri bu. Bu alanda uzmanlaşan dünya 4-5 grup daha var. Onlarla iletişim içindeyiz. Yaptığımız çalışmaları değerlendiriyoruz, bir araya geliyoruz. Bu konuda çalışmaya devam ediyoruz." - "Keşfettiğimiz yıldızların özel isimleri yok, kod adları var" Yıldızlardan dünyaya ulaşan ışığın sadece fotonlar olduğunu, bunların detektörler yardımıyla sayıldığını vurgulayan Demircan, birim zamanda ulaşan foton sayısının sürekli kaydedildiğini ve bunların analizinden yıldızın öz bilgilerinin ortaya çıktığını dile getirdi. Bilinen yöntemleri gözlemlere uyarlayarak analiz sonuçlarına göre yorumlar çıkardıklarına işaret eden Demircan, şöyle konuştu: "Asıl yıldızımız var, çok parlak. Parlak bir yıldızın yanında sönük bir yıldız görünmeyebiliyor. 500 wattlık bir ampulün yanında bir mum yaksanız, mum ışığını göremezsiniz. Onun gibi bir şey. Görünmüyor ama varlığını çekimsel alan değişiminden buluyoruz. Yıldızların isimleri, koordinatlarından oluşan kod adlarından meydana geliyor. Çok parlak yıldızlara, Mezopotamya döneminden başlayıp tarih içinde zaten isimler konulmuş. Keşfettiğimiz yıldızlar, gözle görülebilen en sönük yıldızdan birkaç yüz bin kat daha sönük, uzayın derinliklerinde. Onun için keşfettiğimiz yıldızların çok özel isimleri yok, kod adları var. Var olması gereken yıldızları keşfettiğimizde, gözlemevinde keşfedildiği dünya literatürüne giriyor, kitaplarda yayımlanıyor, yerini alıyor." Demircan, gece açık bir havada gökyüzüne alet kullanılmadan bakıldığında 6 bin civarında yıldız görülebileceği bilgisini verdi. Alet kullanıldığında bu sayının kat kat arttığına dikkati çeken Demircan, "Sadece bizim galaksimizde 200 milyar kadar yıldız var. Galaksimiz gibi 34 tane komşu galaksi var. Yani sayıları verilemeyecek kadar çok yıldız var" ifadesini kullandı.