Türkiye'ye Havadan Erken İhbar uçağı

ANKARA (İHA) - Türkiye'nin son yıllardaki en büyük Savunma Sanayi Projelerinden olan 'Barış Kartalı' programı çerçevesinde ilk 'B737 Havadan Erken İhbar ve Kontrol (HİK) Uçağı', TAI tesislerine geldi.

TAI'dan yapılan açıklamada, uçağın TAI tesislerine gelişi ve bu proje için yaptırılmış olan hangarın açılışı nedeniyle bugün bir tören düzenlendiği bildirildi. Törende, Hava Kuvvetleri Kurmay Başkanı Korgeneral Bilgin Balanlı, Savunma Sanayi Müsteşarı Murad Bayar, Boeing Hik Programı Başkan Yardımcısı Patrick Gill ve TAI Genel Müdürü Muharrem Dörtkaşlı'nın birer konuşma yaptığı belirtildi. Açıklamada, Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM) ile Boeing firması arasında B737-700 tipi Havadan Erken İhbar ve Kontrol Uçağı'nın tedarikine yönelik 4 Haziran 2002 tarihinde imzalanan 'Modifikasyon, Entegrasyon, Fonksiyonel Testler ve Teslim' işlemlerini kapsayan sözleşmenin, 23 Temmuz 2003 tarihinde yürürlüğe girdiği hatırlatıldı. Program çerçevesinde Türkiye'nin Amerikan Boeing firmasından 4 adet (artı 2 opsiyon) B737 tipi Havadan Erken İhbar ve Kontrol (HİK) uçağı ve bir adet Yer Destek Sistemi satın alacağı vurgulanan açıklamada, 'Barış Kartalı' Programı'nda alt yüklenici olan TAI ile Boeing firması arasında 'Yapısal Modifikasyon, Sistem Enstalasyonu, Kontrol, Test ve Teslim' işlemlerini kapsayan sözleşmenin 28 Ocak 2004 tarihinde imzalandığı kaydedildi.

Açıklamada, Türk Savunma Sanayii Firmalarına (Aselsan, Havelsan, Mikes, Selex, TAI ve THY) yaklaşık 195 milyon ABD Doları tutarında iş sağlayacak projede, TAI'nin yaklaşık 49 milyon ABD doları değerinde payı bulunduğu bildirildi. 'Barış Kartalı' programı kapsamında, HiK uçağına dönüştürülecek 4 uçaktan ilkinin üzerinde Boeing-Seattle tesislerinde gerçekleştirilen tadilat çalışmalarında 35 TAI mühendis ve teknisyeninin görev aldığı ifade edilen açıklamada, diğer 3 uçak ise astar boyalı olarak Türkiye'ye getirilerek tadilat işlemlerinin TAI tesislerinde gerçekleştirileceği belirtildi. Program uyarınca ilk uçağın 19 Temmuz 2007, ikinci uçağın 4 Ekim 2007, üçüncü uçağın 13 Şubat 2008 ve dördüncü uçağın da 18 Haziran 2008 tarihinde teslim edileceği vurgulanan açıklama, şu ifadelerle devam etti:

"TAI ve Boeing arasında imzalanan sözleşme kapsamında uçakların tadilat işlemleri sırasında sökülen, değiştirilen ve ilave edilen bütün fonksiyonel sistemler 'mekanik, elektrik/elektronik, aviyonik vs.' ile bunların birlikte çalıştığı sistemlerin yer ve uçuş fonksiyonel testleri ile performans uçuş testleri gerçekleştirilecektir. Tadilat ve test işlemlerinin yanısıra uçakların tadilat işlemleri sırasında gayri faal durumda iken gerekli olan periyodik, planlı ve plansız bakımlarının tamamı TAI tarafından yapılacaktır. TAI ayrıca tadilat işlemleri sırasında kullanılacak olan parça ve komponentlerin Kuyruk Konisi, Kanat Ucu, Sırt kanatcık, Karın Kanatcık Asembleleri, MESA Anteni ile Gövde Arasında Kalan Kompozit Aerodinamik Yüzeyler, Elektriksel Görev Kabineleri, Kompozit Borular, Çeşitli Lablo Donanımları oldukça çok miktarda sayısal tezgahlarda işlenen ve sac metal levhadan yapılan parçaların imalat ve montajını içeren 26 iş paketinden sorumludur. Uçakların Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na tesliminden sonra da TAI 'Entegre Lojistik Destek' faaliyetlerinden sorumlu olacaktır."

Açıklamada, 'Barış Kartalı Programı'nın, 10 yıllık bir dönemde yaklaşık 740 milyon ABD doları değerinde 'Dolaysız Ofset' kapsamında Türkiye'den mal ihracını içerdiği bildirildi. Bu miktarın 500 milyon ABD dolarının kısmının, TAI'ye imalatı devam eden/verilecek B737, B747, B757, B767 ve B777 uçaklarında kullanılan ortak parça (6500 kalem) ve komponentlerin üretim ve montajından oluştuğu ifade edildi. TAI'nin, Barış Kartalı programı için 2 adet B737-700 uçağını ve benzer kategorideki askeri ve sivil platformları içine alabilecek büyüklükte yeni bir hangar yaptığı kaydedildi.