Türk Sinemasında Dönüşümler Yaratan Darbeler Projeye Konu Oldu

Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi’nden 10’uncu Sınıf öğrencisi Yasir Şahin ve 9’uncu Sınıf öğrencisi Ertuğrul Özdemir, bu yıl 44’üncüsü düzenlenen TÜBİTAK Ortaöğretim Öğrencileri Arası Araştırma Projeleri Yarışması’na tarih kategorisinden “Sinema Algımız ve İdeolojiler: Askerî Darbelerin Türk Sinemasına Tesiri” başlıklı proje ile katıldılar ve İstanbul-Asya bölge finaline kaldılar.

Danışmanlığını Edebiyat Öğretmeni Ercan Yılmaz’ın yaptığı projede Türk sinema tarihini darbe öncesi, darbe süreci ve darbe sonrası olarak üç ana dalda inceleyen öğrenciler, darbe sonrasında oyuncuların ve yönetmenlerin büyük sıkıntılar çektiklerini ve bunu o günkü sinemaya yansıtamadıklarını belirttiler. Sanatın, bir ideolojik araç değil, estetik zevk aşılayan bir kavram olması gerektiğini vurgulayan öğrenciler, bu tezi kanıtlamak amacıyla bu projeyi yaptıklarını belirttiler.

Öğrenciler projelerinin tezini şu şekilde özetlediler: “Yönetici sınıfın topluma “ilerici” bir tutumla yaklaştığı tarihsel dönemlerde (bu çalışmada 27 Mayıs darbesi ve sonrası) sanat alanında “ileriye dönük” bir canlanma yaşanır. Bunun tersinin yaşandığı tarihsel dönemlerde ise (bu çalışmada 12 Eylül askeri darbesi ve sonrası) sanatta bir “geriye gidiş” yaşanır. Bu dönemlerde en fazla etkilenen sanat türü ise, “siyasal-toplumsal” kaygıları bulunan sanat türleridir. Çalışmamızda, Türkiye’nin siyasal - toplumsal ekonomik yapısında keskin dönüşümler yaratan iki askerî darbenin, yani 27 Mayıs 1960 ve 12 Eylül 1980 darbelerinin Türk sinemasına olan etkilerini karşılaştırmalı olarak ele aldık.”

Öğrenciler hazırladıkları projeleri 29 Mart tarihine kadar Marmara Üniversitesi Göztepe Kampüsü’nde sergileyecekler.