Üniversitede geliştirilen "Yasun" küçük arazide "büyük iş" yapacak

KEMAL CEYLAN - Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği akademisyen ve öğrencilerince geliştirilen ve "Yasun" adı verilen araç ile ekili arazideki zararlı otların çevreye zarar vermeden yok edilmesi amaçlanıyor.

Yarı otonom kara aracı "Yasun" ile zararlı otların yok edilmesinin yanı sıra özellikle küçük araziye sahip çiftçilerin traktör ihtiyacının giderilmesi hedefleniyor.

Üzerindeki iki elektrikli motor sayesinde bir tona kadar yük taşıma kapasitesine sahip araç, kablosuz bağlantıyla uzaktan kontrol edilebiliyor.

Özel yazılımıyla zararlı bitkileri tanıyan Yasun, sensörlerden gelen sinyale göre haznesindeki zirai ilacın zararlı bitkiye püskürtülmesini sağlıyor.

Samsun Çarşamba Havalimanı'nda düzenlenen TEKNOFEST KARADENİZ'de sergilenen araçla, özellikle daha küçük araziye sahip ve traktörü olmayan çiftçilerin tarımsal faaliyetlerini daha kolay yürütmesi sağlanıyor.

Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Çolak, AA muhabirine, TEKNOFEST KARADENİZ'e 5 kişilik ekiple katıldıklarını söyledi.

Ekibin yaklaşık 11 aydır "Yasun" üzerinde çalıştığını anlatan Çolak, "Önemli bir proje olarak görüyoruz. Türkiye'de ortalama ekili alan 61 dönüm. Bunlar küçük alanlar. Her üreticinin traktör alma şansı yok ve dijital teknolojinin tarıma doğrudan girdiği dönemi yaşıyoruz. Bunu çiftçimizin imkanlarını genişletmek amacıyla değerlendirmek istedik." dedi.

- Aracın ismi Hun Türkçesinden geliyor

Yasun'un, önceden tanımlanan bitkiyi sensörleri aracılığıyla tespit edip o yöne ilaçlama yapma prensibiyle çalıştığını dile getiren Çolak, "Dolayısıyla doğal kaynaklarımızı kirletmemiş oluyoruz, ekosistem dostu bir sistem yaptık. Elektrik motoruyla, yani akü ile çalışan bir araç. Bunu paletli olarak, sıra aralarına çok rahat girebilecek şekilde geliştirdik." diye konuştu.

Tarımda makine tasarımı, kullanımı, imalatının ardından yapay zeka kullanımına da başlandığına dikkati çeken Çolak, "İnşallah bir sonraki dönemde bunun tam otonom olanını geliştireceğiz. İyi bir yatırımcı bulabilirsek çok versiyon üretme şansımız var. Öğrencilerim müthiş performans gösteriyor. Her akşam toplandık, durumu değerlendirdik. 11 ay sürdü. Oldukça güzel bir ürün çıkacak ortaya." ifadelerini kullandı.

Aracın yalnızca ilaçlama yapmadığını vurgulayan Çolak, "Bazı yan denemeler yaptık. Mesela bu araçla küçük bir pulluğu çekebiliyoruz, sürüm yapabiliyoruz. Küçük arazisi olan çiftçimizin traktör almasına gerek yok. Önemli olan tarımsal işleri, insan gücünü en aza indirerek, kaliteyi artırarak halletmemiz lazım." şeklinde konuştu.

Çolak, araca Türkçe isim koymak istediklerini belirterek, "Yasun ismi, Hun Türkçesinde 'doğa' anlamına gelmektedir. Doğa dostu bir tasarım olduğu için bu ismi tercih ettik. Bir de filozof demek. Kendisinden beklenmeyen, büyülü, sihirli bir araç anlamına geliyor. Aracımızın büyük bölümü yerli imkanlarla yapıldı. Yabancı malzeme kullanmamaya gayret ettik." değerlendirmesinde bulundu.