İyotlu tuz kullanmak farkında olmadan sofranıza sağlık getirebilir. Tuzda bulunan iyot, sağlık için gerekli minerallerden biri. Yeteri kadar iyot alınmaması, akla bile gelmeyecek hastalıklara davetiye çıkartıyor. Beyin gelişimi ve sağlıklı büyümenin en önemli temel taşlarından biri olan tiroit hormonları doğrudan iyotla ilişkili. Ve bu hormonların tiroit bezi tarafından üretilebilmesi için vücuda yeterli miktarda iyot alınması gerekiyor. Yeteri kadar tuz, yani iyot alınmazsa guatr (tiroit bezinde büyüme), tiroit nodülü ve hipotiroidi gibi birçok hastalıkla baş başa kalınabiliyor.
İyot, yiyecekler sayesinde vücuda alınan minerallerden biri. Eğer evinizde sık sık ıspanak, pazı, deniz ürünleri, çilek gibi gıdalar tüketiliyorsa şanslısınız çünkü en çok iyot içeren gıdaları tüketiyorsunuz demektir. Fakat bu besinleri yeteri kadar tüketmiyor ya da tuzu da hayatınızdan çıkartmışsanız bilin ki bu durum iyot eksikliğine yol açabilir.
Düşük veya erken doğum
İyot eksikliği kendini en çok hamilelikte gösterir. Hamilelikte yaşanan iyot eksikliği düşük, ölü, erken doğum, bebekte zeka geriliği, sağırlık ve dilsizlik, şaşılık, felç, guatr, cücelik gibi problemlere hatta bebek ölümüne neden olabilir.
Tiroit sorunları
Yetersiz iyot alımı tiroit bezi büyümesine neden olur. Kronik iyot eksikliği, çeşitli derecelerde yetersiz tiroit hormon üretimi ve hipotiroidi tablosunu geliştirir. Batılı ülkelerde iyotlu tuz kullanımı ile endemik guatr kaybolmuş, agresif tiroit kanserlerinde azalma görülmüştür.
Büyüme geriliği
Anne karnında iyot eksikliğine maruz kalmak, cücelik gibi önemli bir sorunlarla karşı karşıya kalınmasına neden olabilir. Bu durum özellikle okul çağında büyüme geriliği olarak da ortaya çıkabilir. Bu konuda yapılan çalışmalar, büyüme geriliği olan çocuklarda iyot eksikliğini tedavi etmenin, büyüme üzerinde olumlu etkilerinin olduğunu gösteriyor.
Tiroit kanseri
İyot ve tiroit hormonunun sentezi sandığımızdan çok daha önemli. Eğer iyot ihtiyacı yiyeceklerden ve içeceklerden yeteri kadar alınmazsa iyot yetersizliği tiroit kanserine davetiye çıkarabilir. Bu yüzden sofralarda mutlaka iyotlu tuz kullanılmalıdır. İyotlu tuz, hipertirodi olarak tanımladığımız zehirli guatrı rahatsızlıklarında ise kullanılmamalıdır.
Günlük iyot alımı ne kadar olmalı?
Çocukluk döneminde 6 yaşa kadar günde 90 mikrogram ve 6-12 yaş arasında da 120 mikrogram almak gerekir. Genç ve erişkinlerde bu rakam günde 150 mikrogram civarındadır. Hamilelerde ve emzirme döneminde ise günde 200 mikrogram almak yeterli olacaktır. Bunun için haftada 2 gün deniz ürünleri ve tavuk eti, haftada ortalama 4 yumurta ve günde 2 kibrit kutusu kadar beyaz peynir tüketmekte fayda var.