Türkiye'yle savaş riskini Rus uzmanlar nasıl değerlendiriyor?

Suat Taşpınar

Moskova

Rusya ile Türkiye arasında gerilim giderek tırmanırken, 'iki ülkenin olası bir sıcak çatışmaya girme riski' Rusya'daki dış politika ve savunma uzmanlarının şu sıralarda en çok tartıştıkları konu.

TIKLAYIN: TÜRKİYE, SURİYE'YE KARA OPERASYONUNU KOALİSYONLA GÖRÜŞÜYOR

Tartışmalar ise, Türkiye'nin Suriye'ye kara harekâtı düzenlemesi durumunda ortaya çıkacak kriz senaryolarında düğümleniyor.

'Rusya Kürtlere silah sağlar'Yakın Doğu Araştırmaları Merkezi Başkanı Yevgeni Satanovski, Rusya'nın devreye girmesiyle Beşar Esad'ın iktidarda kalıp IŞİD'in yenilmesinin Erdoğan'ın iktidarını tehdit edecek büyük bir başarısızlık olacağını savunuyor.

Rus uzman, "Bu tabloda milyonlarca göçmen ve harcanan büyük paralardan bir yıkım tablosu çıkmış olacak" diyor.

Satanovski, Türk ordusunun Suriye topraklarına girmesi durumunda Rusya'nın dolaylı olarak çatışmanın içinde yer alacağını, en azından Kürt güçlerine silah sağlayacağını düşünüyor.

'Türkiye operasyon yaparsa Rusya'yla çatışma ihtimali yüksek'Rusya'nın önde gelen dış politika analistlerinden Aleksey Makarkin ise, "Eğer Türkiye Suriye'de operasyona başlarsa, Rusya ile doğrudan çatışma ihtimali yüksek. Eğer Türkiye Suriye'yi kendi topraklarından vurursa çatışma ihtimali düşük. Moskova'nın Türkiye topraklarını vurma ihtimali az, çünkü bu, NATO üyesi ile yani ittifakın tümü ile çatışma anlamına gelir" görüşünü dile getiriyor.

Askeri Araştırmalar Merkezi'nden akademisyen Anatoli Tsganka, Türkiye'nin "güvenli bölge" yaratma amacıyla Halep'in kuzeyini kapsayan bir kara operasyonuna girişebileceği düşüncesinde.

Tsganka, söz konusu bölgenin 10 kilometreden az olmayacağını ve Suriye'deki Türkmenleri koruma amaçlı sunulacağını belirtiyor.

'Türklerin sınırı geçmesi için BM kararı gerekli'

Rusya Bilimler Akademisi Uluslarası Güvenlik Merkezi uzmanlarından Stanislav İvanov'a göre, Türkiye eğer Suriye sınırını geçerse bu durumu sadece Şam ve Moskova'ya değil, Washington ve Brüksel'e de izah etmekte zorlanacak.

İvanov, "Böyle bir operasyon sadece BM Güvenlik Konseyi kararı varsa yapılabilir, ki bu mümkün değil. Ya da NATO'nun kararı gerekir ve bu da mümkün değil. Bu bölgeye karadan askeri operasyon başlatmak Erdoğan rejiminin sonunu getirir. Türkiye'den kapsamlı bir kara operasyonu ihtimali yüzde 10'dan fazla değil" diyor.

'Kara operasyonu yüksek ihtimal değil'BDT Ülkeleri Enstitüsü analistlerinden Vladimir Yevseyev de Türkiye'nin Suriye'de kapsamlı kara operasyonuna girişme ihtimalini yüksek görmeyenlerden.

Yevseyev, diğer yandan Türkiye'nin uzun vadeli hesapları olduğunu, Halep'i 1920 tarihli Milli Misak sınırları içinde sayarak plan yaptığını iddia ediyor.

Boris Yeltsin'in devlet başkanlığı sırasında Rusya Federal Güvenlik Servisi FSB'nin başkanı olan, Duma milletvekili Nikolay Kovalyev ise, Türkiye ve Suudi Arabistan'ın Suriye'ye girmeleri halinde Rus savaş uçaklarının bombardımanlarına maruz kalabilecekleri uyarısında bulunuyor.

Kovalyev, "Rusya şu anda Suriye'de meşru hükümetin uluslararası hukuka uygun resmi daveti üzerine hareket ediyor. Bu nedenle eğer Suriye'ye asker sevk eden ülke olursa, o askerleri bombardımanlar sırasında teröristlerden ayırt etmek zor olacaktır" diyor.

Rusya Bilimler Akademisi Şarkiyat Enstitüsü üyelerinden Boris Dolgov, Suriye'ye olası bir kara operasyonu konusunda risklere dikkat çekerek, "Türkiye ve Suudi Arabistan, Rusya güçleri ile karşı karşıya gelmeye ne kadar hazır?" sorusunu soruyor.

Askeri uzmanlardan Mihail Hoderonok, Rusya'nın bölge ile ilgili lojistik sorunlarına da dikkat çekiyor.

Rus uzman, "Biz (Rusya), Esad güçlerini ve İran ile Hizbullah'ı saymazsak, bölgede neredeyse müttefiksiziz. Suriye'de çok fazla askeri imkanımız yok. Oraya mühimmat götürmek çok kolay değil. Boğazların anahtarı Ankara'da" diyor.