Uyku apnesi, ihmal edilmemesi gereken ciddi bir uyku bozukluğudur. Erken teşhis ve etkili tedavi ile semptomların kontrol altına alınması ve komplikasyon riskinin azaltılması mümkündür. Uyku apnesi, uyku sırasında düzensiz solunum desenleri nedeniyle vücudun yeterli oksijen almasını engelleyebilir. Bu durum, kalp hastalıkları, hipertansiyon, inme, diyabet ve diğer ciddi sağlık sorunları riskini artırabilir.
Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun tekrarlayan duraklamalarıyla karakterize olan bir uyku bozukluğudur. Bu duraklamalar genellikle kişinin nefes almasını geçici olarak durdurur ve uyku kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. Uyku apnesi genellikle uyku sırasında horlama, huzursuzluk ve gece boyunca sık sık uyanma gibi semptomlarla ilişkilendirilir. Obstrüktif uyku apnesi (OSA), merkezi uyku apnesi (CSA) ve karma uyku apnesi olmak üzere 3 tip uyku apnesi vardır.
Uyku apnesi neden olur sorusuna ise şu yanıtı verebiliriz:
Uyku apnesinin nedenleri genellikle kişinin anatomik yapısı, aşırı kilo, yaş, cinsiyet ve genetik faktörlerle ilişkilidir. Aşırı kilo, yağ dokusunun boğaz çevresinde birikmesine ve solunum yolunun tıkanmasına neden olabilir. Ayrıca, genetik faktörler ve aile öyküsü de uyku apnesi riskini artırabilir.
Uyku apnesi genellikle bir kişinin uyku sırasında yaşadığı belirtiler ve uyku testleri ile teşhis edilir. Ancak, uyku apnesinin belirtileri genellikle kişinin kendisi veya yakın çevresi tarafından fark edilebilir. Uyku apnesi belirtileri şunlardır:
Uyku apnesi tedavi edilmediğinde kalp hastalıkları, hipertansiyon, inme, diyabet ve diğer ciddi sağlık sorunları riskini artırabilir. Ayrıca, uyku apnesi uyku kalitesini düşürür, gündüz uyuklamalarına yol açabilir ve genel yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Tedavi edilmezse uyku apnesi birçok ciddi sağlık sorununa yol açabilir. Bunlar:
Uyku apnesi olan kişilerin uyku düzeni apnenin şiddetine ve uygulanan tedaviye bağlı olarak değişir. Hafif uyku apnesi vakalarında hastalar geceleri sık sık uyanmadan nispeten rahat bir şekilde uyuyabilirler. Ancak orta ve şiddetli uyku apnesi vakalarında hastalar geceleri birçok kez nefessiz kalabilir ve uyanabilirler. Bu durum gündüz yorgunluğuna, konsantrasyon zorluğuna ve sinirlilik gibi semptomlara yol açabilir. Uyku apnesi olan kişilerin uyku düzenini iyileştirmek için şu yöntemleri deneyebilirler:
Uyku apnesi testi, uyku apnesi olup olmadığını belirlemek için kullanılan bir testtir. Uyku apnesi testi genellikle bir uyku laboratuvarında yapılır. Test sırasında vücudun çeşitli işlevlerini izlemek için sensörler takılır. Bu sensörler nefes alma, kalp atış hızı, oksijen seviyeleri ve beyin dalgaları gibi şeyleri izlenir. Uyku apnesi tedavisi ise altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Hafif uyku apnesi vakalarında yaşam tarzı değişiklikleri tek başına tedavi için yeterli olabilir. Bu değişikliklerden bazıları şöyledir:
Daha şiddetli uyku apnesi vakalarında, ameliyatsız uyku apnesi tedavisi uygulanabilir. Ameliyatsız uyku apnesi tedavisi, uyku apnesi cihazı yani CPAP ile yapılır. CPAP, uyku sırasında hava yollarını açık tutmak için nazik bir hava basıncı sağlayan bir cihazdır. CPAP bir maske ve bir tüp aracılığıyla burun veya ağızdan verilir. Ancak bazı durumlarda cerrahi de bir seçenek olabilir. Cerrahi, hava yollarını genişletmek için boğazı veya çeneyi yeniden şekillendirmeyi içerir.
Not: Bu içerik bilgilendirme amaçlıdır, tıbbi tavsiye içermemektedir. Uyku apnesi ile ilgili herhangi bir sorunuz veya endişeniz varsa, bir doktora danışmanız önemlidir.