Türkiye'de 100 bin kişiye 8 hakim düşüyor

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) verilerine göre Türkiye'de 2011 yılı sonu itibariyle toplam 12 bin 40 hâkim ve savcı görev yapıyor. Hakim ve savcıların yüzde 24,3'ü (2 bin 928) kadınlardan oluşuyor. Adli yargıda Bölge Adliye Mahkemeleri (BAM) 2011 yılında 15 yerde kuruldu ancak faaliyete geçmedi. Bununla birlikte 15 Bölge Adliye Mahkemesine kuruluş faaliyetleri için Cumhuriyet Başsavcısı ataması yapıldı.

Avrupa Konseyi ülkeleri arasında 100 bin kişiye düşen ortalama hâkim sayısı, profesyonel hâkim ve profesyonel olmayan hâkim şeklindeki ayrımlar ve ülkelerin yargı sistemlerindeki farklılıklar nedeniyle değişiyor. 2008 yılı verileriyle hazırlanan 2010 CEPEJ Raporuna göre 100 bin kişiye düşen profesyonel ve profesyonel olmayan hâkim sayısı; sırasıyla Fransa’da 9,1 - 45,1, İtalya’da 10,2 - 8,0, İspanyada 10,7 - 17,0, İsviçre’de 14,1- 32,9, Belçika’da 15,2 - 25,4.

Sadece profesyonel hakim çalıştıran ülkelerden Avusturya’da 19,9, Rusya Federasyonu'nda 24,2, Yunanistan’da 33,3, Bulgaristan’da 28,3. Türkiye'de ise sadece profesyonel hakim çalıştırılmakta olup bu oran 2011 yılı nüfus sayımına göre 8,30. Bu rakama yüksek mahkemelerde görev yapan hakim, savcı ve üyeler dahil edilmedi. Adalet Bakanlığı, Türkiye Adalet Akademisi (TAA) ve HSYK’da kadrolu olarak çalışanların yanında geçici yetki ile çalışan hâkim ve savcılar da bulunuyor.

HSYK, 25 Ekim 2010 tarihindeki ilk Genel Kurul toplantısını yaptıktan sonra hâkim ve savcıların gözünden yargının işleyişindeki sorunları yerinde görmek amacıyla, ülke genelinde "Yargıda Durum Analizi Toplantıları"nı başlattı. Adana, Afyonkarahisar, Antalya, İzmir, Bursa, Midyat, Edirne, Erzurum, Kahramanmaraş, Kastamonu, Kayseri, Konya, Sakarya, Samsun, Trabzon ve Van olmak üzere; 16 bölgede gerçekleştirilen ilk toplantılar, 24 Aralık 2010 ile 15 Ocak 2011 tarihleri arasında gerçekleştirildi.

Toplantılarda HSYK üyeleri bölgelere dağılarak, toplantıların yapıldığı komşu il ve ilçelerdeki adliyeleri ziyaret etme imkânı bulmuşlar ve toplantılara katılamayan hâkim ve savcıların da görüş ve önerilerini aldı. Bu ziyaretler sırasında birkaç adliye hariç, hemen hemen tüm adliyeler yerinde görülmüş ve hâkim ve savcıların görüş ve önerileri alındı.

(CHA)