Türkçedeki beklemek, istemek anlamlarına gelen ‘‘um-‘’ fiilinden türeyen umarsız sözcüğü çaresiz, çıkar yolu bulunmayan gibi anlamlar ifade etmektedir. Umarsız kelimesinin Türk Dil Kurumuna göre anlamları ise şu şekildedir:
Cümlede kullanım yerine göre sıfat ya da zarf görevinde kullanılan umarsız kelimesini içeren örnek cümleler:
Anlamları aynı olan sözcükler eş anlamlı/anlamdaş sözcükler olarak bilinir. Dilimizde bir kısmı Türkçe bir kısmı yabancı kökenli olmak üzere aynı anlama sahip olan çok fazla kelime bulunur. Umarsız eş anlamlısı olan kelimelerden biridir. Umarsızın eş anlamlısı olan sözcükler:
Çaresiz kelimesi umarsızın anlamını tam olarak karşılamasa da benzer anlamlarda kullanılan kelimelerdir. Bu nedenle çaresiz kelimesi umarsızın eş anlamlısı olarak sayılabilir. Çaresiz sözcüğü Farsçadaki "çare" kelimesinin türemesiyle oluşmuştur. Amansız, dermansız, çıkar yolu olmayan, mecburen, ister istemez, zavallı gibi anlamları karşılayan bu kelime, dilimizde sıklıkla kullanılmaktadır.
Umarsız kelimesinin eş anlamı olarak sayılabilecek çaresiz kelimesiyle ilgili örnek cümleler: