"Türkiye bize Osmanlı tarzı camiler yapsın"

Teklif kabul edilirse Gazze'de 161 yıl sonra ilk kez Türk camisi yapılmış olacak.

Gazze'deki hükümet yetkililerinden alınan bilgiye göre Türkiye'ye, yeni camiler yapma ve yıkılanların onarılmasıyla ilgili bir proje sunuldu. Bu projenin metninde, savaşta birçok caminin yıkıldığı ya da zarar gördüğü, artan nüfusun da etkisiyle yeni cami ihtiyacının ortaya çıktığı belirtildi. Bu kapsamda Gazze'de 15 yeni caminin inşa edileceği kaydedilerek, bunların “dünya çapında benimsenmiş Osmanlı tarzında yapılması” istendi. Gazze hükümetinin, yeterli genişlikte ve mekan uygunluğu bakımından birden fazla araziyi proje için vermeye hazır olduğu vurgulandı.

2008-2009 savaşında 34 caminin tamamen yıkıldığı, 161'inin ise kısmen zarar gördüğü belirtilerek, bunların da ya yeniden inşası ya da tamiri istendi. 34 caminin inşası 14 milyon 830 bin dolar, 161 camiden 20'sinin tamiri için 180 bin dolar gerektiği ifade edilerek, ayrıca zarar gören mezarlıklar ile yıkılan vakfiyeler için toplam 2 milyon 578 bin dolar gerektiği kaydedildi. Osmanlı tarzında yapılması istenen camiler için ise henüz maliyet hesabı çıkartılmadı.

GAZZE’DEKİ OSMANLI VARLIĞI

Gazze, Yavuz Sultan Selim'in 1516'daki Mısır seferi sırasında Osmanlı'ya katıldı. 1649 yılında Gazze'yi ziyaret eden Evliya Çelebi, şehirde 11 cami, 2 hamam, 600 dükkan ve 1300 ev bulunduğunu yazmıştı. 1660'ta Gazze, Filistin'in başkenti olarak düzenlendi. Bir yandan hamamlar ve pazar yerleri büyütülürken, Büyük Ömer Camisi onarıldı, 6 tane daha cami yapıldı. Osmanlı idaresi, 7 Kasım 1917'de İngilizlerle yapılan savaş sonucu sona erdi.

Osmanlı zamanında yapılan ya da onarılan ve hala hizmet veren camilerden Büyük Ömer Camisi, 5. yüzyılda inşa edildiğinde kiliseydi, 7. yüzyılda camiye çevrildi. 1033 yılındaki depremde minaresi yıkılan cami, 1149 yılında Haçlılar tarafından katedrale dönüştürüldü. 1187 yılında Eyyubiler tarafından yıkılan yapı, 13. yüzyılda Memlükler tarafından yeniden inşa edildi. 1260 yılında Moğol istilasında neredeyse yok edilen cami, 300 yıl sonra Osmanlılar tarafından yeniden yapıldı. 1917 yılında İngilizlerin büyük zarar verdiği cami, 1925 yılında onarıldı.

Seyid El Haşim Camisi ise 1850 yılında Abdülmecid'in emri üzerine yapıldı. Hz. Muhammed'in büyük dedesinin adı verilen caminin inşasında Napoleon Bonaparte'ın askerince yıkılan camilerin taşları kullanıldı. 1903 yılında genişletilen ve Osmanlı tarzı minare eklenen cami, kayıtlara göre Osmanlı zamanında yapılan dikkate değer ve hala kullanılan en son cami.