Uluslararası Mülteci Kongresi yarın başlayacak

İSTANBUL (AA) - İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi (İGAM), İngiltere Merkezli Uluslararası Yardım Kuruluşu Oxfam ve İnsan Kaynağı'nı Geliştirme Vakfı (İKGV) tarafından düzenlenen "Uluslararası Mülteci Kongresi", yarın başlayacak.

Sütlüce'deki bir otelde düzenlenen bilgilendirme toplantısında, 10-11 Mayıs'ta yapılacak kongreye 27 ülkeden 130 sivil toplum kuruluşu temsilcisinin katılacağı bildirildi.

Toplantının ardından AA muhabirinin sorularını yanıtlayan İGAM Başkanı Metin Çorabatır, kongreyi New York'ta BM Genel Kurulu'nda, mülteciler konusunda ele alınacak uluslararası bir girişime müdahale etmek amacıyla düzenlediklerini söyledi.

Mülteci konusunda uluslararası bir anlaşma yapmanın imkansız olduğuna dikkati çeken Çorabatır, şöyle konuştu:

"Hem mülteci barındıran hem de diğer ülkeler, mülteci krizinden mağdurlar. Mevcut yapıyı koruyarak, onun eksiklerini nasıl tamamlayalım sorusuna cevap bulmak için 2016 yılında New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda bir deklarasyon yayımlandı. Sorunlar dile getirildi ve sorunların çözümü için iki tane küresel mutabakatın hazırlanması hedef olarak kondu. Biri göçle ile diğeri de mültecilerle ilgili. Bu belgeler 2018'de New York'ta yapılacak BM Genel Kurulu'nda dünya devletleri liderlerinin imzasına sunulacak."

Hazırladıkları mutabakat metninin koordinasyonunu ve yapılan istişarelerle ilgili çalışmaları BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne verdiklerini belirten Çorabatır, şunları kaydetti:

"Onlar da hükümetlerle sivil toplum kuruluşları, akademisyenler, iş adamları ve bu konuyla ilgili kişilerle görüşmeler yaparak bu metni oluşturuyor. Kongremize 27 ülkeden delege katılıyor. En çok mülteci barındıran ülkelerden sivil toplum kuruluşlarının ve mültecilerin kurduğu derneklerin seslerini duyurmak ve küresel mutabakatta bu önerilerin ele alınması için kasım ayında atağa geçtik. Oxfam, Türkiye Mülteci Konseyi ve onun altındaki 25 sivil toplum kuruluşu ile mültecilerin kurduğu STK'lar ve Göç Araştırmaları Merkezi bu çalışmayı başlattı. Hazırlık komitesi kuruldu, anketler hazırlandı. Dünyada mülteci barındıran ülkelerdeki 500 STK ile anketler yaptık. Telefonda mülakat yaptık. Mülteci sorunları hakkında çözüm önerileri aldık. Her hafta toplantılar yaptık. Bu aşamada mülteci konusunda alt başlıkları içeren 5 tane tematik grup oluşturduk. Yarınki kongrede daha önce hazırlanan taslak metinler üzerinde bunları hazırlayan insanlar bir araya gelerek bu metinleri daha rafine hale getirecek. Bu metinleri yarın daha siyasi öneriler haline getireceğiz. Küresel mutabakatta yer almasını istediğimiz önerilere son şeklini vereceğiz."

- "Kongreye 27 ülkeden 130 temsilci katılıyor"

Oxfam Türkiye Direktörü Meryem Aslan da kongre öncesi başta mülteci barındıran ülkelerden olmak üzere birçok sivil toplum kuruluşundan 5 önemli konuda aldıkları kapsamlı önerileri rapor haline getirdiklerini söyledi. Bu kongreye 27 ülkeden 130 sivil toplum kuruluşu temsilcisinin katılacağını dile getiren Aslan, "Kongrede bu kuruluşların politika önerilerini daha geliştirip, BM Genel Kurulu'nda mülteciler konusunda yapılan müzakereleri etkilemeye çalışıyoruz hep beraber." dedi.

Katılımcı kuruluşların 5 aydan bu yana aynı konular üzerinde çalışma yaptığını anlatan Aslan, "Buradan ortak bir bildirge çıkması çok zor olmayacak. BM üyesi ülkeler bu metinleri kabul etmelerinden öte burada önemli olan müzakere sürecinde bu katılımın tanınması. Burada önemli olan mültecilerin ve mülteci barındıran ülkelerin söyleyecek bir şeylerinin olduğu ve birtakım politika önerilerini olduğunun görünmesi ve kabul edilmesi. İkinci aşama, diyaloğun oluşması. Mülteci konusunda ortak çözüm için başkalarının fikirlerinin olduğu ve başka yolların olduğunun kabul edilmesi önemli. Bunu bir süreç olarak görüyoruz. Bu süreçte söylediklerimizin bazıları kabul görür bazıları kabul görmez. Önemli olan müzakerelerle kapıların açılması." değerlendirmesini yaptı.

- "Zaman içerisinde hem mülteci sorunu değişti hem de ihtiyaçlar farklılaştı"

İKGV Genel Müdürü Dr. Muhtar Çokar da 30 yıldan buna göç alanında çalıştıklarını belirtti.

Göçe ilişkin ilk çalışmaların Bulgaristan'dan gelen Türk kökenli göçmenlerle başladığını ifade eden Çokar, şunları kaydetti:

"Bu süre içinde deneyim kazandık. Zaman içinde Türkiye'ye gelen diğer göçmenlere destek verdik. 2007'den beri BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ile ortak bir program yürütüyoruz. Mültecilerin sorunlarına çözüm bulmaya çalışıyoruz. 7 ilde ofisimiz var. 2005'ten itibaren mülteci sayısı artmaya başladı. Zaman içerisinde hem mülteci sorunu değişti hem de ihtiyaçlar farklılaştı. Bu da yeni politikaların gündeme gelmesine neden oldu. Ancak halen 2000'li yıllardaki politikalar bu konuda egemen. Hükümetlerin, BM'nin, uluslararası kuruluşların fikirleri halen aynı. Gelişmiş ülkelerin, 'Fazla mülteci almayalım, aldığımıza iyi bakalım, diğer mülteciler başka ülkelerde, örneğin Türkiye'de kalsın' gibi politikaları var. Bu kongrede amacımız yeni politika belirleme için bir adım atmak. Çünkü bu konuda uluslararası alanda yeni politika belirleme adımları var. Bu politikaların eskilere benzememesi için önerilerimizi kongrede dile getirip ilgililere bu önerileri ulaştıracağız."