YASEMİN KALYONCUOĞLU - On Birinci Kalkınma Planı kapsamında üniversitelerde yurt içi ve yurt dışında taşınmaz vakıf kültür varlıklarını korumaya yönelik Ulusal Restorasyon Mükemmeliyet Merkezi kurulacak.
2019-2023 dönemini kapsayan On Birinci Kalkınma Planı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayının ardından TBMM'ye sunuldu.
Programda kültür ve sanatla ilgili konulara yer verildi.
Planda kültürel zenginlik ve çeşitliliğin korunup geliştirilerek gelecek nesillere aktarılması, kültür ve sanat faaliyetlerinin yaygınlaştırılması, milli kültür ve ortak değerler etrafında toplumsal bütünlüğün ve dayanışmanın güçlendirilmesi ile kültürün kalkınmadaki çok boyutlu etkisinin artırılması, hedefler arasında yer aldı.
Kültür ve sanatın geliştirilmesi amacıyla birtakım politika ve tedbirler belirlendi. Buna göre, yurt içi ve yurt dışındaki kültürel miras, toplumun kültür, tarih ve estetik bilincini geliştirecek, kültür turizmine katkı sağlayacak ve afet riskini dikkate alacak şekilde korunacak.
Taşınmaz vakıf kültür varlıklarına vakfiye şartları doğrultusunda işlevsellik kazandırılacak.
- 73 bin 500 restorasyon hedefi
Yurt içi ve yurt dışında taşınmaz vakıf kültür varlıklarını korumaya yönelik restorasyon ve onarım faaliyetleri nitelik ve nicelik olarak geliştirilecek. Üniversitelerde Ulusal Restorasyon Mükemmeliyet Merkezi kurulacak.
Plan kapsamında 2018'de 11 bin olan restorasyonu tamamlanan taşınır kültür varlığı sayısının 2023'te 73 bin 500'e çıkarılması hedefleniyor.
Tarihi kent dokularına yönelik kentsel tasarımlar yapılacak, tarihi kent bölgeleri bu tasarımlara göre bütüncül anlayışla iyileştirilecek.
Yurt içi ve yurt dışındaki taşınmaz kültür mirasın korunmasına yönelik yürütülen tespit ve envanter çalışmalarına devam edilecek ve elde edilen veriler dijital ortama aktarılacak.
Çeşme, imaret, aşevi gibi taşınmaz vakıf kültür varlıklarına vakfiye şartları doğrultusunda işlevsellik kazandırılacak.
- Müzelerin nitelik ve niceliği artırılacak
UNESCO koruması altındaki alanlar başta olmak üzere arkeoloji, edebiyat, tarih, tabiat konulu tematik kültür rotaları belirlenecek ve bunların tanıtımı yapılacak.
Çanakkale şehitlikleri ve savaş alanları ihya edilerek Tarihi Alan açık hava müzesine dönüştürülecek. Kültürel altyapı unsurlarının daha verimli ve etkili kullanılabilmesi için mimarisi, işletme ve yönetim modeli işlevsel hale getirilecek, farklı etkinliklere imkan veren esnek mekansal tasarımlar geliştirilecek.
Kültür yapılarının şehir yaşamında üçüncü mekan olarak benimsenmesi için ulaşılabilir, yaygın ve cazip yapılar tasarlanacak.
Kentsel tasarımların, imar planlarının, toplu konutlar ve kamu binalarının peyzaja, şehrin dokusuna, estetiğine ve kimliğine katkı sağlamasına özen gösterilecek ve kentsel dönüşüm uygulamalarının kültürel kimliğe ve yapıya uygunluğu gözetilecek.
Yerel yönetimler ve ilgili kamu kurumlarının, şehre kimlik katan önemli mekanlara ilişkin markalaştırma uygulamaları teşvik edilip yaygınlaştırılacak.
Özel müzelerin kurulması teşvik edilerek çağdaş müzecilik anlayışı içerisinde müzelerin nitelik ve niceliği artırılacak.
- Erken yaşta kültür sanat eğitimi
Kültür ve sanata erişim ve katılım olanakları artırılacak. Kültür ve sanatın bir yaşam alışkanlığı olarak gelişmesi için erken yaşlardan itibaren kültür ve sanat eğitimi verilecek.
Okuma kültürünün oluşturulması ve yaygınlaştırılması amacıyla kütüphanecilik hizmetleri geliştirilecek. Kütüphaneler bu alandaki yeni teknolojiler ve yönetim yaklaşımlarından da istifade edilerek mekansal ve işlevsel olarak yeniden yapılandırılacak.
Kültür ve sanat hizmetlerinin sunumunda mahalli idareler, özel sektör ve sivil toplumun rolü güçlendirilecek. Klasik Türk sanatlarını yaygınlaştırmaya yönelik faaliyetler düzenlenecek.
Türk-İslam tarihinin farklı dönemlerine ait kültürel mirasa öncelik verilerek kültürel mirasın araştırılması, korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması sağlanacak.
- Referans metinler ilgili kurumlarca yayınlanacak
Türkçenin doğru ve yetkin şekilde kullanılması için örgün eğitim başta olmak üzere her türlü medya, yasal düzenleme gibi araçlar etkin bir şekilde kullanılacak.
Türkçenin zenginliğinin kayıt altına alınması için etimolojik sözlük tamamlanacak. Yurt dışında Türk dili ve kültürünün öğretimi ve tanıtımı faaliyetleri geliştirilecek.
Her türlü basın, yayın ve medya ortamında Türkçenin güzel kullanılması özendirilecek, mesajını dille ileten tüm sanat eserlerinde kelime zenginliği teşvik edilecek.
Türk kültür ve medeniyetine dair referans niteliğindeki metinler, belirli bir program dahilinde akademik niteliği haiz üniversiteler, yayınevleri ve ilgili kamu kurumlarınca yayınlanacak.
Fikri emek sonucu oluşan ürünlerin öneminin ve değerinin toplumun tüm kesimlerine benimsetilmesi sağlanacak ve fikri haklara konu ürün ve eserlere ilişkin bilgi ve veri altyapısı güçlendirilecek.
- Nitelikli kültür sanat profesyonelleri yetiştirilecek
Kamu kurumları ve özel sektörün koordinasyon içerisinde hareket etmesini sağlayacak bir mekanizma oluşturulmasına ilişkin hukuki ve idari düzenlemeler yapılacak.
Kültür sanat kurumlarının daha etkin yönetimi ve uzmanlık alanlarının genişletilmesi için nitelikli kültür sanat profesyonelleri yetiştirilecek. Yükseköğretimde kültür yönetimi bölümleri yaygınlaştırılacak.
Kültür yönetimi bölümlerinin akademide yaygınlaştırılması ve mevcuttakilerin verimliliğinin artırılması sağlanacak.
Dünya kamuoyunda olumlu bir Türkiye algısı oluşmasına yönelik kültürel faaliyetler yürütülecek.
- Bilimsel birikim yurt dışında tanıtılacak
Türkiye'nin bilimsel ve akademik birikimi yurt dışında tanıtılacak. Kitap ve süreli yayın yayımcılığı alanlarının geliştirilmesine yönelik faaliyetler desteklenecek.
Elektronik yayınlar da dahil olmak üzere yayıncılık faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik Ar-Ge çalışmaları desteklenecek.
Nitelikli kültürel yayınlara daha fazla sayıda okurun ulaşımını temin etmek üzere e-kitap formatında daha fazla sayıda eserin kamu yayını olması sağlanacak.