Türkiye'nin ilk Çocuk Adalet Merkezinde "sohbet" tadında adli kovuşturma

Erzurum'da, çocukların adli süreçlerde yararlarının gözetilmesi, korunmaları ve örselenmemelerinin sağlanması amacıyla kurulan Türkiye'nin ilk Çocuk Adalet Merkezinde (ÇAM), dolandırıcılık suçundan mağdur çocuğun duruşma ortamına girmeden uzman eşliğinde ve "sohbet" tadında beyanı alındı.

İnsan Hakları Eylem Planı ve Yargı Reformu Stratejisi'nde yer alan ve "onarıcı adalet" yaklaşımıyla inşa edilen ÇAM projesi ile adli süreçte çocuklara yönelik koruyucu ve destekleyici tedbirler alınıyor.

Proje kapsamında, uluslararası standartların üzerinde gerçekleştirilen uygulama ile çocuklara yönelik bütün adli işlemler çocuk dostu ortamlarda gerçekleştiriliyor.

Çocuklara yargılanmanın ötesinde kendisine yardım edildiğini ve devletin suç ortamından kurtarmak için seferber olduğunun hissettirildiği merkezde, cübbe giymeyen uzmanlar aracılığıyla alınan beyanlarda çocukların kendilerini kaygıya düşmeden rahatlıkla ifade edebilmeleri amaçlanıyor.

Çocukları cezalandırmak yerine suçtan uzak tutmak amacıyla açılan ve çocukların üstün yararının korunması amacıyla hizmet edecek şekilde geliştirilen merkezde, açılış tarihinden itibaren 780 duruşma yapıldı.

Bu çerçevede Erzurum'da Ağır Ceza Mahkemesinde "dolandırıcılık" suçundan açılan bir davada, mağdur olan çocuğun beyanının, kendisinin sanıkla yüz yüze getirilmeden ÇAM'da bulunan Adli Görüşme Odası'nda (AGO) uzman aracılığıyla alınmasına karar verildi.

Duruşma günü, maruz kaldığı suçtan fazlaca etkilenmesi nedeniyle kendisine etkin destek hizmeti sunulması gerektiği değerlendirilen mağdur çocuk ve ailesi, Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüğünün hizmet aracı ile uzman eşliğinde evinden alınarak ÇAM'a getirildi.

Bekleme odasına alınan mağdur çocuk, burada adli görüşmeci Berrin Yavuz ile ön görüşme yaptı.

Mağdur çocuğun stres ve kaygı düzeyi düşürülen görüşmede, kendisine yapılacak işlemle ilgili bilgi verildi.

Sonrasında AGO'ya alınan mağdur çocuğun beyanı, mahkeme tarafından Ses ve Görüntülü Bilişim Sistemi (SEGBİS) aracılığıyla görüşme odasına bağlanılarak uzman aracılığıyla alındı.

İfade verme işlemi esnasında adliye ortamından uzak kalarak mahkeme heyeti ve sanıkla yüz yüze gelmeyen mağdur çocuk, heyetin olayla ilgili sorularını uzman aracılığıyla cevapladı.

Sohbet tadında beyan alma işlemi tamamlanan mağdur çocuk, ailesiyle uzman eşliğinde yeniden hizmet aracıyla evine bırakıldı.

Adliye ortamında duruşma sırası beklemeden ve duruşma ortamına girmeden uzman eşliğinde beyanı alınan çocuk dostu uygulamanın yaygınlaştırılması amaçlanıyor.

- ÇAM'ın özellikleri

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından geçen yıl 2 Mart'ta kamuoyuna açıklanan İnsan Hakları Eylem Planı'nda, çocuk mahkemelerinin, müstakil bir kampüs içinde yapılandırılmasına ilişkin model geliştirilmesine ve duruşma salonlarının çocuk dostu şekilde yeniden tasarlanması hedefleniyor.

Bu kapsamda Adalet Bakanlığı ile Erzurum Büyükşehir Belediyesinin geçen yıl 23 Mart'ta imzaladığı iş birliği protokolüyle kentte inşa edilen Türkiye'nin ilk Çocuk Adalet Merkezi, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü'nde hizmete açıldı.

İçerisinde çocuk mahkemesi, çocuk soruşturma bürosu, Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüğü, Adli Görüşme Odaları (AGO), çocuk polisi, avukatlar, hukuk kliniği, adli tıp irtibat bürosu gibi birçok adli birim bulunan ÇAM'da, çocukların risklerinin ortadan kaldırılması, ihtiyaçlarının karşılanması, rehabilite edilmeleri, ilgi alanlarına uygun yönlendirilerek yeteneklerini geliştirmelerine destek sunuluyor.