ORDU (İHA) - Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından kadının ekonomik, sosyal ve kültürel formasyonuna ilişkin hazırlanan bir raporda, Türkiye'de bilinen miktardan daha çok okuma-yazma bilmeyen kadın bulunduğu, 21-25 yaş arasında evlendirildikleri, ucuz iş gücü niteliğini taşıdıkları belirtildi.
ODTÜ Şehir ve Planlama Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Işık tarafından yapılan ve "Türkiye Kadın Atlası" adıyla kitap haline getirilen araştırmada, kadının durumu bölgelere göre değerlendirildi. Buna göre, okur-yazarlığı olmayan kadın oranı nüfus içerisinde Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yüzde 35, Akdeniz ve Ege'nin bir bölümünde yüzde 25, Orta Anadolu'da yüzde 30, Marmara Bölgesi'nde yüzde 10 ile 20 arasında bulunurken, bu oran İstanbul'da yüzde 14.3, Ankara'da ise yüzde 13.6 olarak kaydedildi. Aynı konum, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde çeşitlilik arz ediyor. Buna göre, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde okuma-yazma bilmeyen kadın oranı Sinop, Ordu ve Rize'de yüzde 30, Giresun'da yüzde 35, Samsun, Trabzon ve Artvin'de yüzde 25 seviyelerinde bulunuyor.
EĞİTİM DÜZEYLERİ DÜŞÜK Hazırlanan raporda, üniversite mezunu olan kadın oranı da ele alındı. Buna göre, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri'nde üniversite mezunu kadın oranı yüzde değil, binde 75. Yani yüzde 1 bile değil. Orta Anadolu Bölgesi'nde bulunan Tokat, Çorum ve Yozgat'ta da durum aynı. Bu illerde de üniversite mezunu kadın oranı binde 75 ile yüzde 1 arasında bulunuyor. Marmara ve Ege Bölgesi'nin bir bölümünde üniversite mezunu kadın oranı yüzde 2.26 ve üzerini kapsarken, Batı Karadeniz'de bu oran binde 76 ile yüzde 1.25, Doğu Karadeniz'de Samsun ve Ordu'da yüzde 2.26 ve üzeri iken, komşu illerde yüzde 1'i biraz geçiyor.
KADIN UCUZ İŞÇİ
Çalışan nüfus içerisinde kadınların oranı bütün bölgelerde birbirine yaklaşık durumda bulunuyor. Batı ve Doğu Karadeniz ile Doğu Anadolu'da çalışan nüfus içerisinde kadının oranı yüzde 45 ve üzerinde seyrederken, Ege ve Akdeniz'de yüzde 35 ve 40 arasında bulunuyor. Marmara, Batı Anadolu illeri ve güney bölgelerinde bu oran yüzde 35'i geçemiyor. Ücretsiz aile işçiliği açısından da kadının durumunun değerlendirildiği raporda, kadının aktif ekonomik yaşama katkısı Doğu Anadolu Bölgesi'nde yüzde 90 oranında bir pay oluşturuyor. Ülkenin diğer bölgelerinde bu oran yüzde 70-80 arasında değişiyor.
TÜRKİYE ÜÇ 'KOPUK' BÖLGE ODTÜ Şehir ve Planlama Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Işık, bu örneklerden çıkan sonuca göre, Türkiye'de birbirinden kopuk üç bölge olduğunu söyledi. Doç. Dr. Oğuz Işık, günümüzde Türkiye'de doğu ve batı ayrımı yapıldığını, oysa bunun 'batı-orta ve doğu" şeklinde ele alınması gerektiğini belirtti. Doç. Dr. Işık, "Türkiye'de kentleşmiş milli geliri, yaşam standardı, hayat tarzı çok farklı olan batı kesimi, batıya benzemeye çalışan ama bocalayan orta kesim, bir de tam tersi kadın açısından baktığımızda, kadının tarımda çalıştığı, ücretli kesimin giremediği, çok doğurduğu, erken evlendiği doğu kesimi var. Sanki birbirinden kopuk gibi üç bölge var. Bölgeler arası kalkınma projeleri ile bu aşılabilir. Mesela ben GAP'tan umutluyum. Karadeniz Bölgesi için yeni bir proje düşünülebilir" dedi.