Türkiye ile İsrail su konusunda anlaştı

King David Oteli'nde Roni Milo ile görüşmesinin ardından bir açıklama yapan Bakan Zeki Çakan, Manavgat suyundan 20 yıl süreyle yılda 50 milyon metreküp su ithal edilmesi konusunda İsrail hükümeti ile anlaşmaya vardıklarını söyledi. İsrail'le yaptıkları anlaşmayı "Barış suyu" olarak nitelendiren Bakan Çakan, bölgedeki diğer ülkelere de su satmaya hazır oldukları mesajını verdi.

Manavgat'tan, yılda 182 milyon metreküp suyu, 90 milyon metreküp arıtılmış, 90 milyon metreküp arıtılmamış olarak Ortadoğu ülkelerine satmayı planladıklarını belirten Bakan Çakan, İsrail Başbakanı Ariel Şaron'la yaptıkları anlaşma neticesinde İsrail Devleti'ne yılda 50 milyon metreküp arıtılmış su vereceklerini ifade ederek, "İsrail'in suyu alma konusunda taahhüdü vardı. Bu konuları görüşmek üzere burada bugün Sayın Başbakan'ın başkanlığında İsrail heyeti, benim başkanlığımda da Türk heyeti bir araya geldi. Bu toplantıda önemli kararlar aldık. 20 yıl boyunca yolda 50 milyon metreküp su alımı konusunda İsrail Devleti'nin kararlı olduğunu ve suyu almak istediklerini İsrail Başbakanı Sayın Şaron ifade etti. En kısa süre içerisinde suyun taşıma konusunun görüşülmesi ve taşımanın en ekonomik şekilde yapılabilmesi için iki tarafın da karşılıklı çalışma grubu oluşturmasına ve bu grubun ilk toplantısının en kısa süre içerisinde Türkiye'de yapılmasına karar verdik" şeklinde konuştu.

"SU, BARIŞA YARDIMCI OLACAK" İsrail'e verecekleri suyu "Barış Suyu" olarak nitelendiren Çakan, "Özellikle Türkiye her zaman Ortadoğu'da kalıcı barışın tesis edilmesi konsunda tarafların karşılıklı görüşmeler neticesinde meselenin çözümlenmesini ön planda tutmuştur. Bu görüşümüzü de her vesileyle ilgili taraflara iletmişizdir. Bu su Barış Suyu olarak Ortadoğu'da bizden su almak isteyen ülkelere su satmamız konusunda hazırlanmış bir projedir. Bu projenin en kısa süre içerisinde bugün vardığımız netice dikkate alınarak 20 yıl süreyle her yıl 50 milyon metreküp su vermek şartıyla en kısa sürede neticeleneceğini umuyorum. Çalışmalarımız ve burdaki görüşmelerimiz son derece başarılı geçmiştir" dedi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan, daha sonra İsrail'in kuzeyindeki Galile Bölgesi'ndeki Techno-Park'ta incelemelerde bulunmak üzere helikopterle bu bölgeye hareket etti. Bakan Zeki Çakan, yarın sabah İsrail Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Şimon Peres ile görüşecek.
Yıllardır Akdeniz'e akarak değerlendirilemeyen Manavgat Çayı suyunun artık hem Türkiye'ye yılda 300 milyon dolar gelir sağlaması, hem de susuzluk çeken Akdeniz ve Ortadoğu ülkelerine hayat vermesi planlanıyor. 1991 yılının eylül ayında ihalesi yapılan ve 29 Mart 1992'de inşaatına başlanan Manavgat Projesi için yaklaşık 122 milyon dolar harcandı. EMT Aydıner firması tarafından inşa edilen Manavgat Barış Suyu Projesi ile deniz kıyısından bin 300 metre açıktaki 2 yüzer platforma iletilecek su, deniz yoluyla başka ülkelere sevk edilecek.

TÜRK MÜHENDİSİNİN BAŞARISI Tamamen Türk mühendisleri tarafından gerçekleştirilen bu projenin dünyada bir benzeri daha bulunmuyor. Barış Suyu olarak adlandırılan projeyle, Manavgat Çayı'ndan, yılda 90 milyon metrekübü arıtılmış, 90 milyon metreküp de ham su elde edilecek. Tankerlere yüklenecek suyun ilk etapta İsrail, Ürdün, Malta, Libya, Tunus, Yunanistan ve isteyen diğer ülkelere satılması planlanıyor. Antalya'nın Manavgat İlçesi'nde kurulan tesislerle Manavgat Barajı'ndan bir saniyede alınacak 5.8 metreküplük (ton) su, 980 metre uzunluğunda, bin 200 milimetre çapında 2 çelik boruyla arıtma tesislerine getirilecek. Su burada havalandırma, karıştırma, durultma ve hızlı kum filtrelerinden geçirilerek, depolama tankına aktarılacak. Ayrıca, bir başka yoldan getirilen su da burada klorlanacak. Depolama tankındaki suyla klorlanan su, 10 kilometre uzunluğunda, bin 600 milimetre çapındaki çelik borularla deniz kenarındaki kıyı manevra odalarına verilecek. Su, 4 kilometre uzunluğunda, bin 200 milimetre çapındaki 4 çelik boruyla 2 yüzer platforma aktarılacak. Platformlarda toplanan su, daha sonra gemiler ya da balonlarla nakledilebilecek.

SUSUZ ÜLKELER
Öte yandan, dünyadaki toplam su kaynaklarının yalnız yüzde 2.5'inin tatlı su kaynağı olduğu; bunun da yüzde 97'sinin buz, sürekli kar ve fosil yeraltı suyundan oluştuğu ifade ediliyor.

Bu sebeple su kaynaklarının yalnız binde 3'ünün, yağış ve buharlaşma çevrimi ile yenilenebilir ve kullanılabilir özellik taşıdığı belirtiliyor. Ancak, bu su da dengesiz dağılımı nedeniyle bazı bölgelerde gereğinden çok, bazı bölgelerde ise hiç yok denecek düzeyde bulunuyor. Verilere göre, 1950'de su kıtlığı çeken ülke sayısı 12, bu ülkelerde yaşayan nüfus 20 milyon iken; 1990'da su kıtlığı çeken ülke sayısının 26'ya, etkilenen nüfusun da 300 milyona çıktığı belirtiliyor. 2050 yılı için yapılan tahminler de su kıtlığı çeken ülke sayısının 65'e, etkilenecek nüfusun 7 milyara ulaşacağını gösteriyor.

Türkiye'de ise kişi başına düşen yıllık bin 750 metreküp kullanılabilir su miktarı bulunuyor. Ayrıca, Türkiye yıllık ortalama 186 milyar metreküp düzeyindeki akarsu potansiyelinin ortalama 110 milyar metreküplük kısmının kullanıma elverişli olduğu belirtiliyor.