Türkiye TİKA aracılığıyla Somali'nin makus talihini değiştiriyor

ZUHAL DEMİRCİ - Türkiye'nin insani ve kalkınma yardımlarından en çok yararlanan ülkeler arasında yer alan Somali, eğitim, sağlık, ulaştırma, altyapı ve güvenlik alanlarında verilen destek sayesinde yeniden ayağa kalkıyor.

Ağustos 2011'de faaliyetlerine başlayan Mogadişu Program Koordinasyon Ofisi, açıldığı günden bu yana Somali'de 120 kapsamlı proje hayata geçirdi.

TOKİ'nin inşa ettiği Doğu Afrika'nın en modern ve donanımlı hastanesi Recep Tayyip Erdoğan Hastanesi'nin donanım ve tefrişatı TİKA tarafından yapıldı. Ayda ortalama 13 bin 500 hastanın tedavi gördüğü ve 450 ameliyatın yapıldığı hastanede, 241 yataklı servis bulunuyor. Ayrıca hastane başkent Mogadişu ve çevresinde ikamet eden yaklaşık 2 milyon insanın erişimine açık.

Öte yandan, TİKA tarafından Mogadişu Havalimanı içerisindeki sahada bir Sivil Havacılık Uygulamalı Eğitim Merkezi inşa edildi. Bu kapsamda, Somali'nin havacılık alanındaki önemli bir eksikliğinin tamamlanması ve verilecek teknik eğitimlerle havalimanı seyrüsefer güvenliğinin Somalili personel tarafından sağlanması hedefleniyor.

- 500 bin kişinin temiz içme suyuna erişimi sağlandı

Somali'nin en temel sorunlarından temiz içme suyu temini kapsamında, TİKA ve Devlet Su İşleri (DSİ) iş birliğinde Mogadişu ve çevresinde 21, Somaliland bölgesinde 5 olmak üzere 26 su kuyusu açıldı ve yaklaşık 500 bin kişinin temiz içme suyuna erişimi sağlandı.

TİKA, altyapının neredeyse tamamen çöktüğü Somali'de, Mogadişu içerisinde yaklaşık 40 kilometre uzunluğunda modern standartlarda asfalt yol yaptırdı ve yaklaşık 800 aydınlatma direği sokaklara yerleştirdi. Söz konusu projenin açılışı, sinevizyon aracılığıyla 19 Mayıs 2014'te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapıldı.

- Türkiye'nin yurt dışındaki en büyük askeri eğitim merkezi Mogadişu'da

TİKA tarafından inşa edilip donatılan Türkiye'nin yurt dışındaki en büyük askeri eğitim merkezi Mogadişu'da hizmete açıldı. Tesiste Somali halkının güvenliğini sağlayacak askerlere yönelik çeşitli eğitim programları düzenleniyor.

Başkanlık, Somali ekonomisinin yaklaşık yüzde 60'ını oluşturan tarım alanında da birçok proje hayata geçirdi. Bu kapsamda, TİKA ve İnsan Hak ve Hürriyetleri (İHH) İnsani Yardım Vakfı iş birliğinde 16 Mart 2013'te Somali Tarım Okulu kuruldu ve 20 öğrenci eğitime başladı.

Toplam 500 çiftçinin birer aylık eğitime tabi tutulduğu proje kapsamında, 2014 Ekim itibarıyla Anadolu Ziraat Fakültesi kuruldu ve fakülte 2017 ve 2018'de mezunlar verdi. Halen 180 öğrenciyle eğitime devam edilen fakültede, tam donanımlı 2 bin metrekare büyüklüğünde sera kuruldu ve uygulamalı eğitimler için traktör ile 14 farklı zirai donanım malzemesi hibe edildi.

TİKA, Somali Dışişleri Bakanlığı başta olmak üzere birçok kurum ve kuruluşa kapasite artırımı, donanım desteği ve uzmanlar ile diplomatlara yönelik mesleki eğitim programları aracılığıyla Somali'nin kalkınmasını destekledi.

Somali Dışişleri Bakanlığı binasının tadilatı ve konferans salonunun tefrişatı, Anayasa Kurucular Konseyi konferans binası ve eklentilerinin tadilatıyla tefrişatı TİKA tarafından tamamlandı. Bu bağlamda, Somalili diplomatlara yönelik Türkiye Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisinde mesleki eğitimler her yıl düzenli olarak uygulanıyor.

- Somali'de çok sayıda prestijli proje hayata geçirildi

TİKA, Somali genelinde yetimhanelere verdiği destek kapsamında, yaklaşık 10 bin yetimin sosyal sorumluluk projelerinden faydalanmasına katkı sağladı. Başkanlık, bu projelerle yetimhanelere yönelik tadilat, tefrişat ve donanım desteğini ve yetimhanelere gıda yardımlarını sürdürüyor.

Öte yandan, Başkanlığın Somali'de gerçekleştirdiği prestij projeler arasında Mogadişu Şehir İçi Yolların Rehabilitasyonu, Recep Tayyip Erdoğan Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Mogadişu Asfalt Yol Rehabilitasyon Projesi Kapsamında Devir Alınan Araç, Makine ve Tesislerin Devri ve Hibesi, Somali Mogadişu Askeri Tesisler Ana Ulaşım Yolu Yapım TİKA Sürekli Eğitim Merkezi Projesi ile Somali Ulusal Parlamento Binası Yapımı Projesi yer alıyor.