ÜRETİMDEN İHRACATA TARIM - Türkiye artık tohum üreten ve ihraç eden ülke konumuna geldi

DENİZ ÇİÇEK - Tarım ve Orman Bakanlığı öncülüğünde yürütülen çalışmalarla, son 5 yıllık dönemde sertifikalı tohumluk ihracatı 58 bin tondan 72 bin tona yükselirken, aynı dönemde yapılan tohumluk ithalat ise 49 bin tondan 46 bin tona geriledi.

AA muhabirinin, Tarım ve Orman Bakanlığından edindiği bilgiye göre, Türkiye'de19 yılda sertifikalı tohumluk üretimi 145 bin tondan yüzde 756'lık artışla 2020 sonu itibarıyla 1 milyon 242 bin ton seviyesine yükseldi.

Etkin çalışmalar ve sağlanan desteklerle tohum üretiminde buğdayda yüzde 525, arpada yüzde 4 bin 979, mısırda yüzde 330, çeltikte yüzde 671, standart-sertifikalı sebze tohumu üretiminde de yüzde 79 artış gerçekleşti.

​​​​​​​Türkiye'de sertifikalı tohumluk üretimi ağırlıklı olarak özel sektör eliyle yürütülürken, özellikle hububatta kamu ağırlığı devam ediyor. Ülkede büyümeye ve gelişmeye devam eden tohumculuk sektörü, uluslararası sistemlerle entegrasyonu sağlarken, uluslararası normlarda tohum üretim ve sertifikasyon sistemine sahip bir konuma ulaştı. 2002 yılında 120 civarında olan tohumluk şirketi sayısı bugün itibarıyla 1004'e çıktı.

- Sertifikalı tohum üretimi destekleniyor

Bakanlık tarafından 2015-2020 yıllarında sertifikalı tohum üreten üreticilere yaklaşık 548 milyon lira yurt içi sertifikalı tohum üretim desteği ödemesi yapıldı. Tohum üreticilerine 2015 yılında yurt içi sertifikalı tohum üretimi için ödenen destek miktarı yaklaşık 57 milyon lira iken, 2019 yılı için yaklaşık 148 milyon liraya ulaştı. 2020 yılı ödemelerinin tamamlanması ile tohum üreticilerine yaklaşık 140-150 milyon lira civarında destek ödemesi yapılması öngörülüyor.

2020 yılı itibarıyla 1 milyon 242 bin ton olan toplam sertifikalı tohumluk üretiminin sadece yüzde 3,7'sine tekabül eden 46 bin tonluk kısmı ithalatla karşılandı. İthal edilen bu tohumlukların da çok büyük bir kısmı doğrudan üretime girmeyen ebeveyn hatlardan oluşuyor.

- Türkiye, tohum ihraç eden ülke konumunda

Türkiye'de birçok türe ait yerli imkanlarla sertifikalı tohumluk üretimi gerçekleştiriliyor. Özellikle kışlık sebzeler ve bazı yem bitkisi türlerinde arz açığının azaltılması için yerli üretimin artırılmasına yönelik çalışmalar yapılıyor.

Türkiye artık tohum üreten ve ihraç eden bir ülke konumuna yükseldi. Son 5 yıllık dönemde sertifikalı tohumluk ihracatı 58 bin tondan 2020 yılı sonu itibarıyla 72 bin tona yükseldi. Aynı dönemde yapılan tohumluk ithalat miktarları ise 49 bin tondan 46 bin tona geriledi. Tohumluk ihracatında Rusya, Ukrayna, Macaristan, Irak ve Azerbaycan ilk sıralarda yer alıyor. Toplam tohumluk ithalatının yüzde 35'i ise Fransa, İtalya ve ABD'den yapıldı.