Un sanayicileri, karşılıksız çekte hapis cezasının kaldırılmasına karşı

Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu, Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği ve Türkiye Yem Sanayicileri Birliği, ekonomik suça ekonomik ceza ilkesi ile karşılıksız çekte hapis cezasının kaldırılmasının ticari hayatta güven sorununa ve piyasaların daralmasına sebebiyet vereceği görüşünde birleşti.

Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu Başkanı Erhan Özmen, Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Başkanı Murat Bozkurt ve Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Başkanı Ülkü Karakuş yaptıkları ortak yazılı açıklamada yeni düzenleme ile çekin ticari itibarı fazla, güvenli ödeme aracı olmaktan çıkardığını kaydetti. Başkanlar, konuya dair şu değerlendirmelerde bulundu:

“Hapis cezası yaptırımı ile çekler, ticari itibarı fazla güvenli bir ödeme aracı olarak işlem görmektedir. Bu yeni düzenlemeyle çeklerin herhangi bir ödeme senedinden farkı kalmayacak ve ticari hayatın gereği olan güven hususu da sorgulanır bir hal alacaktır. Malının ve hizmetinin bedelini vadeli çekle alanlar, yeni dönemde çeki güvenli ve itibarlı bir araç olarak kabul etmekte tereddüt yaşayacaklardır. Dolayısıyla, vadeli satış yapan alacaklının banka teminat mektubu, gayrimenkul teminatı gibi güçlü teminatlar arayışına gitmeleri gelecek dönemin önemli konularından biri haline gelecek, bu da ticari hacmin daralması sonucunu doğuracaktır.”

Hapis cezası yaptırımının karşılıksız çek sayısını indirdiğine işaret edilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Merkez Bankası verilerine göre 2009 sonunda 1 milyon 910 bin olan karşılıksız işlemi gören çek sayısı 2010'da yüzde 52,9 azalarak 900 bin 272'ye, 2011 ise yüzde 33,9 azalarak 594 bin 836'ya gerilemiştir. Mahkemelere intikal eden çek davası sayısında da azalma gözlenmektedir. 2000–2008 arasında mahkemelere 466 bin 806 dosya gelirken, 2009'da 82 bin 934, 2010'da 105 bin 643 ve 2011 yılında ise mahkemelerde 47 bin 970 dava görüldü.”

Bildiride tasarıda ciddi eksiklikler bulunduğuna işaret edilirken; “Çekin yazılımından tahsiline kadarki süreçte tüm tarafların eşit şekilde korunması gerekmektedir. Piyasada vadeli satışlardaki güven olgusunu yeniden tahsis edecek, piyasanın vadeli yapısını sürdürecek, bozulan piyasa ahlakının ortaya çıkardığı "ödemeden kaçınmaları" ortadan kaldıracak bir uygulamaya ihtiyaç vardır.