Uyku Döngüsü

Bir uyku döngüsü dört safhadan oluşur ve yaklaşık 90 ila 120 dakika arasında sürer. Bazı kaynaklarda beş safhadan bahsedildiğini görebilirsiniz. O kaynaklara göre uykuya dalarken geçen 5 ila 10 dakika arası süre de bir safha olarak gösterilmektedir. Bizim bu safhayı hesaba katmamamızın iki sebebi var. Birincisi uykuya geçiş süreci bir safhadan çok geçiş sürecidir. İkinci olarak da uyku döngüsü boyunca kendini bir daha tekrar etmeyeceği için bunu bir döngü olarak değerlendirmek çok doğru olmaz.

Rüyalar bahsi geçen dört döngünün herhangi birinde görülebilir. Ancak en canlı ve hatırda kalanı son safhada yani REM uykusunda görülen rüyalardır. (REM, inglizce Rapid Eye Movement kelimelerinin baş harflerinden oluşur. Hızlı göz hareketleri anlamına gelir.) Uyku döngüsü bir gecede kendisini ortalama olarak 4 kez tekrar eder. Bu tekrar sayısı yediye kadar da çıkabilir.

Bir kişinin bir gecede birden fazla rüya görmesinin sebebi tekrar eden uyku döngüleridir. Ancak birçok insan sabaha karşı, yani uyanmaya az bir süre kala gördükleri rüyaları hatırlayabilirler. Rüyaları hatırlamamak, rüya görmediğiniz anlamına gelmez. Bazı insanlar hiç rüya görmediklerini söylerler, ancak onlar rüya görmüyor değildirler; sadece gördükleri rüyayı hatırlamıyorlardır.

UYKUNUN SAFHALARI
1. Safha: Hafif uykuya giriş yaptığınız safhadır. Bu safha NREM (Non-Rapid Eye Movement, yani hızlı göz hareketleri gözlemlenmiyor) olarak karakterize ediliyor. Kaslar gevşer, vücut ısısı düşer ve kalp atışları yavaşlar. Vücut bu safhada derin uykuya hazırlanır.

2. Safha: Bu safha da NREM olarak karakterize edilir. Vücut ısısı daha fazla düşer, kaslardaki rahatlama artar. Vücudun bağışıklık sistemi devreye girerek gündüzün verdiği hasarları vücutta tabir etmeye başlar. Büyüme hormonu salgılanır; kaslara kan gönderilerek yapılanması sağlanır. Bu safhada tamamen uykudasınızdır.

3. Safha: Hala NREM uykusundasınızdır. Uykunuz iyice derinleşmiştir. Metabolizmanız aşrı derecede yavaşlamıştır.

4. Safha: Bu safhada köz kapaklarınızın altında gözleriniz istemsiz şekilde hareket etmeye başlar.REM uykusu da denilen bu safha siz uyuduktan yaklaşık 90 ila 100 dakika sonra meydana gelir. Kan basıncınız yükselir, kalp atışlarınız hızlanır, solunumunuz artar.

---

Beyin aktivitelerinizde artış meydana gelir. Kaslarınız hareketsizleşir. Bu safhadaki uyku, insan bedenini üzerinde en çok iyileştirici etkiye sahip olan uykudur.

Bedeniniz ve duygularınız düzene sokulur. Rüyaların da çok büyük bir bölümü REM uykusunda görülür. Eğer REM uykusundayken uyandırılırsanız, büyük bir ihtimalle rüyalarınızı net olarak hatırlarsınız.

Bahsi geçen 4 safha gece boyunca kendini tekrarlar. Tekrar sayısı arttıkça ilk 3 safhada geçen süre kısalırken 4. safhada yani REM uykusunda geçirdiğiniz süre artar. Bir başka deyişle, her tekrarda REM uykusuna geçmeniz için gerekli süre kısalır.