Türkiye, "Ay toprağı" üretiyor: 10’uncu sıradayız!

Türkiye, ‘Ay toprağı’ üreten ülkeler arasında yerini aldı. İleride uzaya yerleşim amacıyla ‘Ay toprağı’ üreten ülkeler arasında 10'uncu sırada yer alan Türkiye, ABD, Almanya (AB ile), Avustralya, Çin, Hindistan, İtalya (AB ile), Japonya, Kanada ve Kore’nin ardından Ay toprağına benzer toprak üretmeyi başardı.

Ay’a yerleşimin sağlanabilmesi için orada öncelikle inşaat yapıları yapılması gerektiğine değinen İnşaat Mühendisliği Hocası Prof. Dr. Y. Cengiz Toklu, bu yüzden oradaki kullanılacak malzemelerin başında Ay toprağının geldiğini söyledi.

“HER TÜRLÜ APOLLO TOPRAĞI BENZERİNİ ÜRETECEK FORMÜL”

Yapılan Apollo ve Luna seferleriyle dünyaya yaklaşık 400 kilogram Ay toprağı getirildiğini belirten Prof. Dr. Toklu, “Ay’daki toprak çeşitleri bulunduğu yere göre değişiyor. Mesela Ay’ın yükselti, çukur ve ara yerlerindeki toprak özellikleri çok başka. Diğer ülkeler, belirli çeşit toprağı ele alırken biz tüm toprak çeşitleri için formül oluşurduk” açıklamasını yaptı.

“DÜNYADA İLK, TÜRKİYE’DE ÜRETİLMİŞ OLACAK”

Apollo toprağının benzerini üretebilecek formülleri, oldukça karmaşık optimizasyon yöntemleri kullanılarak geliştirdiklerini ifade eden Prof. Dr. Toklu, “Bu, bugüne kadar dünyada yapılan tüm çalışmaların ötesinde bir sonuca ulaşılmış olması demektir. Elde edilen en başarılı örneğe verilen isim de TBG-1 olmuştur. Burada T ülkemizi, B’de çalışmaları destekleyen üniversitemizi temsil etmektedir” dedi.

Ayrıca geçen yıl Çin tarafından insansız bir araçla getirilmiş olan 1.7 kilograma yakın örneğin de benzeri için gerekli formülü geliştirdiklerini ifade eden Prof. Dr. Toklu, “Böylece Çin örneği için benzer, dünyada ilk olarak Türkiye’de üretilmiş olmaktadır” şeklinde konuştu.

ÜRETİM AŞAMASI NASIL OLDU?

Gelen toprakların kimyasal analizlerinin ellerinde bulunduğunu vurgulayan Prof. Dr. Toklu, “Türkiye’nin birçok volkanik bölgesinden, bozulmamış alanlardan örnekler topladık. Ayrıca madenlerden bazalt, olivin inverit, uçucu füller gibi şeyler aldık. Bunların karışımıyla ‘benzerini nasıl üretebilirize’ çalıştık. Bir neticesinde de Ay toprağına çok yakın topraklar elde ettik” dedi.

“DÜŞÜK BÜTÇEYLE BAŞARDIK”

Yapılan çalışmanın bütçesinin uzay çalışmalarına göre oldukça düşük olduğuna değinen Prof. Dr. Toklu şunları söyledi:

“Uzay çalışmaları çok yönlüdür. İlla bunu yapmak için milyonlar harcamaya gerek yok. Mesela biz bu çalışmada çeşitli dağcı arkadaşlarımızdan yardım aldık ve laboratuvar çalışmalarımız oldu. Bu yıldan sonra artık o topraklarla neler yapabileceğimize çalışacağız. Ayrıca topraktan tonlarca üreterek bunları ayda nasıl kullanabileceğimizi de deneyeceğiz. Bu konuda bir çalışma projemiz de başlayacak.”

Projenin araştırma ekibinde Prof. Dr. Nurcan Çalık Açıkbaş, Doç. Dr. Gökhan Açıkbaş, Dr. Pınar Akpınar ile Dr. A. Erdem Çerçevik de yer aldı.

(DHA)