Türkiye, sanayisini kendi uçaklarına hazırlıyor

GÖKSEL YILDIRIM/BAHATTİN GÖNÜLTAŞ - Havacılık sanayisi firmalarıyla dünyanın önde gelen uçak üreticileri için üretim yapan Türkiye, tasarım ve mühendislik alanlarında da global oyuncular çıkarmayı hedefliyor. Oluşacak güçlü tedarik zinciri, tasarım ve mühendislik yeteneği Türkiye'nin savaş ve yolcu uçağı projelerinin ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli rol oynayacak.

Savunma Sanayii Müsteşarı (SSM) İsmail Demir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türk havacılık sanayisinin gelişimi ve hedeflerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye'nin havacılık sanayisindeki lider şirketi Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ'nin (TUSAŞ/TAI), Boeing'in 14 bin tedarikçisi arasında en iyilerden biri olduğunu belirten Demir, TAI'ye bu alanda verilen ödülün, ürünlerine güveni de ortaya koyduğunu söyledi. Demir, Boeing'in çeşitli uçaklarına ait parçaların TAI'de üretilmeye devam edildiğini bildirdi.

Boeing ve TAI arasında 737 MAX uçakları irtifa dümeni üretimini kapsayan yeni bir üretim paketi için anlaşma yapıldığını anımsatan Demir, bunun artarak devam edeceğini dile getirdi. Demir, şöyle konuştu:

"Türkiye sadece uçak alan bir ülke olmaktan çıkıp, dünyada büyük uçak üreticilerine kaliteli tedarik yapan ve tedarik zincirinin devamını da getiren bir ülke olmaya başladı. Bu bir adım. Bu adımda artık mükemmelliğe ulaşmış durumdayız, bundan sonraki adımlara bakmamız gerekiyor. Bundan sonraki aşamalarda sadece parçaların, çeşitli kısımlarının üretimi değil, bunların mühendisliği, ileriye yönelik projelere ortak tasarımcı olarak katılmak ve daha da büyük projelerde yer almak anlamında bir giriş olacak. Bu sadece TAI için söz konusu değil, Boeing bugün itibarıyla Türkiye'de 14 tane daha alt yüklenici tanımlamış durumda. Bunlarla ilgili çalışmalarını sürdürecekler. Türkiye'de önemli bir tedarik zinciri oluşturma amacıyla süreç devam ediyor."

Demir, bu tür gelişmelerle sektörün kendine güveninin arttığını, dünyaya da kendisini ispatladığını vurguladı.

Bunun artarak devam eden bir zincirleme reaksiyonunun olacağına dikkati çeken Demir, şunları kaydetti:

"Türkiye'den daha fazla global oyuncu çıktıkça sektör daha kaliteli, daha tasarıma ve mühendisliğe yönelik ürünleri üretmeye başlayacak. Havacılığın temellerinin atıldığı bir zincire doğru gidiyoruz. Bu bileşenler bir anlamda bütün havacılık zincirinde ürünün kendisini oluşturacak, Türkiye'nin milli havacılık stratejilerinde önemli bir rol oynayacak. Bir anlamda tabanı oluşturuyoruz. Savaş ve yolcu uçağı tasarımlarımızla ilgili konular gündemde. Bunlar için geniş, kalitesini ispat etmiş bir tedarikçi zinciri oluşacak."

Boeing'in, Türkiye'de gelecekte hangi adımları atacağına, hangi alanlarda neler yapacağına ilişkin bir yol haritası sunduğunu ve bunu birlikte değerlendirdiklerini anlatan Demir, "Bu yol haritası giderek artan, büyüyen iş birliği şekilde devam edecek. Bu çalışmalar çeşitli alanlarda ortak tasarımlara ve üretimlere kadar gidecek iş birliği olabilir. Zaten bu yönde de çabalarımız devam ediyor. Önemli olan unsur şu: Türkiye sadece uçak alan bir ülke olma hasebiyle bu işlere giren, ana üreticileri bu alana cezbeden bir ülke değil. Yetkinliklerinin ana yüklenicilere cazip geldiği ve sırf bu yetkinlikleri ve kalitesinden dolayı Türkiye'ye ilgi duyulan bir konuma gelmek bizi memnun ediyor." dedi.

- "Türkiye daha fazla görülecek"

Boeing International Başkanı Marc Allen da Türkiye'nin kendileri için büyüyen stratejik pazarlardan biri olduğunu belirterek, "Türkiye'yi bu alanda çok görüyorsunuz, önümüzdeki 25 yılda daha da fazla görülecek. Türkiye'nin inanılmaz bir havacılık kapasitesi var. Aynı zamanda tüm rotaların kavşak noktası. 3 saatlik uçuş mesafesinde 55 ülke var. Türk Hava Yollarının (THY) hub fırsatları dikkat çekici. Türkiye, güçlü ekonomik büyümeye ve yetenekli bir nüfusa sahip. Bu yüzden gelecek 25 yılda çok büyük bir büyüme görüyoruz." diye konuştu.

Türkiye'deki teknolojik gelişmeyi desteklemek amacıyla mühendislik merkezi açtıkları THY ve TAI ile iş birliğine yönelik eğitimler yaptıklarını vurgulayan Allen, "TAI ile yeni bir sözleşme imzaladık. Bizim için dünyanın en çok satan uçağı 737 MAX'e irtifa dümeni üretecek. Tüm bunlar bizim stratejik çerçevemizin bir parçası." ifadesini kullandı.

Allen, TAI ile tedarikçi ilişkisi dışında gelecekte ortaklık gibi planları olup olmadığına ilişkin de "Daha fazla ortaklık gerçekleşmesini umuyorum. Zamanla Boeing'in TAI'nin tedarikçi olduğunu görebilirsiniz. Bölgede özellikle savunma uçaklarını nasıl destekleyeceğimiz ve sürdüreceğimiz hakkında performansa dayalı lojistikte büyük fırsatlar var. Boeing ve TAI arasında daha çok ortaklık olabilir." değerlendirmesinde bulundu.