Türk-Özbek işbirliği pamuğa yarayacak

Türkiye’de pamuk konusunda araştırma yapan tek kuruluş olan ve 1934 yılında kurulan, kuruluşundan bugüne kadar da farklı özelliklere sahip 50’ye yakın pamuk çeşidi geliştirerek Türk çiftçisinin hizmetine sunan Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Pamukta dünyada söz sahibi olan ve 300’den fazla çeşidi üretmeyi başaran Özbekistan ile işbirliğine gidiyor.
Pamuk türlerini geliştirme ve genetik çalışmalarda işbirliği yapmak üzere bir dizi inceleme için Nazilli’ye gelen Özbekistan İnovasyon Gelişim Bakanı İbrahim Abdurahmanov ve beraberindeki 20 kişilik heyet, Pamuk Araştırma Enstitü Müdürlüğünde incelemelerde bulundu. Nazilli Kaymakamı İbrahim Küçük, Aydın İl Tarım ve Orman Müdürü Ahmet Ökdem, İlçe Müdürü Sunay Güler, Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü Müdürü Mustafa Koray Şimşek ve enstitü müdürlüğü personeli ev sahipliği yaptı.

Enstitünün konferans salonunda verilen brifingde çalışmalar hakkında bilgi veren Enstitü Müdürü Şimşek, konuk ekibin damlama sulama, pamuk türlerini geliştirme ve işlenebilir pamuk çeşitlerini artırma gibi birçok alanda işbirliği yapmak istediklerini ifade etti. Şimşek konuşmasında, “Dost ve kardeş ülke Özbekistan’ın İnovasyon Bakanı Sayın İbrahim Abdurrahmanov’un ülkemize ve enstitümüze ziyareti iki ülke açısından da çok önemli. Çünkü Özbekistan dünyadaki önemli pamuk üreticisi ülkelerden bir tanesi. Ekim alanları yıldan yıla değişmekle beraber Türkiye’nin 3 ile 4 katı alanda üretim yapıyor. Fakat verimlerinde biraz sorun var. Biraz da Kuzey ülkesi olmasından da kaynaklanıyor. Ancak ileri derecede pamuk araştırmalarına devam ediyorlar. Çok sayıda proje yürütüyorlar. Tıpkı bizim gibi genetik stokları son derece yüksek. Pamukta genetik materyal olarak 30 binin üzerinde stokları olduğunu belirttiler. Önümüzdeki yıllardan itibaren iki ülke arasında imzalanacak protokolden sonra ikili işbirliğine başlanacak. Bu işbirliğinin şimdiden hem ülkemize hem Özbekistan’a hayırlı olmasını diliyoruz. Bunun Türk pamuğuna katkısı şöyle olabilir; biz halen daha genetik stoğumuzda bulunan çeşitlerle üretim yapıyoruz. Tabii zaman zaman da darboğaza girdiğimiz anlar oluyor. Pamukta ana-baba evliliği seçiminde sıkıntılarla karşılaşabiliriz. Ama Özbekistan’ın genetik stoğunda 30 binin üzerinde materyal olduğunu biliyoruz. Dünyadaki pamuk ekim alanlarını dikkate aldığımızda Özbekistan ekim alanı olarak dünyada 5. sırada yer almaktadır. Pamuk verimliliğinde ise 9. sıradadır. Pamuk üretiminde ise biz Avustralya’dan sonra 2. sırada yer almaktayız. Bizim Avustralya’dan tek farkımız ise biz genetiği değiştirmemiş pamuklarla üretime devam etmekteyiz. Türkiye’deki tekstil sanayisinin çok güçlü olması nedeniyle biz her yıl pamuğu ithal etmek zorundayız. Biz bu anlamda genel ithalatçı konumundayız ve dünyadaki ithal pamuk alan en büyük dördüncü ülkeyiz. Son zamanlarda Türk Tekstil sanayicilerinin Özbekistan’da yatırımlarda bulundukları ne öğrendik. Bu da bizi çok sevindirdi. Özbekistan ile yapılacak olan bu işbirliğinden çok şey elde edeceğimizi düşünüyoruz. Şimdiden hayırlı olsun” dedi.

“İki kardeş ülke arasında somurt işbirliği yapılacak”
Özbekistan İnovasyon Gelişim Bakanı İbrahim Abdurahmanov ise; “Biz çok geniş katılımlı bir delegasyon heyetiyle Türkiye’ye geldik. Heyet içerisinde bakanlık düzeyinden iş adamlarına, kurum müdürlerinden mühendislere kadar birçok alanda ekip üyesi var. Bunun yanı sıra bizim Özbekistan’daki Pamuk Araştırma Enstitüsü’nün çalışanları da bulunmaktadır. Bizim buraya gelme amacımız, Türkiye’nin pamuk araştırmada, geliştirmede ve üretiminde elde ettiği büyük başarıları yerinde görmek ve onlarla işbirliğinde bulunmak. Özellikle de damlama sulama sistemlerini yerinde görmekti. Bu alanlarda karşılıklı görüş alışverişinde bulunacağız. Her iki ülkenin Cumhurbaşkanı düzeyindeki karşılıklı ziyaretleri sayesinde Özbek-Türk işbirliği, işadamları işbirliği araştırma-geliştirme işbirliği artarak devam ediyor. Bizim amacımız da zaten bu işbirliğini artırmak. Türkiye ile işbirliği için cumhurbaşkanımızdan somut talimatlar alarak buraya geldik. Somut çalışmalar yapmak ve karşılıklı ikili ilişkileri artırmak istiyoruz. Özellikle de Pamuk üzerine iyi çalışmalar yapmak araştırmalarımızı, birikimlerimizi paylaşmak, ilişkilerimizi geliştirmek ve pamuk üzerindeki sorunları çözerek daha kaliteli daha verimli sonuçlara ulaşmak istiyoruz” dedi.