Bakanlıktan yapılan açıklamada, denemenin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) kararlarının açık bir ihlali anlamına geleceğinin altı çizildi.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, 6 Ocak 2016 tarihinde bir termonükleer silah (hidrojen bombası) denemesini gerçekleştirdiği yolunda bir açıklama yapmıştır. Bu, 2006 yılından beri Kuzey Kore tarafından gerçekleştirilen dördüncü nükleer denemedir. Türkiye, bölgedeki barış ve istikrarı olumsuz etkileyebilecek olan ve BMGK'nın 1718, 1874, 2087 ve 2094 sayılı kararlarının açık bir ihlali anlamına gelecek bu gelişmeden ciddi kaygı duymaktadır. Kitle imha silahları ve bunların fırlatma vasıtalarının yayılmasının önlenmesine yönelik çabaları aktif şekilde destekleyen Türkiye, bu denemeyi uluslararası barış ve güvenliğe yönelik bir tehdit olarak görmekte ve şiddetle kınamaktadır. Kuzey Kore'ye uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesi için çağrıda bulunuyoruz."
BEYAZ SARAY İNANDIRICI BULMADI
Beyaz Saray, Kuzey Kore’nin başarılı bir hidrojen bombası denemesi yaptığına ilişkin iddiaları inandırıcı bulmadığını açıkladı. Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest, ilk yapılan analizlerin Kuzey Kore’nin başarılı bir hidrojen bombası denemesi yaptığı açıklamaları ile örtüşmediğini savundu. Earnest, dünyada başka bağımsız inceleme kurumlarının da Kuzey Kore’nin açıklamalarına belirli ve anlaşılır bir şüphe ile yaklaştıklarını szöyledi. İstihbarat birimlerinin yeni deliller elde etmek için çalışmalarını sürdürdüklerini belirten Earnest, “Doğru olan bir şey varsa Kuzey Kore’nin tüm dünyadan dışlanmış bir ülke olduğu, bu dışlanmışlık şimdi daha da derinleşti” diye konuştu.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry de Kuzey Kore’nin Güvenlik Konseyi kararlarını umarsızca ihlal etmeyi sürdürdüğünü belirterek “Kuzey Kore’ye bu tür provokasyonları bırakma ve doğru yola gelme çağrısında bulunuyoruz” dedi.
KUZEY KORE'NİN ÜÇÜNCÜ DENEMESİ
Kuzey Kore, en son 2013'te nükleer denemede bulunmuştu. Pyongyang yönetiminin üçüncü nükleer denemesi, bölgede gerilimin tırmanışa geçmesine ve uluslararası toplumun sert tepkisine neden olmuştu.
Birleşmiş Milletler kararlarıyla nükleer denemede bulunması yasaklanan Kuzey Kore'nin genç lideri Kim Jong-un, geçen ay "ülkesinin atom bombası ve hidrojen bombası denemeye hazır olduğu" iddiasında bulunmuştu.
Termonükleer bomba, hidrojen atomlarının birleşerek helyum atom yapısına dönüştüğü termonükleer tepkime nedeniyle atom bombasından daha güçlü etkiye yol açıyor.
‘Termonükleer’ testin farkı nedir
İngiliz Guardian gazetesindeki analizde görüşüne başvurulan Avustralyalı nükleer enerji uzmanı John Carlson’a göre termonükleer bomba özünde iki aşamalı bir patlama esasına dayanıyor. İlki nükleer fizyon tepkimesi ikincisi nükleer füzyon tepkimesi. Nükleer fizyonda atomun çekirdeği iki daha küçük elementi üretecek şekilde bölünerek, atomaltı parçacıklar ve enerjiyi açığa çıkarıyor.
Nükleer füzyonda ise iki veya daha fazla atom çekirdeği bir araya gelerek birleşiyor. Birleşme sırasında kütleleri muazzam büyüklükte enerjiye dönüşüyor. Güneş’i güçlendiren tepkime de füzyona dayanıyor.
İlk başarılı termonükleer test 1952’de ABD’de gerçekleştirildi. 10 bin 400 kiloton (10.4 megaton) enerji açığa çıktı. Kaydedilen en büyük enerjinin açığa çıktığı termonükleer denemeyi Sovyetler Birliği 1961’de gerçekleştirdi. Bu testte tahminen 50 bin kiloton enerji açığa çıktı. Hiroşima’ya atılan atom bombasının çıkardığı enerjinin en az 3000 katı.
G. Koreli nükleer uzmanı Prof. Jaiki Lee, Kuzey Kore’nin geleneksel uranyum ya da plütonyum yakıtıyla birlikte bir parça nükleer füzyon yakıtı da kullanan “güçlendirilmiş” bir fizyon bombası denemesi yapmış olabileceğini ifade etti. “Güçlendirilmiş fizyon silahları” olarak adlandırılan bu tür nükleer bombalar “geleneksel saf fizyon silahlar” ile “aşamalı termonükleer silahlar” arasında yer alıyor. Şu anda dünyada üç tasarıma göre nükleer silahlar üretilmiş bulunuyor.
DÜNYADAN TEPKİ YAĞDI!
Kuzey Kore’nin nükleer denemesine sadece Batı ülkeleri ve NATO değil aynı zamanda BM Güvenlik Konseyi üyeleri Rusya ve Çin de sert tepki gösterdi. Uluslararası tepkiler şöyle:
ABD: Dışişleri Bakanı John Kerry, Kuzey Kore’nin denemesini ‘Uluslararası barış ve güvenliği tehdit eden, oldukça provokatif bir hareket’ olarak nitelendirdi.
NATO: Kore yönetiminin “devam eden nükleer silah ve balistik füze geliştirme programlarını” kınadı.
Avrupa Birliği: AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, bu eylemin Pyongyang yönetiminin uluslararası yükümlülüklerine aykırı olduğunu ve bölgede barış ve güvenliği tehdit ettiğini belirtti.
Japonya: Başbakan Şinzo Abe de Kuzey Kore’nin hamlesini “ülkesinin güvenliğine tehdit” olarak değerlendirirdi. Abe, “Kuzey Kore’nin nükleer silahsızlanmaya meydan okumasına karşı sert yanıt vereceğiz” dedi.
Rusya: Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, Kuzey Kore’nin hidrojen bombası denemesinin uluslararası hukuk kuralları ve BM Güvenlik Konseyin (BMGK) kararlarının ihlali anlamına geldiğini belirtti. Rusya’nın BM Büyükelçisi Vitali Çurkin de Kuzey Kore’ye BMGK’nın vereceği yanıtın orantılı olması gerektiğini söyledi.
Çin: Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Pekin yönetiminin Kuzey Kore’nin hidrojen bombası denemesine “şiddetle karşı çıktığı” vurgulandı.