"Türkiye Başkanlık Sistemini Konuşuyor"

Selçuk Üniversitesi (SÜ) Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Bilir, "Parlamenter sistemdeki bir başbakan, ABD başkanından üç kat daha yetkili" dedi.

Bilir, AK Parti AR-GE Başkanlığı tarafından Şerife Bacı Öğretmenevinde düzenlenen "Türkiye Başkanlık Sistemini Konuşuyor" toplantısında, AK Parti'nin yeni anayasa çalışmaları kapsamında yürütmeyle ilgili sunduğu başkanlık sistemi teklifinin ABD'de uygulanan başkanlık sistemiyle aynı olmadığını söyledi.

AK Partinin önerdiği başkanlık sistemini, kontrol ve denge sistemi olarak gördüğünü ifade eden Bilir, şöyle konuştu:

"Bu kontrol ve denge nasıl bir şey- Şimdi parlamenter sistemdeki başbakan, dönem dönem de cumhurbaşkanı bazen yer değiştiriyor güçlü olma bakımından. Parlamenter sistemde meclisi başbakan belirliyor. Bakanları da belirliyor. Hatta ülkemizde şöyle bir şey de oldu. Cumhurbaşkanı adayını da belirledi. Ama başkanlık sisteminde başkan daha zayıf ve güçsüz. Bakın burasını iyi anlamanızı istiyorum. Bu sistemi önerenlerin samimiyetini öğrenmek istiyorsanız şuraya bakın. ABD'deki başkanlık sisteminde başkan, parlamenter sistemdeki başbakanla kıyaslandığında, parlamenter sistemdeki bir başbakan ABD başkanından üç kat daha yetkili. ABD Başkanı Barack Obama, 10 gün veya 2 hafta önce senatodan silah kullanımına sınır getiren bir kanunu geçiremedi. Hatta senatoya kendi partilileri ve milletvekilleri hakimken. 60 demokrat ve 40 cumhuriyetçi var. Parlamenter sistemde başbakan bir kanun isteyecek çıkmayacak. Bu mümkün değil."

ABD başkanın dört yıllığına en fazla iki defa seçilebildiğini hatırlatan Prof. Dr. Bilir, şunları kaydetti:

"AK Partinin önerisinde başkan, 5 yıllığına yine 2 defa seçilebiliyor. Yani 3,4,5 yıl bu ülkelerin kendi siyasi tercihidir. ABD'de başkan iki dereceli bir seçimle seçiliyor. Bu şöyle bir seçim. Amerika'da halk önce 544 delegeyi seçiyor. Delegeler başkanı seçiyor. AK Partinin önerisinde başkan, iki turlu çoğunluk sistemiyle belirleniyor. Yani birinci turda bir kişinin başkan olabilmesi için yüzde 51 oy gerekiyor. Eğer birinci turda başkan seçilemezse AK Partinin önerisine göre 2 hafta sonra ikinci tur yapılıyor. İkinci turda iki aday katılıyor ve salt çoğunluk aranıyor."

-"Parlamenter sistem koalisyonlara gebe"-

AK Partinin sunduğu önerinin Türkiye şartlarına özgü, orijinal bir sistem olduğunu savunun Bilir, "Parlamenter sistem bizim dokularımıza uymuyor. Neden uymuyor- Çünkü parlamenter sistem koalisyonlara gebedir. Eğer bir ülkede uzlaşma kültürü yoksa o ülkede koalisyonlar yürümez" dedi.

Toplantıya, AK Parti Kastamonu İl Başkanı Metin Çelik, İl Genel Meclis ile belediye meclisi üyeleri katıldı.

Muhabir: Yusuf Çelik