"Üreticiden tüketiciye" modeli
ANKARA (İHA) - Tarım ve Köyişleri Bakanı Sami Güçlü, toptancı hallerini devreden çıkararak, üreticiden süpermarketlere satışı sağlayacak olan Toptancı Halleri ile İlgili Kanun Hükmünde Kararname'de değişiklik yapılacağını açıkladı. Güçlü ayrıca, tarımsal ürünlerde maliyetleri düşürmek ve verimi artırmak için girdilere uygulanan KDV oranlarını yüzde 1'e indirildiğini söyledi.
Tarım Bakanı Güçlü, DYP Hatay Milletvekili Züheyir Amber'in, girdi fiyatlarının yüksekliğini hatırlatarak, birer kilo buğday, domates, pancar, pamuk ve pirinç yetiştirmek için çiftçinin ne kadar masraf yaptığını ve bu ürünlerin 2005 yılı satış fiyatlarının ne olduğuyla ilgili yazılı soru önergesini cevaplandırdı. Tarımsal ürün maliyetlerinin, o ürünlerinin yetiştiricilerini yaygın olduğu illerden alınarak yıllık tahmini maliyet verilerinin değerlendirilmesi yoluyla Türkiye genelinde ve bölgesel bazda hesaplanabildiğini ifade eden Güçlü, 2004 yılında pamuğun kilogram maliyetinin 810 bin olduğunu, buna karşılık 500-900 bin lira arasında satıldığını, şeker pancarının maliyetinin 70 bin lira olduğunu 100 bin liraya satıldığını, pirincin maliyetinin 560 bin lira olmasına karşılık 810-1 milyon 200 bin lira arasında satıldığını, buğdayın maliyetinin 290 bin lira olduğunu 330 bin liraya satıldığını, domatesin ise 210 bin lira maliyeti olmasına rağmen satış fiyatının pazarda değiştiğini açıkladı.
Güçlü, çiftçinin ürünü değerinde satabilmesi için pazarlama kanallarının iyileştirilmesi amacıyla Bakanlığın 5200 sayılı Tarımsal Üretici birlikleri Kanunu'nu 2004 yılında çıkardığını ve konuyla ilgili uygulama yönetmeliğini de 2005 yılı Ocak ayında yayınladığını hatırlattı. Söz konusu yönetmelik çerçevesinde bugüne kadar 22 adet üretici birliği kurulduğunu ve kurulmaya devam ettiğini belirten Güçlü, böylece küçük üreticilerin biraraya gelerek daha kaliteli üretim yapmaları ve alıcı karşısında pozisyonlarını güçlendirmelerinin sağlanmaya çalışıldığını söyledi. Güçlü, diğer yandan özellikle Yaş Meyve Sebze ticaretinde üretici birliklerinin ürünlerini Toptancı Hallerine sokmadan doğrudan süpermarketlere satabilmeleri amacıyla 522 sayılı Toptancı Halleri ile ilgili Kanun Hükmünde Kararname'de değişiklik yapılması hususunda çalışmaların sürdüğünü kaydetti.
Tarımsal üretim maliyetleriyle ilgili de bilgi veren Güçlü, Tarımla üretim maliyetleri içerisinde yüzde 10-15 gibi bir paya sahip olan gübre fiyatlarında 2003 yılının ilk dokuz aylık döneminde yüzde 16'lık artış yaşanmasına rağmen, kimyevi gübrelerin temel hammaddelerinden biri olan amonyağın dış piyasalarda fiyatının yüzde 100'ün üzerinde artması sonucu 2003 yılının son çeyreğinde gübre çeşitlerine göre değişmekte birlikte ortalama yüzde 10 ile yüzde 48 arasında fiyat artışı yaşandığını ifade etti. Mazot ve kimyevi gübre fiyatlarının dış piyasalardaki hammadde ve mamul madde fiyatlarıyla döviz kurlarına göre serbest piyasa koşullarında oluştuğunu hatırlatan Güçlü, bakanlığın fiyatlara herhangi bir müdahale yetkisinin bulunmadığını ancak üretim maliyetlerinin geri çekilmesi ve verim artışı sağlanması için girdilere uygulanan KDV oranlarının düşürülmesi amacıyla Maliye Bakanlığı nezrinde girişimlerde bulunduklarını söyledi.
Güçlü, bu girişimler sonucunda Buğday, Arpa, Mısır, Çeltik, Fasulye, Yer Fıstığı, Ayçiçeği, Soya, Şeker Pancarı, Patates, Pamuk yüzde 8'den, nohut, yonca, korunga yüzde 18'den, Adi ve diğer Fiğler, Sorgum yüzde 8'den, Sudan Otu yüzde 18'deln, Sorgum-Sudan Melezinin Sertifikalı tohumlukları yüzde 18'den, sertifikalı meyve fidanları yüzde 8'den, suni tohumlama sperması yüzde 18'den yüzde 1 KDV oranına indirildiğini açıkladı.
