Türkiye’nin yeni “AB karnesi” salı günü

Avrupa Komisyonu’nun Türkiye’ye ilişkin 2010 İlerleme Raporu, “2010 Genişleme Paketi”nde çerçevesinde Salı günü Brüksel’de yayımlanacak. Raporda demokratikleşme ve insan haklarında “yavaş” ilerlemeye vurgu yapılıyor. Anayasa referandumuna destek verilen raporda ifade ve din özgürlükleri ile kadın ve sendika hakları gibi konularda eksikliklere dikkat çekilirken “Kürt Açılımı” ve Kıbrıs üzerinde duruluyor. Bu arada, Ergenekon davasına ilişkin değerlendirmelerin de yapılması bekleniyor.

Avrupa Komisyonca hazırlanan “2010 Genişleme Paketi” Salı günü açıklanıyor. Paket, genişleme ile ilgili “Strateji Belgesi”in yanısıra, resmen aday ve potansiyel aday olmak üzere, yedi ülkeye ilişkin “İlerleme Raporları” ile Komisyon’un, Karadağ ve Arnavutluk’un üyelik başvuruları konusundaki resmi görüşünü de içeriyor.

9 Kasım’da Avrupa Komisyonu üyeleri, “2010 Genişleme Paketi” ile ilgili bir toplantı yapacaklar. Bunun ardından Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle, bir basın toplantısı düzenleyecek.

Öğleden sonraki basın toplantısı bitiminde Füle, akşam saatlerinde Avrupa Parlamentosuna geçerek burada Dışişleri Komisyonu’nda Pakete ilişkin bir konuşma yapacak.

-TÜRKİYE’YE İLİŞKİN RAPOR

Salı günü açıklanacak Türkiye konulu “2010 İlerleme Raporu”, önceki raporlar gibi resmi aday Türkiye’nin, AB kriterlerinin karşılanması amacıyla başta demokratikleşme ve insan hakları alanlarında son bir yılda katettiği ilerleme ile eksikliklere vurgu yapılıyor.

Bu alanlarda “yavaş ilerleme”nin altının çizildiği raporda özellikle ifade ve din özgürlükleri, kadın ve sendikal hakları gibi konularda hem mevzuat hem de uygulamadaki eksikliklere dikkat çekilmesi bekleniyor.

Raporda, Brüksel’in yargı bağımsızlığına ilişkin bazı taleplerinin tekrarlanırken 12 Eylül’de düzenlenen referandumda onaylanan tartışmalı anayasa değişikliklerine destek verildiği ifade ediliyor.

Türk ekonomisinin de değerlendirildiği “2010 İlerleme Raporu’nda özellikle son dönemde Türkiye’de çok ağırlık kazanan Kürt sorunu da üzerinde duruluyor. Brüksel’in, Türk hükümetinin “Demokratik Açılımı”nı eksik bulduğu kaydediliyor.

Ergenekon davasındaki “uzun tutukluluklar” gibi eleştiri konusu olan unsurlara da yer verilmesi beklenen raporda Kıbrıs da önemli bir unsuru oluşturuyor. Bu bağlamda Türkiye’nin, Gümrük Birliği’ni Rum Kesimini kapsayacak biçimde genişletilmesini öngören Ek Protokolü onaylayarak uygulamadığı gerekçesiyle eleştirildiği de ifade ediliyor.

-PAKETTE BAŞKA NELER VAR?

Brüksel’de Salı günü açıklanacak ve Türkiye, Balkan ülkeleri ile İzlanda’ya ilişkin “2010 Genişleme Paketi”nde Birliğin genişlemesine ilişkin “Strateji Belgesi”’in yanısıra, resmen aday ve potansiyel aday olan yedi ülkeye ilişkin “İlerleme Raporları” ile Komisyon’un, Karadağ ve Arnavutluk’un üyelik başvuruları konusundaki resmi görüşünü de içeriyor.

AB, halen Türkiye’nin yanısıra Hırvatistan ve İzlanda’nın üyelik müzakereleri sürüyor. Türkiye ile Hırvatistan ile resmi müzakereleri, Ekim 2005’de başladı. Ancak, Hırvatistan ile müzakereler, son aşamasına girerken Türkiye ile müzakere edilmesi gereken 35 başlığın sadece 13'ü açılabildi.

Çok sayıda başlık ise, ya Ek Protokol nedeniyle AB tarafından resmen askıya alındı yada siyasi nedenlerle Fransa ve Kıbrıs Rum Yönetimi tarafından bloke edilmiş bulunuyor.

Küresel finansal kriz patlak verdiğinde büyük bir darbe yiyen İzlanda ise, bulunduğu zor durumun karşısında Temmuz 2009’da üyelik başvurusunda bulundu ve resmi müzakereler, bir yıl sonra Temmuz 20010 başlatıldı.

Bu arada, Komisyon, 2009 yılında Makedonya ile resmi müzakerelerin başlatılmasını önerdi ancak AB Konseyi, Yunanistan engeli nedeniyle bu konuda henüz bir karar alamadı.

Öte yandan, 2008-2009 döneminde Karadağ, Arnavutluk ve Sırbistan da aday başvurusunda bulundu.

Salı günü açıklanacak “2010 Genişleme Paketi”nde Avrupa Komisyonu’nun, Karadağ ve Arnavutluk’un başvurularına ilişkin resmi görüşü de yer alıyor. AB Konseyi, geçen ayda Komisyon’dan Sırbistan ile ilgili görüşünü hazırlamasından istedi.

“2010 Genişleme Paketi”nde ayrıca potansiyel AB adayları arasında da yer alan Bosna Hersek ve Kosova’ya ilişkin İlerleme Raporları da yer alıyor.

ANKA