Türk Süsleme Sanatı ‘zaferşan’ Başkent'te Yaşatılıyor

Türk süsleme sanatı zerefşan (Altın saçılarak yapılan bezeme sanatı), Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin çabası ile Gençlik Parkı Kültür Merkezi’nde yaşatılmaya çalışılıyor.

El sanatlarından meslek eğitimlerine, resimden müziğe pek çok branşta kurslar düzenleyen Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı’nın oluşturduğu Zerefşan Nakışhanesi ise Başnakkaş Şahin İnalöz’ün ifadesi ile 'Altın değerindeki bilginin kağıda serpildiği eğitim yuvası’ gibi çalışıyor.
Bugüne kadar binlerce kursiyerin eğitim gördüğü nakışhanede, tezhip, minyatür, Türkkari (resim), kaligrafi, ebru ve kaatı (ince kağıt oymacılığı) branşlarında 6 öğretmen ile haftanın 6 günü kurs veriliyor.

Zerefşan Nakışhanesi, geleneksel Türk Süsleme Sanatları’nın araştırılması, geliştirilmesi ve kursiyerlerin yetiştirilmesi amacıyla 2003 yılında Şafaktepe Kültür Merkezi’nde kuruldu. 2009 yılında Gençlik Parkı Kültür Merkezi’ne taşınarak, eğitimlerini burada sürdürmeye başladı.
Her hafta iki gün 10.00-16.00 saatleri arasında kursa gelen öğrenciler, Eylül ayında ders almaya başlıyor, Haziran ayında son açılan yıl sonu sergisi ile eğitimini tamamlıyor. Bir öğrenci yıllarca Nakışhane’den faydalanabiliyor. Çoğunluğu ev hanımlarından oluşan kurslarda çeşitli üniversitelerin el sanatları bölümünde okuyan 5-6 öğrenciye de staj imkanı sağlanıyor.

SEVGİ VE SABIR İSTİYOR

Başnakkaş Şahin İnalöz, geleneksel Türk süsleme sanatlarının büyük bir sevgi ve sabır istediğini kaydederek, unutulmaya yüz tutan kültürel değerlerin son yıllarda yaygınlaşan kurslarla yeniden ilgi görmeye başladığına dikkat çekti.

Gönül veren herkesin iyi bir eğitimle süsleme sanatlarında başarılı olabileceğini vurgulayan İnalöz, ince çalışma gerektiren sanat branşlarına ilişkin şu bilgileri verdi: "Tezhip, hat yazılarının etrafına altın ve boya ile yapılan süsleme sanatıdır. Genellikle kitap sanatıdır, kitaba verilen önemi gösterir. Bizim için en önemli olan örnekleri; Kuranı Kerim’in ilk sayfaları ile fermanlara yapılan süslemelerdir. Minyatür de kitap sanatıdır. Geçmişte bir olayı anlatabilmek için tasvir amaçlı yapılan sanattır. Örneğin padişahın av, savaş sahnelerini, eğlencelerini, tahta çıkışları kitap üzerinde anlatılmıştır. Minyatürde birebir ölçüler, ışık, gölge, perspektif yoktur, sadece anlatım vardır. Kaatı kağıt oyma sanatıdır. Kağıdın çeşitli renklere boyanıp, oyularak, çiçek, ağaç gibi motiflerle süslenmesidir. Ebru, kitre denilen eriyik üzerine toprak boyalar atılarak, meydana getirilen şekillerdir. Kaligrafi ise güzel yazı anlamına gelir. Günümüzde Latince harflerle yazılan güzel sözler dikkat çekmektedir. Türkari ise yeni bir uygulama. Minyatürün büyütülmüş hali, tuval üzerine yapılıyor. Bu sanatı pek icra eden yok. Yeni bir akım olarak burada hayata geçirmek istedik.