Turna yemişinin faydaları nelerdir? Hangi hastalıklara iyi gelir? Nasıl yenir?

Faydaları ortaya çıktıkça popülerleşen bitkilerden biri olan turna yemişi, renginden ve şeklinden dolayı sıklıkla yaban mersini, kızılcık gibi meyvelerle karıştırılır. Turna yemişi ve yaban mersini arasındaki fark her iki meyvenin renginden başlar. Yaban mersini, turna yemişine göre daha mavi görünür. Oysa ki turna yemişi parlak kırmızı tonlardadır. İki meyve arasındaki diğer fark ise yaban mersininin taze olarak tüketilebilmesi, turna yemişinin ise tüketmek için işlenmiş olmasının gerekmesidir. Çünkü turna yemişinin acı tadı taze halinde meyveyi yemeye izin vermez, işlenme sırasında şekerle tatlandırılır.

Turna yemişi nerede yetişir; Kuzey Amerika'ya özgü çalı tipli bitkiler arasındadır. Bataklıklarda ve torflu topraklarda yetişen bu bitkinin en önemli üreticileri Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'dır. Bir diğer önemli yetiştirici ülke ise Şili'dir. Bu ülkelerde hem tüketimde hem de ticarette önemli bir yeri vardır. Faydaları hakkında bilgi çoğaldıkça, diğer ülkelerde de yetiştiricilik ile ilgili çalışmalar başlamıştır.

Turna Yemişinin Kalorisi ve Besin Değeri

Miktar: 100 g

Kalori (kcal): 46

Yağ (g): 0.1

Karbonhidrat (g): 12

Protein (g): 0.4

Turna Yemişinin Faydaları

Turna yemişi saymakla bitmeyecek kadar çok yararlı madde içerir. Bunların en önemlileri çinko, potasyum, magnezyum, fosfor, kalsiyum, demir mineralleri ile A, C, K, B6 vitaminleridir. Antioksidan yönü de oldukça kuvvetlidir. Bu sayede turna yemişinin, bir makine gibi işleyen, sağlıklı çalışması bütün parçaların sağlığına bağlı olan vücuda birçok faydası dokunur.

1. İdrar yolu enfeksiyonlarına iyi gelir

Yerli Amerikalıların turna yemişini böbrek, idrar yolu ve mesane rahatsızlıklarında tedavi için kullandıkları bilinir. Turna yemişi suyu bakterilerin vücuda yerleşmesini engelleyerek, enfeksiyon oluşturmalarının önüne geçer. Meyvenin diğer türevleri de tüketilebileceği gibi en yüksek etki suyu içildiğinde görülür.

2. Diş plaklarının oluşumunu engeller

Halk arasında diş plağı olarak bilinen bakteri plakları, dişlerin üzerinde bir tabaka halinde meydana gelir. Bu tabaka ağız içinde bulunan sayısız bakterinin yarattığı bakteri kolonisinin diş üzerinde tutunabilmek için salgıladığı yapışkan bir maddeden oluşur. Turna yemişi ise bakterilerin dişlere tutunmasını engelleyerek plak oluşumunu azaltır. Böylece diş eti hastalıklarının de bir nebze önüne geçilmiş olur.

3. Bağışıklık sistemini güçlendirir

İçeriğinde yoğun olarak C vitamini bulunduran turna yemişi için en doğru tanım yapılırken muhteşem bir antioksidan kaynağı olduğunun belirtilmesi gerekir. Bu özelliği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirici etki gösterir. Sağlıklı çalışan bir bağışıklık sistemi vücudu hastalıklara karşı daha iyi korur.

4. Zayıflamaya yardımcı olur

Turna yemişinin bir diğer önemli özelliği diyet lifi içermesidir. Yenildikten sonra uzun süre tokluk hissini devam ettiren turna yemişi zayıflamaya da bu sayede yardımcı olur. Ancak bu özelliğinden faydalanmak için meyvenin şekerle tatlandırılmamış kurusu veya çiğ hali tüketilmelidir.

5. İyi kolesterolü destekler

Tıpta HDL olarak adlandırılan iyi kolesterolün, kalp ve damar sağlığı açısından önemi büyüktür. İyi kolesterolün dengede olması ve kötü kolesterolün etkilerinin azaltılması için turna yemişi önemli bir gıdadır. Kolesterolün dengede tutulması kalp ve damar sağlığının korunmasında etkilidir.

6. Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir

Turna yemişi, parazitlerle olan savaşını mide ve bağırsak sisteminde de sürdürür. Sindirim sisteminde hastalıklara yol açan parazitlerin bulundukları bölgeye tutunmalarının önüne geçer. Özellikle ülsere yol açan parazitlere karşı etkilidir. Ülser hastaları için de tedavi edici etki gösterir.

7. Kemikleri korur

Turna yemişi kemik sağlığı için gerekli olan kalsiyum yönünden zengindir. Kalsiyum ise kemiklerin en önemli dostudur. Özellikle kemik erimesi sorunu yaşayan kadınlar için tavsiye edilir. Günde 1 bardak turna yemişi suyu içmek kemiklerin korunmasına yardımcı olur, gelişme çağındaki çocuklarında kalsiyum ihtiyacının karşılanmasını sağlar.

8. Yaşlanma karşıtı etki gösterir

Serbest radikaller, zararlı etkileri olan hücrelerdir ve sağlıklı hücrelere saldırarak hastalıklara neden olurlar. Vücut da serbest radikaller ve zararlı etkileriyle mücadelesi sırasından bazı ek maddelere ihtiyaç duyar. Turna yemişi vücudun serbest radikaller ile mücadelesinde gerekli olan antioksidanları ve besin öğelerini sağlar. Böylece hücre tahribatı ve dolayısıyla yaşlanma etkileri azalır.

9. Kansere karşı etkilidir

Özellikle kırmızı meyve ve sebzelerin antikanserojen özellikte oldukları bilinir. Turna yemişi bu gruba giren meyvelerden biridir. İçeriğindeki fitokimyasalların da etkisiyle kansere karşı önleyicidir. Kanser, vücutta kontrolsüz hücre yapılanması nedeniyle oluşur. Bir yandan üreyen hücreler ile savaşan etken maddeler vardır. Kırmızı meyveler, bu maddeler yönünden vücudu besler.

10. Şeker hastalığını önler

Turna yemişi kan şekerini dengeleyerek şeker hastalığının önüne geçer, şeker hastalarının hastalığa bağlı yaşadığı semptomların etkilerini azaltır. Ancak şeker hastalarının, tatlandırılmış turna yemişi ürünlerinden uzak durmaları önerilir. Şeker hastalığı öncelikle kişinin günlük yaşamını doğrudan etkiler. İlerleyen süreçlerde ise iç organları da etkilemeye başlar.

Turna Yemişi Nasıl Tüketilmeli?

• Acı tadından dolayı işlem görmeyen turna yemişini tüketmek zordur. Meyvenin bu tadına alışık olanlar çiğ olarak tüketebilir, ya da yoğurt gibi gıdalara ekleyerek yiyebilir.
• Meyveden elde edilen ve tatlandırılan içecek hali de kullanıma hazır olarak satın alınabilir. Suyunun meyvenin kendisi kadar faydası vardır. Hazır ürün tüketmeyenler kendileri de turna yemişi suyu hazırlayabilir. Bunun için yarım kilo turna yemişi 2 bardak su ile kaynatılır. Meyvenin rengi suya çıktığında ocaktan alınır ve soğumaya bırakılır. İsteğe bağlı olarak şeker ilave edilebilir.
• Amerika'da Şükran Günü gibi özel günlerde tercih edilen bir meyvedir. Yemeklerin yanında püre şeklinde hazırlanarak servis edilir veya turna yemişi sosu kullanılır.
• Bu meyveden sos, reçel ve marmelat yapılabilir. Turna yemişi sosu yemekler için oldukça lezzetli bir tat artırıcıdır.
• Turna yemişinin en çok kullanıldığı alan pasta, kurabiye ve ekmek yapımıdır. Renginden dolayı pastalarda hoş bir görüntü yaratır.

Turna Yemişinin Zararları

• Turna yemişi içeriğindeki oksalat nedeniyle böbrek taşı oluşumuna neden olabilir. Böbrek taşı tedavisi olanlar ve risk grubundakiler turna yemişi tüketimine dikkat etmelidir.
• Kan inceltici etkisi olduğu için, cerrahi girişimler öncesi kullanılması tavsiye edilmez.
• Normal seyrinde giden hamilelikte ve emziren kadınlarda turna yemişi kullanmanın bir sakıncası olmamasına rağmen, riskli durumlarda doktora danışmak önemlidir.