Türklere Anadolu'nun kapılarını açan şanlı zaferin yeri belirlenecek

İBRAHİM YALDIZ - Muş'un Malazgirt ilçesinde 10 üniversiteden bir araya gelen 30 akademisyen, 26 Ağustos 1071'de şanlı zaferin kazanıldığı savaş alanını tespit edecek.

Kültür ve Turizm Bakanlığının desteklediği, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ahlat Müze Müdürlüğü, Muş Alparslan Üniversitesi ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi iş birliğiyle "Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırması" çalışmalarına başlandı.

Bu kapsamda Muş Valiliği ve Malazgirt Kaymakamlığının desteklediği, Marmara, Ege, Ankara, İstanbul Medeniyet, Necmettin Erbakan, Abant İzzet Baysal, Süleyman Demirel ve Erzincan Binali Yıldırım üniversitelerinden bir araya gelen 30 akademisyen, başta Malazgirt Kalesi olmak üzere ilçedeki tarihi mekanlarda ve Malazgirt Ovası'nda incelemeler yaptı.

Bölgede fotoğraflar da çeken akademisyenler, orduların karargahlarının kurulduğu ve muharebenin kazanıldığı yer ile savaşın taktikleri ve lojistik boyutunu bütün yönleriyle araştıracak.

Akademisyenler, yer radarları ve elektro manyetik taramalarla savaşa ait izleri tespit ederek, büyük zaferin kazanıldığı yeri bütün bilimsel detaylarıyla aydınlatmayı hedefliyor.

- "Savaşın görselleştirilmesi hedefleniyor"

Proje yürütücüsü, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi ve Ortaçağ Tarihi Uzmanı Prof. Dr. Adnan Çevik, AA muhabirine, uzun zamandır Selçuklu tarihi üzerine çalışmalar yaptığını söyledi.

Toplam 30 akademisyenin katılımıyla interdisipliner şekilde Malazgirt Savaşı alanının yerinin tespiti için çalışmalara başladıklarını ifade eden Çevik, şunları kaydetti:

"Türkiye'de ilk kez böyle bir proje yapılıyor. Savaş arkeolojisi Türkiye'de yeni bir alan. Hem bu alanın yöntemini oluşturmak hem de Malazgirt gibi Anadolu'yu yurt tutma süreci ve Anadolu'nun Türkiye oluşu sürecinin başlatıcısı olan bu büyük zaferin yerinde bütün bilimsel detaylarıyla birlikte aydınlatılmasını istiyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın son 3 yıldır bizzat törenlere katılması ve kendilerinin sevk ve idaresiyle Malazgirt'in yeniden Türkiye'nin gündeminde olması, gerektiği şekli almıştır. Bilimsel anlamda muharebe nerede yapıldı, orduların karargahları neredeydi, Malazgirt Ovası'nda gerçekleşen savaşın taktikleri ve lojistik boyutu bütün yönleriyle bu proje kapsamında araştırılacak."

Malazgirt'in kültür turizminin önemli merkezlerinden biri haline geleceğini anlatan Çevik, "Sadece tarihçilerin değil arkeologların, sanat tarihçilerin, coğrafyacıların, jeologların, arkeoloji ve jeoloji biliminin yöntemlerini kullanarak drone çekimleri, yer radarları ve elektro manyetik taramalarla savaşa ait izlerin tespiti, sonrasında bu belirlenen alanların Malazgirt Zaferi'nin somut verileri olarak ortaya konulması ve savaşın görselleştirilmesi hedefleniyor." dedi.

- "Verileri dijital ortamda haritalar üzerine işleyeceğiz"

Çevik, ülkede yaşayan herkesin Malazgirt Savaşı'nı bilmesi ve özellikle gençlerin bu şanlı zaferi iyi tanıması gerektiğini dile getirdi.

Projeyi çok yönlü ele aldıklarını belirten Çevik, şunları aktardı:

"Bu çalışmayla hem ülkemizin kültür tarihine hem de bu toprakları yurt tutma sürecine bilimsel katkı sunmayı planlıyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığımızın bu projesi, bunun bilimsel arka planını çağdaş yöntemlerle ortaya koyacaktır. Ardından Malazgirt kültür turizminin önemli merkezlerinden biri haline dönüşecektir. Şu an Malazgirt şehir surlarını ve iç kalenin tespit çalışmalarını yapıyoruz. Koordinatlarını alıyoruz. Haritalandırma çalışmalarını yapacağız. Yine Malazgirt içerisindeki bütün tarihi dokuyu, yapıları ve yerelden aldığımız bilgileri kayıt altına alıyoruz. Önce alandaki bilgileri toplayacağız, daha sonra verileri dijital ortamda haritalar üzerine işleyeceğiz. 2021 yılı Malazgirt Zaferi'nin 950. yıl dönümü olması hasebiyle, kamuoyuna ve devletimize bu çalışmanın belli bir aşamasını göstermek istiyoruz."

Akademisyenlerin Malazgirt ilçesinde köy muhtarlarıyla bir araya gelerek bilgi alışverişinde bulunduklarını da anlatan Çevik, şöyle devam etti:

"Ekipler, ilk aşamada Malazgirt Kalesi ve surları üzerine çalışmalar yaptı. Kalenin surları ve burçları ile ilgili belgeleme çalışmalarına başlandı. Kalenin planı, surların yapım evreleri ve burç üzerine çalışan ekibin amacı, projenin ilk etabının ardından kaleyi tümü ile belgeleyip dijital arkeoloji yardımı ile üç boyutlu olarak ayağa kaldırmak olacak. Projenin ilk etabında coğrafya çalışmaları kapsamında, uydu görüntüleri, hava fotoğrafları ve hava lidarı taramaları ile Malazgirt Ovası ve çevresinin coğrafyası modellenecek, gerekli haritalandırma çalışmaları yapılacak."

- "Proje dünya üzerinde örnek bir çalışma olacaktır"

Söz konusu veriler ışığında uygun görülen yerlerde jeoradar çalışmaları başlatılarak, yer altı taramalarının da yapılacağını sözlerine ekleyen Çevik, sözlerini şöyle tamamladı:

"Eş zamanlı olarak yürütülen yüzey araştırmalarında ise bölgedeki tarihi kültür kalıntılarının koordinatları alınıp, arkeolojik açıdan dijital belgelemesi yapılacak ve raporlanacak. Akademisyenler, şanlı zaferin kazanıldığı bölgedeki mekanları fotoğraflayarak kayıt altına alacak. Orduların karargahlarının kurulduğu ve muharebenin kazanıldığı yer ile savaş taktikleri ve lojistik boyutunu bütün yönleriyle araştıracak. Malazgirt Kalesi ve şehir surlarının tespiti için ilgili bütün noktalardan konum alınarak haritalama işlemlerine başlandı. Elde edilen veriler sayesinde şanlı zaferimizin görselleştirilmesi de sağlanacak. Proje kapsamında illüstrasyon ve modelleme çalışmaları ile Malazgirt Zaferi'nin daha iyi anlatılması ve tanıtılması hedefleniyor. Malazgirt'in tarihi kimliği görünür hale getirilecek ve bu proje dünya üzerinde örnek bir çalışma olacaktır."