"UNESCO Troya için dönüm noktası oldu"

ÇANAKKALE (AA) - BURAK AKAY - UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'ne kabulünün 20. yılı kutlanan Troya Antik Kenti, geriye dönük 3 bin yıldan fazla zaman dilimindeki uygarlıkları izleme olanağı sağlayan kalıntıları, 5 bin yıla dayanan tarihiyle yerli yabancı ziyaretçilerin akınına uğruyor.

Özellikle Uzak Doğu ülkelerinden yoğun talep gören ve her geçen yıl ziyaretçi sayısı artan antik kente, "Troya Yılı" ilan edilmesinin de etkisiyle bu sene bir milyon ziyaretçi bekleniyor.

En erken yerleşim katmanı M.Ö. 3000-2500 ile Erken Tunç Çağı'na tarihlenen, daha sonra sürekli yerleşim gören ve yerleşim katmanları Roma Dönemi ile sona eren antik kent, gösterdiği kesintisiz katmanlaşma ile Avrupa ve Ege'deki diğer arkeolojik alanlar için referans görevi görüyor.

İlk olarak 1871'de Heinrich Schliemann, daha sonra W. Dörpfeld, C.W Blegen tarafından kazılan, Çanakkale'nin Tevfikiye köyü sınırları içindeki bu görkemli arkeolojik şehirde kazılar halen sürdürülüyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığınca 1996 yılında "Troya Tarihi Milli Parkı" ilan edilen antik kent için dönemin Troya Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Manfred Osman Korfmann'ın önerisiyle UNESCO'ya başvuru yapıldı. 1998 yılı itibarıyla UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'ne kabul edilen Troya Antik Kenti, zaman içinde dünyanın en çok tanınan antik kentlerinde biri haline geldi.

Antik dönemin ünlü ozanı Homeros'un, M.Ö. 730 yılında yazdığı, 10 yıllık Troya Savaşı'nın son 51 gününün anlatıldığı, 15 bin 693 dize, 24 farklı bölümden oluşan İlyada Destanı'nda yer verdiği Troya'nın ünü, başrolünü Brad Pitt'in üstlendiği "Troy" filmiyle üst seviyeye ulaştı.

- "UNESCO Troya için bir dönüm noktası oldu"

Troya Antik Kenti Kazı Heyeti Başkanı ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rüstem Aslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, antik kentin 5 bin yıllık geçmişi içinde barındıran nadide bir nokta olduğunu söyledi.

Aslan, 1996'da Milli Park özelliği kazanan, 1998'de de UNESCO'nun Dünya Kültür Miras Listesi'ne giren Troya'nın her geçen yıl daha çok ziyaret edilen bir merkez haline geldiğini vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Troya, sadece Çanakkale ya da Türkiye için değil tüm dünya için önemli bir yer. Troya 20 yıl önce UNESCO listesine girdikten sonra bölgeye daha çok özen gösterildi ve dünyadaki bilinirliği arttı. Kısa sürede hazırlanan sosyal faaliyetler, sergiler, yayınlar ve belgesel filmler ile burası daha çok bilinen bir nokta oldu. Hatta 2001'de Troy filminin gösterime girmesi Troya'nın uluslararası alandaki bilinirliğini ve Troya'ya olan ilgiyi arttırdı. UNESCO ve diğer koruma anlamındaki etkilerle birlikte Troya'da her anlamda bir farklılık meydana geldi. Gerek kazılar anlamında gerek alandaki diğer faaliyetler anlamında çok önemli etaplar katedildi. UNESCO Troya için bir dönüm noktası oldu."

- "Troya Müzesi fikri ortaya çıktı"

Prof. Dr. Aslan, Troya'nın Dünya Kültür Miras Listesi'ne girmesinin ardından burada yapılan tüm çalışmaların akabinde bir "Troya Müzesi" fikrinin ortaya atıldığını belirtti.

Dönemin kazı heyeti başkanı Prof. Dr. Manfred Osman Korfmann tarafından oluşturulan bu fikrin, Kültür ve Turizm Bakanlığınca devam ettirilerek bir yarışma düzenlendiğini ve bu yarışmayı kazanan projenin bugünkü müzenin temellerini attığını anlatan Aslan, şunları kaydetti:

"Kültür ve Turizm Bakanlığı 2014'ten sonra da gerekli finans ve kamulaştırmayla alakalı ayrıntıları çözerek Troya Müzesinin yakın bir zamanda açılması için gerekli tüm çalışmaları yaptı. 2018 yılı tüm bu çalışmaları çevresinde Kültür ve Turizm Bakanlığınca, bütün STK'ların ve Çanakkale Valiliğinin girişimiyle 'Troya Yılı' ilan edildi. Burada Tanıtma Genel Müdürlüğü ve Çanakkale Valiliğinin organizasyonuyla pek çok ulusal ve uluslararası etkinlik yapıldı, yapılmaya devam ediliyor. Dünya genelinde 90'dan fazla fuarda Troya anlatıldı. Çeşitli sergiler, sempozyumlar gerçekleştiriliyor. Kısa bir süre içinde de Troya Müzesi açılmış olacak. Bu 20 yıllık süreçte, Troya Müzesiyle beraber sorumlu bakanlıkların ve kurulların hem gezi ve bilgilendirme hem de rekreasyon anlamında çok büyük ve kalıcı projeleri söz konusu."

Aslan, "Troya, özellikle Uzak Doğu'dan yoğun talep görüyor ve her geçen yıl ziyaretçi sayısı artıyor. UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'ne girişinin 20. yılında 2018'in 'Troya Yılı' ilan edilmesinin de etkisiyle antik kente bu dönem bir milyon ziyaretçi bekliyoruz." ifadelerini kullandı.