Ünal Çeviköz: ’lozan Ve Montreux Antlaşmaları Tartışmaya Açılmamalıdır’

Emekli Büyükelçisi Ünal Çeviköz, Yakın Doğu Üniversitesi (YDÜ)’nde, “Türk Dış Politikasının Temel Parametreleri ve Kıbrıs” başlıklı bir seminer verdi. Çeviköz, "Türkiye’nin tapusu olan Lozan ve Montreux Antlaşmaları tartışmaya açılmamalıdır" diye konuştuYakın Doğu Enstitüsü Güvenlik Akademisi kapsamında verdiği seminerde Türk dış politikasının parametrelerini irdeleyen Ünal Çeviköz, “Bugün Türkiye’nin dış politikasında çok ciddi sorunlarla karşı karşıyayız. Bu sorunların özellikle Lozan üzerinden tartışıldığı ve Lozan konusunun bilhassa kamuoyunda öne çıkartıldığı bir dönem. Onun için 1923ten itibaren Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu, o ilk dönemdeki dış politika uygulaması ve Lozan anlaşmasının önemi bizim için şu anda fevkalade dikkat çekilmesi gereken bir olay” dedi.Lozan Barış Antlaşması’nın Türkiye Cumhuriyeti açısından önemini, güncel çerçevede değerlendiren Çeviköz, “1930’lu yıllarda Türkiye’nin boğazlar üzerinde ulusal egemenliğinin olmaması ve boğazların ulusal bir komisyon tarafından yönetiliyor olması, Türkiye’nin yaklaşan bir savaş tehlikesi halinde çok ciddi bir şekilde güvenliğini tehdit edecekti. İşte bu nedenle Türkiye bu rejimin ve bu statünün değişmesi için uluslararası komisyon üyelerine bir çağrıda bulundu. Bunun sonucudur ki 1936’da Montreux Antlaşması imzalanmıştır. Montreux Antlaşması’nın imzalanmasıyla birlikte Lozan’ın bizim ulusal egemenliğimizin tehdit edilmesine yardımcı olmayan çözümü bu defa boğazlar üzerindeki hükümdarlık hakkımızı, egemenliğimizi gayet sağlam bir şekilde yerine getirecek bir düzenlemeyle sonuçlandırılmıştır. Bu iki antlaşma önemlidir; birincisi Lozan, ikincisi Montreux. Ben bu iki antlaşmayı Türkiye’nin tapusu olarak değerlendiriyorum ve bu iki antlaşmanın da hiç bir şekilde tartışmaya açılmaması gerektiğini, tartışmaya açıldığı takdirde Türkiye Cumhuriyeti’nin egemenliğinin ve bağımsızlığının çok ciddi bir şekilde tehlikeye gireceğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı."Güney Kıbrıs Rum yönetiminde yeni mütabakata evet çıkma ihtimali çok düşüktür"Kendisine yöneltilen bir soru üzerine Türk dış politikasını Kıbrıs ekseninde değerlendiren Ünal Çeviköz, “Türkiye’nin Annan Planı ile ilgili hedeflemiş olduğu mesele Kıbrıs sorununun çözümlenmesi ve Kıbrıs’ta iki tarafın barış içinde tekrar bir araya gelebilecekleri şekilde yeniden kurulmasıydı. Bunun sonucunda da Türkiye’nin Avrupa Birliği ile olan ilişkilerinin tıkanıklarının aşılması bekleniyordu. Referandumun sonucu olumsuz çıkınca bunların hiç biri gerçekleşmedi. Ayrıca Avrupa Birliği de Türkiye’ye vermiş olduğu vaatleri yerinde tutmadı ve Güney Kıbrıs Rum yönetimini üye olarak kabul etti. O andan itibaren zaten Türkiye’nin ne Kıbrıs’la ilgili ne de Avrupa Birliği ile Kıbrıs bağlantılı olaraktan beklediği süreçler olumlu bir şekilde ilerlemiştir. Benim hissettiğim kadarıyla dışardan bakıldığındaGüney Kıbrıs Rum yönetiminde yeni mutabakata ’evet’ çıkma ihtimali çok düşüktür. Kuzey Kıbrıs’ta ise ’evet’ lerin eskisi kadar çok olamadığı, dolayısıyla Kıbrıslı Türkleri memnun etmeyecek bir çözüm düzene geçirilirse ’hayır’ çıkma ihtimalinin olduğu şeklinde bir söylenti var. Onun için müzakereleri sabırla bir süre daha sürdürmek ama sonunda eğer bir yere varılamıyorsa o zaman belki de B Planı, C Planı gibi başka bir takım alternatifler üzerinde ciddi bir şekilde düşünmenin zamanı geldi” dedi.Programın soru cevap bölümünden sonra YDÜ Rektör Vekili Prof. Dr. Şenol Bektaş Ünal Çeviköz’e YDÜ Yakın Doğu Enstitüsü “Güvenlik Akademisi Sertifika Programı”na katkılarından dolayı teşekkür belgesi takdim etti.Güvenlik kavramının ve uygulamalarının tüm boyutlarıyla irdeleneceği ve toplamda 8 hafta sürecek “Güvenlik Akademisi Sertifika Programı”na alanlarında uzman akademisyenler, karar alıcılar, politika yapıcılar, diplomatlar katılacaklar. Program her Cumartesi saat 10:00’da Yakın Doğu Üniversitesi Büyük Kütüphane Salon-4’de gerçekleştirilecek.