Türkiye'nin enerji faturası kabardı
ANKARA(ANKA)- Türkiye'nin, son aylarda aşırı pahalanan ham petrol ve doğal gaz ile akaryakıt, sıvılaştırılmış petrol gazı ve kömür gibi enerji maddeleri ithalatına yılın ilk sekiz ayında ödediği döviz yaklaşık 34 milyar dolarla toplam ithalatın yaklaşık dörtte birini oluşturdu. Bu dönemdeki dış ticaret açığının yaklaşık yüzde 54'ü "net" enerji ithalatından kaynaklandı.
İlk sekiz aydaki artış hızını koruması durumunda enerji ithalatı faturasının yılın tümünde 56-57 milyar doları aşacağı, "net" enerji ithalatının ise 47-48 milyar dolar olacağı hesaplandı.
ANKA'nın Türkiye İstatistik Kurumu verilerinden yaptığı belirlemeye göre geçen yıl Ocak-Ağustos döneninde 20 milyar 417 milyon dolar olan enerji ithalatı için bu yıl aynı dönemde ödenen fatura 33 milyar 982 milyon dolara ulaştı. Geçen yılın aynı dönemine göre enerji ithalatında yüzde 66.4 artış yaşandı. Bu yıl ilk sekiz ayda enerji ithalatına ödenen döviz, geçen yılın tümündekini aştı. 2007 tümünde enerji ithalatı için 33 milyar 883.1 milyon dolar ödenmişti.
Sekiz aylık enerji ithalatı, aynı dönemde 145 milyar 576,7 milyon dolar olan toplam ithalatın yüzde 23.3'ü kadar bir büyüklük oluşturdu. Buna göre bu yılın ilk sekiz ayında Türkiye'nin ithalat faturasının yaklaşık dörtte biri enerji için ödendi.
Enerji maddeleri ithalatının toplam ithalat içindeki payında son yıllarda hızla yükseliş gözleniyor. Fiyatların nispeten düşük olduğu 2003 yılında enerji ithalatının toplam ithalat içindeki payı yüzde 16.7 düzeyinde bulunuyordu. Bu oran 2004 yılında yüzde 14.8'e indikten sonra 2005 yılında yüzde 18.2, 2006'da da yüzde 20.7, 2007 yılında da yüzde 19.9 olarak gerçekleşti.
Türkiye'nin toplam ithalatının 69 milyar 339,7 milyon dolar olarak gerçekleştiği 2003 yılında enerji ithalatı 11 milyar 575,1 milyon dolar olmuştu. 2004 yılında enerji ithalatı 14 milyar 407,3 milyon dolara, toplam ithalat 97 milyar 539,8 milyon dolara, 2005 yılında enerji ithalatı 21 milyar 255,6 milyon dolara toplam ithalat ise 116 milyar 774,2 milyon dolara çıktı. 2006 yılında enerji ithalatı 28 milyar 859,1 milyon, toplam ithalat 139 milyar 576,2 milyon dolara yükseldi. 2007 yılında ise toplam ithalat 170 milyar 62,7 milyon dolar oldu, bunun 33 milyar 833,1 milyon dolarını enerji faturası oluşturdu.
-"NET" ENERJİ İTHALATI 28.6 MİLYAR DOLAR
Türkiye'nin geçen yılın ilk sekiz ayında 2 milyar 977,2 milyon dolar olan enerji ihracatı ise bu yıl aynı dönemde 5 milyar 404,8 milyon dolara çıktı. Böylece Türkiye'nin enerji dış ticaretinde karşı karşıya kaldığı açık; diğer bir deyişle "net enerji ithalatı" anılan dönemde 17 milyar 439,7 milyon dolardan 28 milyar 577,2 milyon dolara yükseldi.
Buna göre net enerji ithalatı aynı dönemde 53 milyar 88,2 milyon dolar olan toplam dış ticaret açığının yüzde 53,8'ini oluşturdu. Diğer bir deyişle Türkiye'nin sekiz aylık dış ticaret açığının yarıdan fazlası enerjiden kaynaklandı.
-YILIN TÜMÜNDE 60 MİLYAR DOLARA YAKLAŞACAK
İlk sekiz ayda 34 milyar dolara yaklaşan enerji ithalatının, yılın kalan döneminde de aynı artış hızını sürdürmesi durumunda yılın tümünde 56-57 milyar dolar dolayında çıkacağı belirlendi.
Bu yıl ilk sekiz ayda hızlı bir artış gösteren net enerji ithalatının aynı tempoyu devam ettirmesi durumunda ise yılın tümünde 47-48 milyar dolar dolayında gerçekleşmesi bekleniyor.
Petrol fiyatlarında hızlı artışların sürmesi durumunda, pahalanan ithalatın miktarı baskılaması sonucu faturadaki büyüme aynı paralelde olmayacak. Ancak, enerji maddelerinin dış alım miktarı belli bir düzeyin altına düşmesi zor olduğu için Türkiye'nin ithal enerjiye ödediği fatura büyümeye devam edecek.
/**
Enerji ürünleri dış ticareti ve toplamdaki payı
Enerji Toplamda Enerji Toplamda Net Net en.ith./
İhracatı Payı(%) İthalatı Payı(%) En.ith. D.tic.açığı (%)
2002 691,5 1,9 9.203,9 17,9 -8.512,4 54,9
2003 980,1 2,1 11.575,1 16,7 -10.595,0 48,0
2004 1.429,2 2,3 14.407,3 14,8 -12.978,1 37,8
2005 2.641,1 3,6 21.255,6 18,2 -18.614,5 43,0
2006 3.567,4 4,2 28.859,1 20,7 -25.291,7 46,8
2007 5.147,9 4,8 33.883,1 19,9 -28.735,2 45,8
Ocak-Ağ.
2007 2.977,2 4,4 20.417,0 19,0 -17.439,7 51.4
2008 5.404,8 5,8 33.982,0 23,3 -28.577,2 53.8
**/
