Türk kültüründe kullanılan ayakkabı modellerinin asırlık tarihi kitaplaştırıldı

BÜLENT MAVZER - Iğdır'da Türk kültüründe geçmişten bugüne kadar kullanılan ayakkabı modelleri üzerine araştırmalar yapan akademisyenler, elde ettikleri verileri kitap haline getirdi.

Iğdır Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nesrin Güllüdağ ile Dr. Öğretim Üyesi Cavit Polat, tarihsel süreçte ayakkabının bugüne kadar geçirdiği evreler üzerine araştırma yaptı.

Yaklaşık 2 yılda araştırmalarını tamamlayan akademisyenler, elde ettikleri bilgilere hazırladıkları "Türk Kültüründe Geleneksel Ayakkabı" kitabında geniş yer verdi.

- Kitap koleksiyon görselleriyle desteklendi

Türklerin Orta Asya'dan başlayarak Anadolu'ya gelişi, Selçuklular, Osmanlı, Cumhuriyet'in kuruluş dönemi, 1950'li yıllar ve bugüne kadarki sürecin işlendiği kitap, koleksiyoner Mehmet Büyükerzurumlu'da bulunan özel koleksiyon görselleriyle desteklendi.

Doç. Dr. Nesrin Güllüdağ, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ayakkabının insanların doğduğu andan ölümüne kadar geçen süreçteki yol arkadaşı olduğunu söyledi.

Ayakkabının insanların olmazsa olmazı arasında yer aldığını ifade eden Güllüdağ, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Kitapta ayakkabının tarihsel süreçte gelişimi, ayakkabıyla ilgili söz varlığı, bugüne kadar da hangi anlamlarda kullanılmış, ayakkabıyla ilgili inanışlar, ritüelleri ele aldık. İnanışlar ve ritüeller halinde gruplandırdığımız ayakkabıları 26 başlık altında değerlendirdik. Mesela yeni evlenen kimsenin ayakkabısının altına isim yazılması, yağmur dualarına ayakkabıyla birlikte çıkılması, yani pek çok konuya ayakkabı eşlik ediyor."

Güllüdağ, kitapta 200 kelimeden oluşmuş ayakkabı sözlüğü de oluşturduklarını belirterek tarihteki önemli insanların ayakkabılarına da kitapta yer verdiklerini dile getirdi.

- Tarihte inançsal açıdan da büyük yer tuttu

Dr. Öğretim Üyesi Cavit Polat da kitapta Anadolu'da ayakkabının yapım aşamalarının ve kullanılan malzemelerin anlatıldığını aktardı.

Ayakkabının tarihte inançsal açıdan da hayatta büyük bir yer tuttuğuna dikkati çeken Polat, şunları kaydetti:

"Ayakkabı yürümeye başladığımızdan, hayatımızın sonuna kadar bedenimizin en önemli aksesuarıdır. Günümüzde ayakkabı bir giysi olmakla birlikte bir protesto aracı, çevre bilincinin bir unsuru, moda kültürünün en önemli göstergesi olarak da kullanılmaktadır. İki yıl devam eden çalışmada ayakkabının oluşumundan günümüze kadar geçen evreleri ele aldık. Bizim daha çok üstünde durduğumuz konu Türk kültüründe geleneksel ayakkabı oldu."